W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD200","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Uchwała Rady Ministrów z dnia 2 października 2020 r. w sprawie aktualizacji programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej” (M.P. poz. 946) oraz uchwała Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2021 r. w sprawie „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, przewidują wdrożenie w Polsce energetyki jądrowej jako kluczowego narzędzia umożliwiającego redukcję krajowej emisji CO2, stabilizację cen energii oraz zapewnienie długoterminowego bezpieczeństwa energetycznego Polski. Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów harmonogramem budowa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r., w 2033 r. uruchomiony zostanie pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1-1,6 GW, kolejne bloki będą wdrażane co 2-3 lata, a cały program jądrowy zakłada budowę 6 bloków jądrowych.\nMając na względzie ww. cele wyznaczone przez Radę Ministrów, należy podkreślić, że budowa elektrowni jądrowej należy do szczególnie złożonych i czasochłonnych projektów inwestycyjnych w sektorze energetyki. Konieczność zachowania wysokich standardów jakościowych w celu osiągnięcia wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej wymaga specyficznych, złożonych rozwiązań prawnych oraz regulacyjnych zgodnych z wymaganiami międzynarodowymi. Ponadto wysokie nakłady inwestycyjne oraz długi okres przygotowania i budowy obiektu istotnie zwiększają ryzyko inwestycyjne takiego projektu. Wszystko to sprawia, że budowa elektrowni jądrowej lub innych obiektów energetyki jądrowej wymaga odpowiednich, dedykowanych przepisów, które ułatwią i usprawnią bardzo złożony proces inwestycyjny, a jednocześnie zmniejszą poziom ryzyka inwestora, co z kolei przełoży się na niższe koszty realizacji inwestycji. Z uwagi na powyższe przygotowano ustawę z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2018 r. poz. 1537, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą inwestycyjną”, która wprowadziła specjalne rozwiązania usprawniające proces inwestycyjny.\nDotychczasowy proces stosowania tej ustawy w ramach realizacji inwestycji związanej z budową pierwszej polskiej elektrowni jądrowej pokazał jednak, że ww. ustawa tylko częściowo spełniła cele, dla których była przyjęta. W ocenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska pomimo opóźnień oraz wczesnego etapu przygotowania projektu zebrane już zostały dostateczne doświadczenia pozwalające na dokonanie zasadniczej nowelizacji ustawy inwestycyjnej oraz niektórych innych ustaw związanych z procesem przygotowania i budowy obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących. Analiza obowiązujących rozwiązań prawnych wykazała, że część z nich wymaga zmiany w szczególności ze względu na:\n1) nieprecyzyjność niektórych uregulowań ustawowych - ich interpretacja nierzadko pozostaje w sprzeczności z intencjami ustawodawcy wyrażonymi w uzasadnieniu do pierwotnego projektu ustawy;\n2) konieczność uwzględnienia specyfiki niektórych uwarunkowań dotyczących realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej i inwestycji towarzyszących;\n3) zasadność uwzględnienia w ustawie inwestycyjnej rozwiązań przyjętych w innych inwestycyjnych ustawach specjalnych umożliwiających sprawniejsze realizowanie inwestycji.\nDzięki odpowiedniej nowelizacji przepisów możliwe będzie znaczące przyśpieszenie długotrwałego procesu licencjonowania elektrowni jądrowej oraz w konsekwencji ograniczenie ryzyk inwestycyjnych i zmniejszenie kosztów procesu inwestycyjnego związanego z jej budową. Zaniechanie nowelizacji obowiązujących przepisów i przygotowywanie oraz realizowanie inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej w trybie przewidzianym w przepisach ogólnych albo w trybie przewidzianym w ustawie inwestycyjnej w dotychczasowym brzmieniu nie pozwoli lub znacznie utrudni wybudowanie elektrowni jądrowych w Polsce zgodnie z harmonogramem zakładanych przez Radę Ministrów. Wpłynie to negatywnie na Polskę oraz jej gospodarkę m.in. poprzez konieczność ponoszenia znacznych kosztów emisji dwutlenku węgla z krajowych elektrowni, konieczność importu energii elektrycznej oraz rozbudowy połączeń transgranicznych oraz znaczne pogorszenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego kraju.","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań ujętych w projekcie","value":"Projekt przewiduje wprowadzenie do ustaw tworzących prawne ramy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce szeregu zmian usprawniających proces przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowy elektrowni jądrowej. Do kluczowych z nich należy zaliczyć:\n1) w zakresie ustawy inwestycyjnej:\n- rozszerzenie katalogu inwestycji towarzyszących, o którym mowa w art. 2 pkt 1, w szczególności o inwestycje niezbędne do prowadzenia badań środowiskowych i lokalizacyjnych na potrzeby budowy elektrowni jądrowej,\n- doprecyzowanie przepisów dotyczących decyzji zasadniczej oraz przesunięcie jej na wcześniejszy etap procesu licencjonowania elektrowni jądrowej,\n- rozszerzenie zakresu przedmiotowego decyzji o wskazaniu lokalizacji inwestycji,\n- wydłużenie terminu ważności decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji,\n- przyznanie inwestorowi prawa do zaskarżenia decyzji wojewody o której mowa w art. 14 ust. 5 ustawy inwestycyjnej,\n- wprowadzenie obowiązku nieodpłatnego udostępniania inwestorowi obiektu energetyki jądrowej przez organy administracji publicznej i niektóre inne podmioty, danych zawartych w prowadzonych przez te organy i podmioty rejestrach, ewidencjach i wykazach, na potrzeby realizowanych przez inwestora zadań,\n- rozszerzenie wyłączenia stosowania ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie przygotowania i budowy obiektów energetyki jądrowej również na grunty rolne i leśne przewidziane do prowadzenia badań lokalizacyjnych i środowiskowych związanych z budową obiektu energetyki jądrowej;\n2) w zakresie ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1792, z późn. zm.):\n- doprecyzowanie regulacji dotyczących etapów budowy i rozruchu obiektu jądrowego,\n- jednoznaczne uregulowanie dopuszczenia do dalszego prowadzenia ruchu bloku po pozytywnych wynikach testów rozruchowych, do czasu uzyskania zezwolenia Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, zwanego dalej „Prezesem PAA”, na eksploatację, na podstawie warunków zezwolenia na rozruch,\n- doprecyzowanie przepisów dotyczących obszaru ograniczonego użytkowania,\n- wzmocnienie niezależności i pozycji ustrojowej Prezesa PAA m.in. przez przywrócenie wcześniej obowiązującego trybu odwoływania wiceprezesów PAA (tj. na wniosek Prezesa PAA);\n3) w zakresie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2021 r. poz. 247):\n- zwiększenie roli Prezesa PAA w postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji dla obiektu jądrowego przez wprowadzenie obowiązku zasięgania przez właściwy organ opinii Prezesa PAA przed wydaniem następujących decyzji administracyjnych lub postanowień:\n- tzw. postanowienia scopingowego (art. 69 ust. 3),\n- decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (art. 71 ust. 1),\n- postanowienia w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia po przeprowadzeniu ponownej oceny oddziaływania na środowisko (art. 90 ust. 1).","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Anna Moskwa Minister Klimatu i Środowiska","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"MKiŚ","value":"MKiŚ"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"III kwartał 2022 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 16 sierpnia 2022 r. ","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20476989,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20476989,"dictionaryValues":[{"id":"Zrealizowany","value":"Zrealizowany"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD200
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Informacje o przyczynach i potrzebie wprowadzenia rozwiązań planowanych w projekcie:
Uchwała Rady Ministrów z dnia 2 października 2020 r. w sprawie aktualizacji programu wieloletniego pod nazwą „Program polskiej energetyki jądrowej” (M.P. poz. 946) oraz uchwała Rady Ministrów z dnia 2 lutego 2021 r. w sprawie „Polityki energetycznej Polski do 2040 r.”, przewidują wdrożenie w Polsce energetyki jądrowej jako kluczowego narzędzia umożliwiającego redukcję krajowej emisji CO2, stabilizację cen energii oraz zapewnienie długoterminowego bezpieczeństwa energetycznego Polski. Zgodnie z przyjętym przez Radę Ministrów harmonogramem budowa pierwszej polskiej elektrowni jądrowej rozpocznie się w 2026 r., w 2033 r. uruchomiony zostanie pierwszy blok elektrowni jądrowej o mocy około 1-1,6 GW, kolejne bloki będą wdrażane co 2-3 lata, a cały program jądrowy zakłada budowę 6 bloków jądrowych.
Mając na względzie ww. cele wyznaczone przez Radę Ministrów, należy podkreślić, że budowa elektrowni jądrowej należy do szczególnie złożonych i czasochłonnych projektów inwestycyjnych w sektorze energetyki. Konieczność zachowania wysokich standardów jakościowych w celu osiągnięcia wysokiego poziomu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej wymaga specyficznych, złożonych rozwiązań prawnych oraz regulacyjnych zgodnych z wymaganiami międzynarodowymi. Ponadto wysokie nakłady inwestycyjne oraz długi okres przygotowania i budowy obiektu istotnie zwiększają ryzyko inwestycyjne takiego projektu. Wszystko to sprawia, że budowa elektrowni jądrowej lub innych obiektów energetyki jądrowej wymaga odpowiednich, dedykowanych przepisów, które ułatwią i usprawnią bardzo złożony proces inwestycyjny, a jednocześnie zmniejszą poziom ryzyka inwestora, co z kolei przełoży się na niższe koszty realizacji inwestycji. Z uwagi na powyższe przygotowano ustawę z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących (Dz. U. z 2018 r. poz. 1537, z późn. zm.), zwana dalej „ustawą inwestycyjną”, która wprowadziła specjalne rozwiązania usprawniające proces inwestycyjny.
Dotychczasowy proces stosowania tej ustawy w ramach realizacji inwestycji związanej z budową pierwszej polskiej elektrowni jądrowej pokazał jednak, że ww. ustawa tylko częściowo spełniła cele, dla których była przyjęta. W ocenie Ministerstwa Klimatu i Środowiska pomimo opóźnień oraz wczesnego etapu przygotowania projektu zebrane już zostały dostateczne doświadczenia pozwalające na dokonanie zasadniczej nowelizacji ustawy inwestycyjnej oraz niektórych innych ustaw związanych z procesem przygotowania i budowy obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących. Analiza obowiązujących rozwiązań prawnych wykazała, że część z nich wymaga zmiany w szczególności ze względu na:
1) nieprecyzyjność niektórych uregulowań ustawowych - ich interpretacja nierzadko pozostaje w sprzeczności z intencjami ustawodawcy wyrażonymi w uzasadnieniu do pierwotnego projektu ustawy;
2) konieczność uwzględnienia specyfiki niektórych uwarunkowań dotyczących realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej i inwestycji towarzyszących;
3) zasadność uwzględnienia w ustawie inwestycyjnej rozwiązań przyjętych w innych inwestycyjnych ustawach specjalnych umożliwiających sprawniejsze realizowanie inwestycji.
Dzięki odpowiedniej nowelizacji przepisów możliwe będzie znaczące przyśpieszenie długotrwałego procesu licencjonowania elektrowni jądrowej oraz w konsekwencji ograniczenie ryzyk inwestycyjnych i zmniejszenie kosztów procesu inwestycyjnego związanego z jej budową. Zaniechanie nowelizacji obowiązujących przepisów i przygotowywanie oraz realizowanie inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej w trybie przewidzianym w przepisach ogólnych albo w trybie przewidzianym w ustawie inwestycyjnej w dotychczasowym brzmieniu nie pozwoli lub znacznie utrudni wybudowanie elektrowni jądrowych w Polsce zgodnie z harmonogramem zakładanych przez Radę Ministrów. Wpłynie to negatywnie na Polskę oraz jej gospodarkę m.in. poprzez konieczność ponoszenia znacznych kosztów emisji dwutlenku węgla z krajowych elektrowni, konieczność importu energii elektrycznej oraz rozbudowy połączeń transgranicznych oraz znaczne pogorszenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego kraju.
Istota rozwiązań ujętych w projekcie:
Projekt przewiduje wprowadzenie do ustaw tworzących prawne ramy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce szeregu zmian usprawniających proces przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie budowy elektrowni jądrowej. Do kluczowych z nich należy zaliczyć:
1) w zakresie ustawy inwestycyjnej:
- rozszerzenie katalogu inwestycji towarzyszących, o którym mowa w art. 2 pkt 1, w szczególności o inwestycje niezbędne do prowadzenia badań środowiskowych i lokalizacyjnych na potrzeby budowy elektrowni jądrowej,
- doprecyzowanie przepisów dotyczących decyzji zasadniczej oraz przesunięcie jej na wcześniejszy etap procesu licencjonowania elektrowni jądrowej,
- rozszerzenie zakresu przedmiotowego decyzji o wskazaniu lokalizacji inwestycji,
- wydłużenie terminu ważności decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji,
- przyznanie inwestorowi prawa do zaskarżenia decyzji wojewody o której mowa w art. 14 ust. 5 ustawy inwestycyjnej,
- wprowadzenie obowiązku nieodpłatnego udostępniania inwestorowi obiektu energetyki jądrowej przez organy administracji publicznej i niektóre inne podmioty, danych zawartych w prowadzonych przez te organy i podmioty rejestrach, ewidencjach i wykazach, na potrzeby realizowanych przez inwestora zadań,
- rozszerzenie wyłączenia stosowania ustawy o ochronie gruntów rolnych i leśnych w zakresie przygotowania i budowy obiektów energetyki jądrowej również na grunty rolne i leśne przewidziane do prowadzenia badań lokalizacyjnych i środowiskowych związanych z budową obiektu energetyki jądrowej;
2) w zakresie ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. - Prawo atomowe (Dz. U. z 2019 r. poz. 1792, z późn. zm.):
- doprecyzowanie regulacji dotyczących etapów budowy i rozruchu obiektu jądrowego,
- jednoznaczne uregulowanie dopuszczenia do dalszego prowadzenia ruchu bloku po pozytywnych wynikach testów rozruchowych, do czasu uzyskania zezwolenia Prezesa Państwowej Agencji Atomistyki, zwanego dalej „Prezesem PAA”, na eksploatację, na podstawie warunków zezwolenia na rozruch,
- doprecyzowanie przepisów dotyczących obszaru ograniczonego użytkowania,
- wzmocnienie niezależności i pozycji ustrojowej Prezesa PAA m.in. przez przywrócenie wcześniej obowiązującego trybu odwoływania wiceprezesów PAA (tj. na wniosek Prezesa PAA);
3) w zakresie ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2021 r. poz. 247):
- zwiększenie roli Prezesa PAA w postępowaniu zmierzającym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji dla obiektu jądrowego przez wprowadzenie obowiązku zasięgania przez właściwy organ opinii Prezesa PAA przed wydaniem następujących decyzji administracyjnych lub postanowień:
- tzw. postanowienia scopingowego (art. 69 ust. 3),
- decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach inwestycji (art. 71 ust. 1),
- postanowienia w sprawie uzgodnienia warunków realizacji przedsięwzięcia po przeprowadzeniu ponownej oceny oddziaływania na środowisko (art. 90 ust. 1).
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MKiŚ
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Anna Moskwa Minister Klimatu i Środowiska
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MKiŚ
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
III kwartał 2022 r. ZREALIZOWANY Rada Ministrów przyjęła 16 sierpnia 2022 r.
Informacja o rezygnacji z prac nad projektem:
Status realizacji:
Zrealizowany