Komenda Główna
Państwowej Straży Pożarnej

Uznawanie kwalifikacji zawodowych

Jeżeli dany zawód jest w Polsce regulowany osoba, która uzyskała kwalifikacje w innym państwie członkowskim potrzebuje ich oficjalnego uznania. Podobnie, uznanie jest konieczne jeśli dana osoba nabyła kwalifikacje w Polsce, a zamierza podjąć pracę w innym państwie członkowskim, w zawodzie, który jest tam regulowany (uznania dokonują organy właściwe przyjmującego państwa członkowskiego).

Co to jest zawód regulowany?

Zawód regulowany to zespół czynności zawodowych, których wykonywanie jest uzależnione od spełnienia wymogów określonych w przepisach danego państwa członkowskiego dotyczących dostępu do wykonywania danego zawodu.
Każde państwo członkowskie UE decyduje o uregulowaniu dostępu do zawodów. Ten sam zawód może więc być zawodem regulowanym w jednym państwie członkowskim UE, podczas gdy w innych państwach członkowskich nie będzie on regulowany.
W Polsce organem właściwym do uznawania kwalifikacji do wykonywania zawodu inżyniera pożarnictwa, technika pożarnictwa lub strażaka jest Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej.

Przepisy dotyczące uznawania kwalifikacji do wykonywania zawodu inżyniera pożarnictwa, technika pożarnictwa lub strażaka:

1. Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 7 września 2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych https://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?uri=OJ:L:2005:255:0022:0142:PL:PDF

2. Ustawa z dnia 22 grudnia 2015 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (Dz.U. z 2023 r. poz. 334) Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 13 stycznia 2023 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej

3. Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 27 lutego 2017 r. w sprawie wykazu zawodów regulowanych i działalności regulowanych, przy wykonywaniu których usługodawca posiada bezpośredni wpływ na zdrowie lub bezpieczeństwo publiczne, w przypadku których można wszcząć postępowanie w sprawie uznania kwalifikacji (Dz. U. poz.468)   D20170468.pdf (sejm.gov.pl)

4. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 2 października 2017 r. w sprawie upoważnienia organów do uznawania kwalifikacji w zawodach regulowanych należących do działu sprawy wewnętrzne (Dz. U. poz. 1901) D20171901.pdf (sejm.gov.pl)

5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa, technik pożarnictwa lub strażak (Dz. U. poz. 2295) Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 grudnia 2016 r. w sprawie stażu adaptacyjnego i testu umiejętności w toku postępowania w sprawie uznania kwalifikacji do wykonywania zawodu inżynier pożarnictwa, technik pożarnictwa lub strażak (sejm.gov.pl)

6. Rozporządzenie Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 16 listopada 2016 r. w sprawie dokumentów w postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji zawodowych do wykonywania zawodu regulowanego albo podejmowania lub wykonywania działalności regulowanej w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. poz. 2006)  D20162006.pdf (sejm.gov.pl)

Przepisy dotyczące zasad uznawania kwalifikacji zawodowych dotyczą:

• obywateli państw członkowskich UE,

• obywateli państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) - stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym (Liechtenstein, Islandia, Norwegia),

• obywateli Konfederacji Szwajcarskiej,

• członków ich rodzin,

• obywateli państw trzecich posiadających zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego WE w rozumieniu ustawy z dnia 14 czerwca 2003 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2006 r., Nr 234, poz. 1694, z późn. zm.).

W postępowaniu w sprawie uznania kwalifikacji właściwy organ sprawdza:  

• odpowiedni poziom wykształcenia,

• kwalifikacje dające prawo wykonywania danego zawodu w państwie, w którym zostały uzyskane.

Jeżeli właściwy organ stwierdzi:

• zasadnicze różnice w kształceniu lub szkoleniu, lub

• że okres kształcenia lub szkolenia odbytego w państwie wnioskodawcy jest krótszy o co najmniej rok od okresu wymaganego w państwie przyjmującym, lub

• że istnieje rozbieżność między zakresem czynności zawodowych w danym zawodzie między państwem z którego osoba przybywa, a państwem przyjmującym,
  a ponadto przeanalizuje dokumenty poświadczające doświadczenie zawodowe wnioskodawcy w celu sprawdzenia, czy wiedza i umiejętności nabyte przez wnioskodawcę podczas zdobywania doświadczenia zawodowego nie mogą wyrównać w całości lub w części wspomnianych wyżej zasadniczych różnic, i stwierdzi, że różnice te nie zostały wyrównane, ma prawo zastosować środki wyrównawcze:

  • test umiejętności,

  • staż adaptacyjny (trwający do 3 lat).

Wybór pomiędzy testem umiejętności a stażem adaptacyjnym należy do wnioskodawcy, chyba że wykonywanie zawodu wymaga dokładnej znajomości prawa krajowego i a zasadniczą i trwałą jego cechą jest udzielanie porad i pomocy prawnej. Taki zawód oraz środek wyrównawczy zostały określone w rozporządzeniu Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego z dnia 20 listopada 2008 r. w sprawie zawodu regulowanego, w przypadku którego jest wyłączone uprawnienie do wyboru stażu adaptacyjnego albo testu umiejętności (Dz. U. Nr 215, poz. 1363) D20081363.pdf (sejm.gov.pl)

Dane kontaktowe:

Komendant Główny Państwowej Straży Pożarnej
ul. Podchorążych 38
00-463 Warszawa 133
tel. (22) 523 33 71, fax. (22) 523 39 82,

Zgodnie z art. 63 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071) informujemy, że udzielamy odpowiedzi na korespondencję otrzymaną pocztą elektroniczną jedynie, gdy zawiera ona następujące dane:

• imię i nazwisko osoby kierującej zapytanie,

• adres (kod pocztowy, miejscowość, ulica, nr domu/mieszkania),

• określenie przedmiotu sprawy.

Wskazane jest także podanie nr telefonu kontaktowego dla potrzeb ewentualnego doprecyzowania przedmiotu sprawy.

Dodatkowe informacje dotyczące uznawania kwalifikacji zawodowych można znaleźć na stronie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego – https://www.gov.pl/web/nauka/uznawanie-kwalifikacji-zawodowych-1