Stała ekspozycja p.n. „Ognisko wolności” poświęcona historii Liceum Polskiego im K.C.Norwida, które funkcjonowało w latach 1940-1946, w Villard de Lans, nieopodal Grenoble
20.11.2021
Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą Minister Jan Dziedziczak zachęca francuską Polonię do szerokiej współpracy podczas inauguracji wystawy o Liceum Polskim w Villard de Lans (1940-1946).
20 listopada we francuskiej miejscowości turystycznej, Villard de Lans, nieopodal Grenoble, została inaugurowana stała ekspozycja p.n. „Ognisko wolności” poświęcona historii Liceum Polskiego im K.C.Norwida, które funkcjonowało tam w latach 1940-1946.
Podczas uroczystości, w imieniu Ministra Jana Dziedziczaka, zostały złożone wieńce, zapalono znicz pamięci poległych oraz zadeklarowano gotowość wspierania polonijnych projektów edukacyjnych, kulturalnych i akademickich w Villard de Lans zainspirowanych duchem francusko-polskiej przyjaźni „szkoły innej niż wszystkie”.
W 1940 roku po niemieckiej okupacji Paryża Rząd RP na uchodźctwie zlecił Zygmuntowi Lubiczowi Zaleskiemu przeniesienie polskiej szkoły ze stolicy do tzw. Wolnej strefy. Liceum polskie w Villard de Lans było jedyną funkcjonująca w Europie polską szkołą w okresie wojennym. Przez Liceum przeszło w sumie około 800 uczniów, profesorów i pracowników przybyłych z Francji lub Polski. Byli wśród nich zarówno zdemobilizowani żołnierze, uciekinierzy z obozów jenieckich jak i dzieci polskich górników osiadłych we Francji w okresie międzywojennym. Nauka była dwujęzyczna. Dbano o wysoki poziom nauczania, patriotyczne wychowanie, pielęgnowano polskie tradycje, duchowość religijną i sprawność fizyczną. Liceum było ważnym ośrodkiem ruchu oporu polskiego i francuskiego. 27 Polaków ze szkoły walczyło w najważniejszej bitwie francuskiego ruchu oporu: walkach w Masywie Vercors. Wielu z nich poległo, inni dotarli do Polskiego Wojska i wzięli udział w wyzwalaniu Francji i Europy. Nazwiska poległych – za naszą wolność i waszą - wypisane są na Pomniku Pamięci w centrum miasta, na ścianie małej polskiej kapliczki stanowiącej 7 stację Drogi krzyżowej w pobliskich górach. Część z nich spoczywa na miejscowym cmentarzu. Po wyzwoleniu Francji Liceum kontynuowało działalność, jednak gdy po cofnięciu przez Francje uznania dla Rządu londyńskiego, nadzór nad placówka przejął reżim komunistyczny, większość uczniów i profesorów nie zaakceptowała wprowadzonych zmian. Liceum zostało zamknięte, a szkoła uzależniona od nowego reżimu przeniesiona do Paryża. Uczniowie i profesorowie rozproszyli się po świecie. Od 1976 roku działa stowarzyszenie „Pamięć Liceum Polskiego K.C.Norwida” złożone z byłych uczniów, ich rodzin i przyjaciół, które pielęgnuje pamięć i tradycje Liceum. Inaugurowana wystawa została umieszczona w centralnie położonym „Domu Dziedzictwa” Villard de Lans. Opowiada historię, prezentuje pamiątki, udostępnia zdjęcia oraz filmy poświęcone Liceum. Powstała z inicjatywy stowarzyszenia oraz Konsulatu Generalnego RP w Lyonie. Projekt został zrealizowany przez Polskie Towarzystwo Historyczne oraz Polskie Towarzystwo Heraldyczne we współpracy z miastem Villard de Lans, w oparciu o dotację Senatu Rzeczypospolitej Polski, przy wsparciu finansowym Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz Fundacji „Trzy trąby”. W uroczystościach, niezależnie od władz miasta, francuskich parlamentarzystów oraz organizatorów wzięli udział liczni przedstawiciele Polonii oraz francuscy przyjaciele Polski z południa Francji.
Więcej informacji o Liceum polskim w Villard de Lans oraz wystawie można znaleźć na stronach:
https://lycee-polonais.com/aujourdhui/lycee_patrimoine-pl.php
