Uprzejmie informuję, że od początku wprowadzania reformy edukacji Ministerstwo Edukacji Narodowej podkreślało prognozowane zwiększenie zapotrzebowania na etaty nauczycieli.

W związku ze zmianami ustrojowymi oraz zwiększeniem ramowych planów nauczania w szkołach podstawowych, zwiększeniu ulegnie również zapotrzebowanie na etaty nauczycieli. Powyższa informacja potwierdziła się w danych pochodzących z Systemu Informacji Oświatowej, zgodnie z którymi w roku szkolnym 2016/2017 w systemie oświaty było 673 232 etatów nauczycieli, a także 684 497 nauczycieli liczonych w osobach. Po reformie w roku szkolnym 2017/2018 jest 691 000 etatów nauczycieli oraz 694 636 nauczycieli liczonych w osobach.

Oznacza to wzrost liczby etatów w roku szkolnym 2017/2018 o 17 768 w stosunku do poprzedniego roku szkolnego, a także wzrost liczby nauczycieli o 10 139. Ze względu na to, że wzrost liczby etatów jest większy niż wzrost liczby osób, oznacza to, że na 1 nauczyciela przypada obecnie większy wymiar etatu niż przed reformą. Praktycznie cały wzrost liczby etatów nauczycieli jest wynikiem zwiększenia się liczby nauczycieli pełnozatrudnionych.

Liczba etatów nauczycieli w roku szkolnym 2017/2018 wzrosła o 17 768, z czego o 17 475 wzrosła liczba etatów nauczycieli pełnozatrudnionych, a jedynie 290 dotyczy wzrostu etatów nauczycieli niepełnozatrudnionych. Podobnie, w przypadku wzrostu nauczycieli liczonych w osobach, w roku szkolnym 2017/2018 jest o 10 139 nauczycieli więcej. Liczba nauczycieli pełnozatrudnionych (w osobach) wzrosła o 17 183, a niepełnozatrudnionych (w osobach) spadła o 7 044.

Należy także dodać, że w przedstawionej statystyce nauczyciel pełnozatrudniony to nauczyciel, który ma pełny etat w jednej szkole (a nie w kilku szkołach), a więc liczba nauczycieli pełnozatrudnionych (pracujących na pełny etat w jednej szkole) wzrosła o 17 183 nauczycieli (liczonych w osobach) oraz o 17 475 etatów. Oznacza to, że po reformie znaczna część nauczycieli, którzy do tej pory mieli niepełny etat pracuje na pełnym etacie. Nie potwierdziły się więc przypuszczenia, że po reformie wzrośnie liczba nauczycieli zatrudnionych na niepełny etat (tj. że będą zatrudniani tylko na kilka godzin pracy w danej szkole).

Ponadto Ministerstwo Edukacji Narodowej na bieżąco monitoruje liczbę ofert pracy dla nauczycieli, która dostępna jest w bazach prowadzonych przez Kuratorów Oświaty. I tak od początku powstania obowiązku zamieszczania ofert pracy dla nauczycieli odnotowano 95 499 wolnych miejsc pracy, a na dzień 27.06.2018 r. jest ich 11 508.

W systemie informacji oświatowej zbierane są także dane dotyczące liczby etatów nauczycieli, których stosunek pracy został rozwiązany lub wygasł, (z którymi planuje się rozwiązać stosunek pracy lub których stosunek pracy wygaśnie) w związku ze skorzystaniem z prawa do świadczeń kompensacyjnych.

Ze zgromadzonych informacji wynika, że w roku:

• 2016 odnotowano 2173 etaty (dane wg SIO 30.09.2016),
• 2017 odnotowano 2632 etaty (dane wg SIO 30.09.2017).

Natomiast prognozy na 2018 rok wskazują, że będą 2492 etaty (dane wg SIO 31.03.2018).

Z powyższego widać, że liczba nauczycieli korzystających ze świadczeń kompensacyjnych utrzymuje się na podobnym poziomie, co wskazuje, że reforma nie ma znaczącego wpływu na podejmowane przez nauczycieli w tym zakresie decyzje.

Jednocześnie należy wskazać, że od 1 października 2017 r. obowiązuje niższy powszechny wiek emerytalny. Kobieta może przejść na emeryturę, gdy skończy 60 lat, natomiast mężczyzna gdy skończy 65 lat.

W stosunku do nauczycieli wprowadzono rozwiązanie, na mocy którego decyzji o skorzystaniu z prawa do tzw. wcześniejszej emerytury nie musieli podejmować do końca września 2017 r.

Na podstawie art. 88 ust. 2a ustawy – Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2017 r. poz. 1189, z późn. zm.) oraz art. 21 ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2017 r. poz. 38) z uprawnień emerytalnych mogą skorzystać nauczyciele, którzy:

• przed 2009 r. pracowali przynajmniej 30 lat, w tym 20 lat wykonywali pracę nauczycielską w szkolnictwie

oraz

• przed 1 października 2017 r. osiągnęli obniżony wiek emerytalny 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna), a nie osiągnęli podwyższonego wieku emerytalnego, odpowiedniego dla daty urodzenia ubezpieczonego,

albo

• od 1 października 2017 r. do 31 sierpnia 2018 r. osiągną obniżony wiek emerytalny, czyli 60 lat (kobieta) lub 65 lat (mężczyzna) - jeżeli do 31 sierpnia 2018 r.: rozwiążą stosunek pracy albo ich stosunek pracy zostanie rozwiązany lub wygaśnie z przyczyn dotyczących pracodawcy. Aby skorzystać z tych uprawnień, muszą zgłosić wniosek o emeryturę do 31 sierpnia 2018 r.

Anna Ostrowska Rzecznik Prasowy MEN