Wojewódzka Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Warszawie

Kąpiele w fontannie tradycyjnej są szczególnie niebezpieczne dla małych dzieci, których układ odpornościowy nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, by móc zwalczyć każdą poważną infekcję.
Na tych fontannach lub w ich pobliżu powinien znajdować się znak zakazu kąpieli. Za złamanie zakazu kąpieli w fontannie może grozić mandat.

Epidemiolodzy ostrzegają, że w fontannach tradycyjnych, które mają obieg zamknięty, może znajdować się kilkadziesiąt różnych drobnoustrojów, m.in. bakterie gronkowca, salmonelli, pałeczki legionelli, bakterie kałowe np. E.coli, enterokoki. Mogą one powodować:

• reakcje alergiczne w postaci wysypki;
• grzybice stóp lub inne choroby skóry;
• zapalenia spojówek;
• zapalenia uszu;
• ostre zapalenia płuc wywołane pałeczkami legionelli;
• schorzenia dróg oddechowych;
• zakażenie gronkowcem, które grozi zapaleniem oskrzeli, płuc, tchawicy, migdałków;
• zakażenie paciorkowcami, które grozi zapaleniem gardła, płuc, a nawet opon mózgowo-rdzeniowych;
• infekcje dróg moczowych i pęcherza spowodowane bakteriami escherichii.

Szczególną uwagę należy zwrócić również na urządzenia i atrakcje wytwarzające aerozol wodny, gdyż z ich funkcjonowaniem wiąże się ryzyko występowania i namnażania w instalacji wodnej bakterii z rodzaju Legionella. Przeciwdziałanie zakażeniom powodowanym przez bakterie Legionella sp., wymaga utrzymywania w wodzie w powyższych urządzeniach stężenia wolnego chloru na poziomie wyższym niż w wodzie przeznaczonej do spożycia przez ludzi i wodzie w nieckach basenowych Ryzyko pojawienia się bakterii Legionella sp. w instalacji wodnej wzrasta w sytuacji wydłużonego przestoju lub ograniczonej eksploatacji urządzenia.

Pamiętajmy, że z fontann korzystają także:

• zwierzęta, szczególnie ptaki i psy, które nierzadko załatwiają w nich swoje potrzeby fizjologiczne;
• bezdomni, którzy się w nich myją i piorą swoje ubrania.

W ostatnich latach pojawiły się również obiekty typu „dry plaza” czyli fontanny „pluskowiska” bez widocznego lustra wody, które przeznaczone są do ochłody i zabaw w wodzie dla dzieci. Woda w tych fontannach pochodzi najczęściej z wodociągu i jest filtrowana. Właściciele tych obiektów sprawdzają jakości wody zgodnie z zaleceniami technologicznymi obiektu.
Brak jest jednak uregulowań prawnych dotyczących jakości wody w fontannach oraz w obiektach typu „dry plaza” (wskazania parametrów mikrobiologicznych, chemicznych i fizykochemicznych, które należałoby badać) a także delegacji prawnej do przeprowadzania badań tej wody dla organów Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Kąpiele w fontannach mogą być przyczyną urazów. Mokre obrzeża, płyty, na które wylewa się woda są śliskie, dlatego wchodzenie na nie i bieganie w wodzie może grozić poślizgnięciem, upadkiem, urazem głowy czy skaleczeniem. Otwarta rana jest łatwym miejscem wtargnięcia bakterii czy wirusów.

Pamiętajmy:

• w gorące dni, zwłaszcza w godzinach od 10.00 do 16.00 lepiej pozostać w cieniu lub w chłodnych pomieszczeniach niż przebywać na słońcu;
• szukając ochłody na mieście, wybierajmy kurtyny wodne;
• bezpiecznie można korzystać z basenów i miejsc przeznaczonych do kąpieli, w których woda jest badana.

Rozporządzenie Rady Ministrów w sprawie ustanowienia określonych ograniczeń, nakazów i zakazów w związku z wystąpieniem stanu epidemii nie wprowadza zakazu w zakresie funkcjonowania fontann różnego typu, zespołów fontann w formie parków fontann, instalacji wodnych typu ”dry plaza” oraz tężni ulicznych.

Przy odwiedzaniu fontann i innych instalacji wodnych należy zwracać uwagę na konieczność przestrzegania zasad:

• dystansowania społecznego: utrzymywanie wynoszącej min. 1,5 m odległości od innych uczestników rekreacji, unikanie gromadzenia się i  przebywania w zatłoczonych miejscach i w sąsiedztwie dużych liczebnie grup osób,
• dbałość o częste mycie i dezynfekcję rąk przeznaczonymi do tego celu środkami,
• zachowanie szczególnej ostrożności podczas kaszlu/ kichania,
• powstrzymanie się od odwiedzania tego rodzaju miejsc w razie objawów infekcji dróg oddechowych.

Ryzyko szerzenia się infekcji SARS-CoV-2 w przypadku uruchomienia fontann różnego typu i zespołów fontann, instalacji wodnych typu ”dry plaza”, tężni ulicznych, wynika przede wszystkim z licznego gromadzenia się ludzi wokół powyższych obiektów i utrudnionej możliwości utrzymywania dystansu społecznego.