Subwencja oświatowa dla Łodzi na rok 2018 wynosi 607 999 169 zł i jest wyższa od ubiegłorocznej o 19,6 mln złotych, tj. o 3,3%. Kwota podwyżek dla nauczycieli od 1 kwietnia br. w wysokości 5,35% została przekazana w subwencji. Nie jest prawdą twierdzenie, że dodatkowe środki przekazane w subwencji na 2018 r. nie będą mogły zostać przeznaczone na podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli, ponieważ zostaną pochłonięte przez koszty reformy edukacji. Nie jest także prawdą zdanie, że miasto na edukację przedszkolną, podstawową i średnią otrzymało z budżetu państwa tylko 607 mln zł. Należy podkreślić, że oprócz subwencji oświatowej, miasto otrzymało także kwotę 22 644 730 zł z tytułu dotacji celowej na dofinansowanie zadań w zakresie wychowania przedszkolnego.

Podkreślamy, że Ministerstwo Edukacji Narodowej zapewniło adekwatne finansowanie tak aby wesprzeć organy prowadzące szkoły i placówki w zakresie poprawy jakości kształcenia. Przede wszystkim dodatkowe środki zostały przekazane samorządom w subwencji na 2017 r. Zgodnie z wyliczeniami przedstawionymi w ocenie skutków regulacji do projektów ustawy – Prawo oświatowe oraz ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe poziom finansowania przewidziany dla roku 2017 był wystarczający, aby pokryć wydatki bieżące w trakcie transformacji ustroju.

Dodatkowe środki przekazane w subwencji, które mogą zostać wykorzystane na działania dostosowawcze, tj. dokonanie niezbędnych zmian w zakresie dostosowania budynków i ich wyposażenia do potrzeb nowej struktury szkół, w tym również koszty administracyjne, zostały zaplanowane w 2017 r. w wysokości 313 mln zł w skali kraju. W roku 2018 ta kwota dodatkowego wsparcia przekazanego w subwencji wyniosła 148 mln zł.

Oprócz tych działań, Ministerstwo Edukacji Narodowej, wspólnie ze stroną samorządową reprezentowaną przez Zespół ds. Edukacji, Kultury i Sportu Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego, stworzyło dodatkowy mechanizm wsparcia samorządów w czasie wdrażania reformy edukacji z rezerwy 0,4 % części oświatowej subwencji ogólnej. Opracowane kryteria w sposób szczególny wspierają samorządy w newralgicznym, początkowym okresie wdrażania reformy edukacji.

Warto zaznaczyć, że Ministerstwo Edukacji Narodowej rozpatrzyło pozytywnie w 2017 r. wnioski na 52,9 mln zł. Te środki zostały wypłacone samorządom w czerwcu i na początku lipca 2017 z przeznaczeniem na:

a) doposażenie świetlic w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne w gimnazjach przekształcanych w szkoły podstawowe, b) remonty bieżące sanitariatów w gimnazjach przekształcanych w szkoły podstawowe, c) doposażenie pomieszczeń do nauki w meble w gimnazjach przekształcanych w szkoły podstawowe.

Miasto Łódź nie zdecydowało się jednak na skorzystanie z tej formy pomocy finansowej, która mogłaby rozwiązać problemy związane z finansowaniem oświaty. Warto wspomnieć, że pozostałe miasta o podobnej wielkości i znaczeniu regionalnym otrzymały z tego źródła znaczącą pomoc finansową, która bez wątpienia sprawiła, że wdrażanie reformy odbyło się w sposób płynny.

Jednak Miasto Łódź skorzystało z innych kryteriów podziału rezerwy na rok 2017 r., w tym też związanych z reformą edukacji.

W 2017 r. Miasto Łódź wystąpiło o zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej m.in. z tytułu dofinansowania w zakresie wyposażenia w sprzęt szkolny i pomoce dydaktyczne pomieszczeń do nauki w szkołach publicznych prowadzonych (dotowanych) przez jednostki samorządu terytorialnego rozpoczynających kształcenie w zawodach, w których szkoły te nie prowadziły kształcenia, w tym pomieszczeń do przeprowadzania egzaminów praktycznych potwierdzających kwalifikacje w zawodach, w których szkoły te dotychczas nie prowadziły takiego kształcenia. Z tego tytułu Miasto otrzymało 30 000 zł. Miasto otrzymało także 600 000 zł z tytułu dofinansowania odpraw dla zwalnianych nauczycieli oraz 80 000 zł na wyposażenie nowo wybudowanego budynku szkoły

Kompleksowy program wsparcia finansowego samorządów związany z reformą systemu edukacji będzie kontynuowany także w kolejnych latach. Dodatkowe środki w subwencji oświatowej, które mogą zostać wykorzystane na działania dostosowawcze, tj. dokonanie niezbędnych zmian w zakresie dostosowania budynków i ich wyposażenia do potrzeb nowej struktury szkół, w tym również koszty administracyjne, zostały zaplanowane (w skali kraju): w 2018 r. – 148 mln zł, w 2019 r. – 243 mln zł, w 2020 r. – 243 mln zł. Sama subwencja oświatowa w ustawie budżetowej na 2018 r. jest wyższa o ok. 2,78% w porównaniu z rokiem poprzednim i wynosi 43 075 129 000 zł. Uwzględniono w niej m. in. podwyżki dla nauczycieli w wysokości 5,35%.

Wsparcie finansowe dla samorządów będzie także kontynuowane z rezerwy części oświatowej w kolejnych latach. Ministerstwo Edukacji Narodowej na bieżąco reaguje na postulaty strony samorządowej związane z reformą edukacji. W roku 2018 w odpowiedzi na postulaty samorządowców oraz dyrektorów szkół i placówek, Ministerstwo Edukacji Narodowej planuje rozszerzyć kryteria wsparcia z rezerwy 0,4% także na inne zadania bezpośrednio związane z reformą edukacji.

Anna Ostrowska Rzecznik Prasowy MEN