16 kwietnia 2021 r. mija dokładnie 30 lat od pierwszej inauguracyjnej sesji Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie. Świętowanie jubileuszu przybrało postać uroczystej sesji giełdowej zorganizowanej ze względu na pandemię w formule online. Uczestniczyli w niej przedstawiciele najwyższych władz państwowych – Prezydent RP Andrzej Duda, Wiceprezes Rady Ministrów i Minister Rozwoju, Pracy i Technologii Jarosław Gowin,  Wiceprezes Rady Ministrów i Minister Aktywów Państwowych Jacek Sasin oraz czołowi przedstawiciele instytucji, firm oraz osobistości związanych z rozwojem polskiego rynku kapitałowego.

W opinii wicepremiera Jarosława Gowin warszawska GPW to "rzadki i cenny efekt" współpracy rynku, państwa oraz ponadpartyjnego konsensusu. Minister rozwoju, pracy i technologii podkreślił w przemówieniu rolę politycznego porozumienia przy podejmowaniu po upadku komunizmu decyzji o reaktywacji giełdy w Polsce, a także w ciągu następnych lat jej funkcjonowania.

Polski rynek kapitałowy – czyli koło zamachowe naszego kapitalizmu – powstał za sprawą decyzji politycznych. W jego budowę zaangażowały się wszystkie rządy po 1989 roku i żadna władza nie zakwestionowała ani nie porzuciła idei rozwoju rynku kapitałowego. Tak szeroki i trwały konsensus polityczny to coś w naszym kraju naprawdę bardzo rzadkiego. Ale właśnie dzięki temu po 30 latach  możemy śmiało powiedzieć, że rynek kapitałowy w Polsce to historia sukcesu ponad podziałami politycznymi 

– mówił J. Gowin.

Zdaniem ministra wsparcie politycznego potrzebne jest obecnie dla uczynienia z warszawskiej giełdy centrum finansowego Europy Środkowo-Wschodniej.

Wsparcie polityczne jest konieczne, aby polski rynek kapitałowy zaczął grać w światowej ekstraklasie. Cel to stworzenie w Warszawie silnego regionalnego centrum finansowego. Stworzenie miejsca, w którym firmy i inwestorzy z regionu spotykają się i robią biznes. Miejsca stanowiącego drzwi do Unii Europejskiej dla firm ze Wschodu – a jednocześnie okno na Wschód dla inwestorów z Zachodu. Chcemy tu łączyć technologię pomysłami, naukę z biznesem i popyt z podażą

– przekonywał.

W opinii Jarosława Gowin warszawska GPW ma wszystkie atuty, w tym kadry i infrastrukturę na światowym poziomie oraz dynamizm i innowacyjność, aby stać się silnym partnerem dla mniejszych rynków.

Dzięki doświadczeniu w budowie rynku kapitałowego od zera zgromadziliśmy w Polsce unikalną wiedzę i umiejętności. Byłoby grzechem zaniedbania, gdybyśmy ich nie wykorzystali w celu rozwinięcia Grupy Kapitałowej GPW. Na giełdowej mapie świata jest miejsce dla firmy, która byłaby partnerem kapitałowym, technologicznym i biznesowym dla mniejszych rynków. I jestem przekonany, że to właśnie Grupa Kapitałowa GPW mogłaby to miejsce zająć

– powiedział wicepremier.

Uroczystości jubileuszowe GPW trwały przez całą piątkową sesję. Oprócz przemówień czołowych przedstawicieli władz kraju odbyły się także panele dyskusyjne poświęcone m.in. tematowi oszczędzania, inwestowania i rozwoju GPW oraz jej dotychczasowej i przyszłej roli w rozwoju gospodarczym kraju. Z okazji uroczystej sesji zaprezentowano także jubileuszowy znaczek pocztowy wydany przez Pocztę Polską.

Historia warszawskiej GPW

12 kwietnia 1991 r. ówcześni Ministrowie Przekształceń Własnościowych i Finansów podpisali akt założycielski spółki akcyjnej „Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie S.A.” Cztery dni później – 16 kwietnia 1991 r., w samo południe, w byłym gmachu Komitetu Centralnego PZPR, odbyła się już jej pierwsza sesja inauguracyjna, w czasie której handlowano akcjami pięciu spółek.

Były to akcje Tonsilu (producent głośników), Próchnika (producent płaszczy), Krosna (huta szkła), Kabli (producent kabli) oraz Exbudu (firma budowlana). Obrót tego dnia wyniósł 1990 zł. Od 2018 r. GPW zajmuje w klasyfikacji agencji FTSE Russell miejsce jednego z 25 rynków rozwiniętych.

Historia rynku kapitałowego na ziemiach polskich sięga początku XIX w. Pierwsza w Polsce i jedna z niewielu w Europie Giełda Kupiecka, powstała w Warszawie 2 maja 1817 r. i wkrótce stała się największym rynkiem carskiej Rosji. Odpowiadała za 5-6 proc. światowego obrotu papierami wartościowymi.

W okresie 20-lecia międzywojennego działała w Warszawie prężna giełda, odpowiadająca za 90 proc. krajowego obrotu. Po okresie PRL-u i gospodarki planowanej ponowny rozwój polskiego rynku kapitałowego był możliwy dopiero w 1989 r., wraz z transformacją ustrojową i gospodarczą kraju.

GPW w liczbach

Obecnie średni obrót sesyjny na GPW wynosi ok. 1,2 mld zł. Na Głównym Rynku notowane są akcje 434 firm (383 krajowych i 51 zagranicznych), natomiast na parkiecie NewConnect 376 spółek (372 krajowych i 4 zagranicznych).

W 2020 r. Grupa Kapitałowa GPW wypracowała rekordowe przychody ze sprzedaży w wysokości 403,8 mln zł i jeden z najwyższych w swojej historii zysk netto, który przekroczył 151 mln zł. Według danych Federacji Europejskich Giełd Papierów Wartościowych, w 2020 r. GPW zajęła I miejsce w Europie pod względem procentowego wzrostu obrotów akcjami i III miejsce pod kątem wartości ofert pierwotnych.

Pod koniec 2020 r. GPW była też II rynkiem w Europie pod względem płynności oraz osiągnęła status światowego lidera pod względem liczby notowanych spółek z sektora gamedev.

Pozycja GPW w regionie

Pod względem liczby notowanych spółek i łącznej kapitalizacji spółek krajowych GPW jest liderem wśród giełd Europy Środkowo-Wschodniej. Udział GPW w obrocie akcjami na giełdach regionu wynosi 81 proc.

GPW przewodniczy inicjatywie Giełd Trójmorza oraz aspiruje do roli regionalnego hubu dla młodych spółek technologicznych o ogromny potencjale, tzw. jednorożców. Obecnie trwają negocjacje w sprawie przejęcia większościowego pakietu akcji Giełdy w Armenii przez GPW.