Stanowiska prezentowane w odpowiedziach są opiniami nie mającymi charakteru wiążącego dla adresatów.

Za stanowiska bibliotekarskie, w ocenie Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego, uznaje się te, które w zakresie obowiązków służbowych pracownika posiadają zasadnicze cele stawiane przed samymi bibliotekami, a zatem obejmują pracowników wykonujących w bibliotekach pracę o charakterze merytorycznym, nie zaś obsługowym (np. prawnik, informatyk, sprzątaczka). Ponieważ art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach dotyczy pracowników zatrudnionych na stanowiskach bibliotekarskich, do nich odnosić należy wymagania w zakresie wykształcenia zawarte w art. 29 ust. 2 ustawy. Określony w art. 29 w ust. 2 ustawy wymóg w zakresie osiągnięcia wykształcenia średniego oznacza wymaganie minimalne wobec pracowników merytorycznych.
Tak sformułowany przepis oznacza przeniesienie na pracodawców kompetencji dotyczących potwierdzania kwalifikacji pracownika i dostosowywanie wymagań do potrzeb konkretnej placówki w taki sposób, aby zatrudniony w bibliotece zespół pracowników merytorycznych gwarantował jej sprawne funkcjonowanie i jak najlepszą jakość świadczonych usług.

Ustawa z dnia 31 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 207, poz. 1230) dokonuje m.in. zmiany w zakresie zasad organizowania bibliotek publicznych, w tym wprowadza możliwość łączenia tych bibliotek z innymi instytucjami kultury (vide art. 5 pkt 2 lit.a, pkt 4 i 5 tejże zmieniające art. 7, 13 i 18 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o bibliotekach – dalej jako „ustawa”).
Zmiany te wprowadzane są poprzez:

1. nowe brzmienie art.18 ust.2 („2. Bibliotekami publicznymi są Biblioteka Narodowa oraz biblioteki jednostek samorządu terytorialnego”) oraz dodanie nowego ust.3 i 4 („3.Biblioteka publiczna może stanowić samodzielną instytucję kultury albo wchodzić w skład innej instytucji kultury, w tym powstałej w wyniku połączenia, o którym mowa w art. 13 ust. 7.” oraz „4. Organizację oraz szczegółowy zakres działania biblioteki publicznej wchodzącej w skład innej instytucji kultury określa organizator w statucie tej instytucji kultury.”) – tj. dopuszczenie funkcjonowania bibliotek publicznych nie tylko jako samodzielnych instytucji kultury; 
2. zmiany w art. 13 i art. 7 ust.2:
   1. nowe brzmienie art.13 ust.2 zd. 1 ("Organizator jest obowiązany na 6 miesięcy przed dniem wydania aktu o połączeniu, podziale lub likwidacji biblioteki podać do publicznej wiadomości informację o swoim zamiarze wraz z uzasadnieniem."), uchylenie ust.3, nowe brzmienie ust. 7 („7. Biblioteki publiczne mogą być, z zastrzeżeniem art. 19, łączone z innymi instytucjami kultury, jeżeli połączenie nie spowoduje uszczerbku w wykonywaniu dotychczasowych zadań.") oraz dodanie nowego ust. 8 („8. Połączenie, o którym mowa w ust. 7, wymaga zasięgnięcia opinii Rady i właściwej wojewódzkiej biblioteki publicznej oraz wydania zgody przez ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego”) – tj. ujednolicenie terminu dokonywania zmian organizacyjnych w bibliotekach (połączenie, podział, likwidacja) oraz uchylenie ograniczeń dot. łączenia bibliotek publicznych i określenie warunków materialnoprawnych i formalnych związanych z łączeniem bibliotek publicznych z innymi instytucjami kultury,
   2. dodanie w art. 7 ust. 2 pkt 6 („ 6) przedstawianie opinii w sprawie połączenia biblioteki z instytucją kultury niebędącą biblioteką”) – tj. dostosowanie zadań Krajowej Rady Bibliotecznej do zmian w zakresie trybu łączenia bibliotek publicznych z innymi instytucjami kultury.

Jednocześnie przepisy ustawy z dnia 31 sierpnia 2011 r. przesądzają, iż cześć z ww. zmian (wskazane w pkt 1) wchodzi w życie po upływie 3 – miesięcznego vacatio legis tj. z dniem 1 stycznia 2012 r. (vide art. 14 zadanie wstępne), a zmiany dotyczące bezpośrednio trybu łączenia bibliotek publicznych z innymi instytucjami kultury (wskazane w pkt 2) wchodzą w życie po upływie 12 – miesięcznego vacatio legis tj. z dniem 1 października 2012 r. (vide art.14 pkt 2). O ile zatem, od dnia 1 stycznia 2012 r. biblioteki publiczne nie muszą stanowić samodzielnej instytucji kultury, a mogą wchodzić w skład innej instytucji kultury, o tyle sama możliwość połączenia biblioteki publicznej funkcjonującej dotychczas jako samodzielna instytucja kultury z inną instytucją kultury, w oparciu o nowe przepisy, nie może nastąpić przed dniem 1 października 2012 r.
Rozwiązanie takie daje zatem organizatorom istniejących bibliotek publicznych dodatkowy czas na rozważenie potrzeby i celowości skorzystania z nowych rozwiązań oraz następcze przygotowanie najbardziej optymalnych wariantów organizacji dotychczasowych bibliotek publicznych. Z kolei pozwala również już od 1 stycznia 2012 r. tworzyć nowe biblioteki publiczne w ramach innych instytucji kultury.

Dla skutecznego przeprowadzenia procedury połączenia konieczne jest przede wszystkim uwzględnienie ustawowych uwarunkowań dotyczących trybu połączenia, nie tylko tych nowowprowadzanych, ale też wynikających z przepisów dotychczasowych (np. art. 2 czy art. 13 ust. 4 ustawy o bibliotekach oraz art. 19 ustawy z dnia 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej). Biorąc pod uwagę ww. uwarunkowania ustawowe, w praktyce można przyjąć, następującą procedurę łączenia biblioteki publicznej z inną instytucją kultury:

1. poprzedzające formalną procedurę działania przygotowawcze organizatora związane z ustaleniem celowości połączenia, określeniem potencjalnych i przewidywanych skutków (organizacyjnych, prawnych, finansowych itd.) ze szczególnym uwzględnieniem wpływu połączenia na wykonywanie dotychczasowych zadań biblioteki, sformułowaniem ewentualnych alternatywnych rozwiązań oraz prognoz ich skutków i w efekcie dokonanie wyboru optymalnego rozwiązania. Należy pamiętać, że w efekcie połączenia w skład instytucji utworzonej wchodzą załogi i mienie należące do instytucji podlegających połączeniu (vide art. 19 ust. 1 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w zw. z art. 2 ustawy o bibliotekach);
2. nie wcześniej niż z dniem 1 października 2012 r. podjęcie zamiaru połączenia oraz podanie do publicznej wiadomości informacji o tym zamiarze wraz z uzasadnieniem – vide art. 13 ust.2 ustawy o bibliotekach w brzmieniu nadanym przez nowelizację. W praktyce będzie to odpowiedni akt organizatora, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego uchwała organu stanowiącego tej jednostki o zamiarze połączenia, wskazująca na zakres planowanego połączenia oraz określająca jego uzasadnienie, który następczo jest podawany do publicznej wiadomości. W tym etapie szczególną uwagę warto zwrócić na:
   1. uzasadnienie zamiaru połączenia – które poza przesłankami istotnymi dla samego organizatora (związanymi z jego skutkami organizacyjnymi, prawnymi czy finansowymi), winno zawierać ocenę wpływu połączenia na wykonywanie dotychczasowych zadań biblioteki publicznej, a także odnosić się do wymagań organizacyjnych stawianych poszczególnym bibliotekom publicznym w art. 19 ustawy o bibliotekach. Ocena taka, jako odnosząca się do ustawowych warunków połączenia z art. 13 ust.7 ustawy, będzie jednocześnie punktem odniesienia dla ministra i innych podmiotów, które z woli ustawodawcy mają opiniować te właśnie połączenie czy też wrażać na nie zgodę (vide art. 13 ust.8 ustawy). Stąd też ewentualne braki w tym zakresie będą pozbawiać dane podmioty możliwości oceny danego połączenia jako zgodnego z ustawowymi warunkami, a tym samym rzutować na treść opinii czy rozstrzygniecie ministra co do udzielenia zgody. Warto też zasygnalizować, iż materialnoprawny warunek połączenia zakładający m.in. iż „połączenie nie spowoduje uszczerbku w wykonywaniu dotychczasowych zadań” winien być odnoszony do konkretnej biblioteki publicznej, z uwzględnieniem jednak ram ustawowych zadań (tj. zarówno zadań podstawowych biblioteki – vide art.4, zadań bibliotek publicznych i ich typów – vide art. 20 i art.20a, jak i zadań związanych z uczestnictwem w ogólnokrajowej sieci bibliotecznej – vide art. 27 ust.5);
   2. podanie do publicznej wiadomości informacji o zamiarze połączenia wraz z uzasadnieniem – w praktyce w samym akcie o zamiarze połączenia warto zawrzeć postanowienia dot. sposobu podania do publicznej wiadomości danej informacji, w tym powierzyć czynności związane z wykonaniem danego aktu (np. w przypadku jednostki samorządu terytorialnego jej organowi wykonawczemu). Ustawa nie delimituje możliwych sposobów upublicznienia informacji wraz z uzasadnieniem (najbardziej adekwatne wydają się strona podmiotowa BIP lub ogłoszenie prasowe). Jako istotną wskazuje natomiast datę podania do publicznej wiadomości informacji, a nie datę wydania aktu o zamiarze, co ma znaczenie dla obliczania 6-miesięcznego terminu, który musi upłynąć przed dniem wydania aktu o połączeniu. Stąd też dochowanie tego warunku formalnego, jaki i terminu, warunkuje prawidłowość całej procedury połączenia;
3. uzyskanie opinii nt. połączenia - ustawa przewiduje obowiązek zasięgnięcia przez organizatora opinii 3 podmiotów: Krajowej Rady Bibliotecznej i właściwej wojewódzkiej biblioteki publicznej (vide art.13 ust.8 i art. 7 ust. 2 pkt 6) oraz jednostki sprawującej nadzór merytoryczny nad działalnością biblioteki w odniesieniu do bibliotek wchodzących w skład ogólnokrajowej sieci bibliotecznej (vide art. 13 ust.4 w zw. z art. 27 ust.2. Z uwagi jednak  na art. 20 ust.1 pkt 5, jednostką sprawującą nadzór merytoryczny w stosunku do gminnych i powiatowych bibliotek publicznych będzie wojewódzka biblioteka publiczna, opiniująca połączenie na dwóch odrębnych podstawach). Przepisy nie wprowadzają szczególnego trybu zasięgania tych opinii, ani też w sposób odrębny nie formalizują samych opinii. Niemniej należy założyć, iż wydanie opinii, jako jednego z elementów procedury połączenia możliwe staje się dopiero po jej formalnym zainicjowaniu tj. wydaniu samego aktu o zamiarze połączenia, a de facto upublicznieniu informacji o tym zamiarze, stąd podstawą dla opinii będą informacje przedstawione przez organizatora, w szczególności te wynikające z samego aktu o zamiarze połączenia i jego uzasadnienie. Dlatego też tak istotnym będzie zakres danych zawartych w akcie o zamiarze połączenia i uzasadnienie tego połączenia, gdyż to one będą punktem odniesienia dla opinii. Co do sposobu udzielenia opinii rozstrzygającymi będą przepisy ustrojowe danych podmiotów udzielających opinii (określające organy właściwe do ich reprezentowania – np. dyrektora wojewódzkiej biblioteki publicznej czy też sposób wydawania opinii przez organy kolegialne w przypadku Krajowej Rady Bibliotecznej). Ustawa nie wydaje się warunkować kolejności zasięgania opinii poszczególnych podmiotów, każda z opinii będzie zatem samodzielną, warunkowaną zadaniami i kompetencjami danego podmiotu, jakkolwiek uwzględniającą materialnoprawne warunki połączenia wynikające z art. 13 ust. 7 ustawy;
4. wydanie zgody ministra – ustawodawca przyznał ministrowi właściwemu do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, odrębną od ww. opiniodawczych, kompetencję do wydawania zgody na połączenie. Uwzględniając rozstrzygający charakter tej kompetencji, a jednocześnie przewidziany przez ustawodawcę szeroki zakres konsultacji (opiniowania) połączenia, trudno przyjmować aby minister przy wydawaniu zgody na połączenie rezygnował z możliwości zapoznania się z wymaganymi ustawą opiniami właściwych podmiotów. Taką kolejność czynności podejmowanych w ramach procedury połączenia zakładało także uzasadnienie nowelizacji. Dlatego też organizator występując do ministra o wydanie zgody na połączenie, poza przedstawieniem swoich informacji o zamiarze połączenia wraz z uzasadnieniem, powinien załączyć wymagane ustawą opinie właściwych podmiotów. Taki sposób procedowania stwarza także organizatorowi możliwość odniesienia się do ewentualnych negatywnych opinii dot. połączenia; 
5. wydanie aktu o połączeniu – pozostaje w kompetencji organizatora (w przypadku jednostki samorządu terytorialnego będzie to uchwała organu stanowiącego). Do zakresu regulacji tego aktu należy zgodnie z art.2 ustawy o bibliotekach zastosować  odpowiednio art.19 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (vide w szczególności ust.3 tegoż). Warto także pamiętać, iż w przypadku bibliotek publicznych wchodzących w skład innej instytucji kultury, nowelizacja z dnia 31 sierpnia 2011 r. wprowadza w art.18 ust.4 ustawy o bibliotekach wymóg określenia w statucie tej instytucji kultury (w danym przypadku połączonej instytucji) organizacji oraz szczegółowego zakresu działania biblioteki publicznej. Należy raz jeszcze podkreślić, iż legalne wydanie aktu o połączeniu warunkowane jest nie tylko spełnieniem materialnoprawnych przesłanek połączenia, ale też zachowaniem wszystkich wyżej opisanych elementów procedury formalnej (zarówno co do uprzedniego dokonania czynności związanych z podaniem do publicznej wiadomości informacji o zamiarze połączenia, uzyskania opinii właściwych podmiotów, wydania zgody ministra na połączenie, a także upływu 6-miesięcznego terminu). W praktyce, przy założeniu, iż organizator już z dniem 1 października 2012 r. wydałby akt o zamiarze połączenia oraz w tym samym dniu upubliczniłby informacje o tym zamiarze wraz z uzasadnieniem, a następnie dopełnił wszystkich pozostałych czynności w ramach ustawowej procedury, najwcześniejszą datą do podjęcia aktu o połączeniu byłby dzień 2 kwietnia 2013 r. (tj. dzień na 6 miesięcy przed którym podano do publicznej wiadomości informację o zamiarze likwidacji wraz z uzasadnieniem). Dzień wydania aktu nie będzie jednak z reguły dniem połączenia, gdyż ten określi sam akt o połączeniu (vide art.19 ust. 3 pkt 3 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w zw. z  art. 2 ustawy o bibliotekach); 
6. zmiany w rejestrze – akt o połączeniu jest podstawą do odpowiednich wpisów w rejestrze instytucji kultury prowadzonym przez organizatora (vide art.19 ust. 5 ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej w zw. z art. 2 ustawy o bibliotekach).