Agencja Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa

1. Wniosek na wykonanie stawu, który nie jest napełniany w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem.

Wymagane jest w takim przypadku:

• zgłoszenie wodnoprawne wykonanie stawu (art. 394 ust. 1 pkt 9 i ust. 2 ustawy Prawo wodne – jeśli nie ma kumulacji parametrów oraz jeżeli staw będzie służył do użytkowania wody znajdującej się w stawie lub na potrzeby zwykłego korzystania z wód),
• jeżeli staw ten ma służyć do poboru wody na potrzeby nawadniania gruntów lub upraw, to wymagane jest również pozwolenie wodnoprawna na:

• pobór wód podziemnych w ilości większej niż 5 m3 średniorocznie,
• nawadnianie gruntów lub upraw w ilości większej niż 5 m3 średniorocznie,
• wykonanie ujęcia wód podziemnych,
• wykonanie urządzeń służących do nawadniania ciśnieniowego i grawitacyjnego tj. urządzeń melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego.

2. Rolnik zamierza wykonać staw (o powierzchni większej niż 1000 m2), który posłuży do poboru wody oraz nawadniania upraw. Rolnik nie zamierza pobierać więcej niż 5 m3 na dobę (średniorocznie).

Wymagane będzie w takim przypadku pozwolenie wodnoprawne na wykonanie stawu, który jednocześnie ma pełnić funkcję ujęcia wód podziemnych.

3. Rolnik zamierza wykonać staw (o powierzchni nie większej niż 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu), który posłuży  do poboru wody i zamierza pobierać więcej niż 5 m3 na dobę (średniorocznie) w celu nawaniania upraw.

Wymagane będzie w takim przypadku pozwolenie wodnoprawne na:

• wykonanie stawu, który jednocześnie ma pełnić rolę ujęcia wód podziemnych,
• pobór wód podziemnych w ilości większej niż 5 m3 średniorocznie,
• nawadnianie gruntów lub upraw w ilości większej niż 5 m3 średniorocznie,
• wykonanie urządzeń służących do nawadniania ciśnieniowego i grawitacyjnego tj. urządzeń melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego.

4. Rolnik zamierza wykonać studnię nie głębszą niż 30 m, która posłuży do poboru wód podziemnych i nie zamierza pobierać więcej niż 5 m3 na dobę (średniorocznie) oraz kupić deszczownię.

Wymagane jest w takim przypadku pozwolenie wodnoprawne na wykonanie urządzeń służących do nawadniania ciśnieniowego i grawitacyjnego tj. urządzeń melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego.

5. Rolnik zamierza wybudować studnię o głębokości większej niż 30 metrów, która posłuży mu do poboru wody podziemnej i nawadniania upraw za pomocą deszczowni. Rolnik nie zamierza pobierać więcej niż 5 m3 na dobę (średniorocznie).

Wymagane będą:

• Projekt robót geologicznych na wykonanie ujęcia wód podziemnych.
• Decyzja zatwierdzająca projekt robót geologicznych na wykonanie wód podziemnych.
• Decyzja zatwierdzająca dokumentację hydrologiczną ustalenie zasobu (decyzję wydaje starosta).
• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach*.
• Pozwolenie wodnoprawne na:

• wykonanie ujęcia wód podziemnych,
• wykonanie urządzeń służących do nawadniania ciśnieniowego i grawitacyjnego tj. urządzeń melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego.

6. Rolnik zamierza wybudować studnię o głębokości większej niż 100 metrów, która posłuży mu do poboru wód podziemnych i nawadniania upraw za pomocą deszczowni. Rolnik nie zamierza pobierać więcej niż 5 m3 na dobę (średniorocznie).

Wymagane w takim przypadku są:

• Projekt robót geologicznych na wykonanie ujęcia wód podziemnych.
• Decyzja zatwierdzająca projekt robót geologicznych na wykonanie wód podziemnych.
• Decyzja zatwierdzająca dokumentację hydrologiczną ustalenie zasobu (decyzję wydaje starosta).
• Decyzja o środowiskowych uwarunkowaniach
• Pozwolenie wodnoprawne na:

• wykonanie ujęcia wód podziemnych,
• wykonanie urządzeń służących do nawadniania ciśnieniowego i grawitacyjnego tj. urządzeń melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 3 lit. a) w zw. z art. 389 pkt 6 Prawa wodnego.
• Plan ruchu zakładu górniczego – jest niezbędny w sytuacji, gdy ujęcie wody podziemnej jest głębsze niż 100 m.
• Decyzja zatwierdzająca plan ruchu zakładu górniczego.

Co do zasady:

1. W stawie nie znajdują się zasoby wód powierzchniowych. Jest to woda opadowa i gruntowa, która służy do użytkowania (art. 34 pkt 2 Prawa wodnego) takiego jak: hodowla ryb, rekreacja, wycinanie (pozyskiwanie) roślin wodnych, odprowadzanie oczyszczonych ścieków lub wód opadowych. Stawy i ujęcia wód podziemnych są odrębnymi rodzajami urządzeń wodnych o odmiennych celach i różnych parametrach technicznych. Celem wykonania stawu nie jest zatem pobór wód. W przypadku gdy ze stawu ma być ujmowana woda, staw jednocześnie zaczyna pełnić, inną niż cel jego wykonania, funkcję ujęcia wód podziemnych. W przypadku poboru wód w ramach usług wodnych wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego na wykonanie ujęcia wód podziemnych. Na pobór wody ze stawu wymagane jest pozwolenie wodnoprawne na pobór wód podziemnych.

2. Wykonanie stawów, które nie są napełniane w ramach usług wodnych, ale wyłącznie wodami opadowymi lub roztopowymi lub wodami gruntowymi o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości nieprzekraczającej 3 m od naturalnej powierzchni terenu o zasięgu oddziaływania niewykraczającym poza granice terenu, którego zakład jest właścicielem, wymagają dokonania zgłoszenia wodnoprawnego. Jeżeli realizacja przedsięwzięć (np. wykonanie dwóch lub większej liczby stawów) skutkuje przekroczeniem parametrów określonych dla tych przedsięwzięć, wymagane jest uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego. W takim przypadku może być wymagane uzyskanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach.

3. Na mocy art. 197 ust. 1 pkt 7 i 8 Prawa wodnego systemy nawodnień ciśnieniowych i grawitacyjnych stanowią urządzenia melioracji wodnych, do których stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące urządzeń wodnych, co oznacza, że w określonych sytuacjach może być wymagane uzyskanie pozwolenia wodnoprawnego.

4. Jeżeli urządzenie wodne zostało wykonane bez wymaganego pozwolenia wodnoprawnego lub zgłoszenia, właściciel tego urządzenia może wystąpić z wnioskiem o jego legalizację i uzyskać decyzję o legalizacji urządzenia wodnego.

Granice zwykłego korzystania z wód określone zostały w art. 33 ustawy Prawo wodne. Przysługuje ono wyłącznie właścicielowi nieruchomości i polega na korzystaniu z powierzchniowych wód stojących stanowiących jego własność oraz z wód podziemnych znajdujących się w jego gruncie, przy czym służy ono zaspokojeniu potrzeb własnego gospodarstwa domowego lub własnego gospodarstwa rolnego. W odniesieniu do poboru wód, granicą zwykłego korzystania z wód jest ilość nieprzekraczająca średniorocznie 5 m3 na dobę. Powyżej tej granicy pobór wód zawsze stanowi usługę wodną.

5. Pozwolenie wodnoprawne nie jest wymagane na:

1. wykonanie szczelnych zbiorników na deszczówkę,
2. wykonanie stawu o powierzchni nieprzekraczającej 1000 m2 i głębokości do 3 m, o zasięgu oddziaływania nieprzekraczającym granic terenu, którego zakład jest właścicielem, służącego do użytkowania wody znajdującej się w stawie,
3. pobór wody opadowej zgromadzonej w szczelnych zbiornikach przeznaczonych do magazynowania wody opadowej,
4. pobór wód powierzchniowych stojących oraz wód podziemnych, a także wody ze stawu w ilości poniżej 5 m3/dobę średniorocznie na potrzeby zwykłego korzystania z wód,
5. nawadnianie gruntów i upraw w ilości nieprzekraczającej 5 m3/dobę średniorocznie.

*Prace, które podlegać będą dofinansowaniu ze względu na ich zakres mogą być kwalifikowane do następujących rodzajów przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko wymienionych w rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 10 września 2019 r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. poz. 1839) – dalej rozporządzenia ooś:

1) § 3 ust. 1 pkt 43 lit. b – wiercenia wykonywane w celu zaopatrzenia w wodę, z wyłączeniem wykonywania ujęć wód podziemnych o głębokości mniejszej niż 100 m. Do kategorii tej należą przedsięwzięcia polegające na wykonaniu odwiertu umożliwiającego zaopatrzenie w wodę, o głębokości 100 m lub większej.

2) § 3 ust. 1 pkt 73 – urządzenia lub zespoły urządzeń umożliwiające pobór wód podziemnych lub sztuczne systemy zasilania wód podziemnych, inne niż wymienione w § 2 ust. 1 pkt 37, o zdolności poboru wody nie mniejszej niż 10 m3 na godzinę. Przedsięwzięcia wymienione w tym punkcie polegają na montażu lub budowie urządzeń umożliwiających pobór wód podziemnych o wydajności 10 m3/h lub większej na wykonanym wcześniej odwiercie. Jedynym kryterium umożliwiającym zakwalifikowanie do tego punktu rozporządzenia ooś jest wydajność urządzenia do poboru; głębokość odwiertu czy lokalizacja przedsięwzięcia nie są istotne.

3) § 3 ust. 1 pkt 74 – urządzenia lub zespoły urządzeń umożliwiające pobór wód podziemnych z tej samej warstwy wodonośnej, o zdolności poboru wody nie mniejszej niż 1 m3 na godzinę, inne niż wymienione w pkt 73, jeżeli w odległości mniejszej niż 500 m znajdują się inne urządzenia lub inny zespół urządzeń umożliwiający pobór wód podziemnych o zdolności poboru wody nie mniejszej niż 1 m3 na godzinę, z wyłączeniem zwykłego korzystania z wód.

Podobnie jak w poprzednim przypadku za przedsięwzięcia uznany został montaż lub budowa urządzeń do poboru wody, z tym że kwalifikacja została uzależniona od lokalizacji w tej samej warstwie wodonośnej oraz występowania w odległości 500 m innych urządzeń do poboru wody. Natomiast bez znaczenia dla kwalifikacji są kwestie własnościowe planowanego przedsięwzięcia jaki i urządzeń już istniejących w okolicy.

4) § 3 ust. 1 pkt 89 – gospodarowanie wodą w rolnictwie polegające na:

a) melioracji łąk, pastwisk lub nieużytków,

b) melioracji terenów znajdujących się na obszarach objętych formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, lub w otulinach form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy, innej niż wymieniona w lit. a,

c) melioracji na obszarze nie mniejszym niż 2 ha, innej niż wymieniona w lit. a oraz b, jeżeli:

• w odległości nie większej niż 1 km od granicy projektowanego obszaru meliorowanego w ciągu ostatnich 5 lat zmeliorowano obszar o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha oraz – łączna powierzchnia projektowanego obszaru meliorowanego oraz obszaru zmeliorowanego w ciągu ostatnich 5 lat wyniesie nie mniej niż 5 ha,

d) melioracji na obszarze nie mniejszym niż 5 ha innej niż wymieniona w lit. a-c,

e) realizacji zbiorników wodnych lub stawów, o powierzchni nie mniejszej niż 0,5 ha, na terenach gruntów innych niż orne znajdujących się na obszarach objętych formami ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-5, 8 i 9 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, lub w otulinach form ochrony przyrody, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1-3 tej ustawy,

f) realizacji stawów o głębokości nie mniejszej niż 3 m, innej niż wymieniona w lit. e.

Przedsięwzięcia znajdujące się w powyższym punkcie to różnego rodzaju urządzenia, budowle i instalacje służące do regulowania stosunków wodnych na terenach rolniczych w celu polepszenia ich zdolności produkcyjnych oraz stawy i zbiorniki wodne o określonych progach i kryteriach. Należy w tym miejscu wyjaśnić, że melioracje wodne, w myśl art. 195 ustawy z dnia 20 lipca 2017 r. – Prawo wodne (Dz. U. z 2020 r. poz. 310, ze zm.) polegają na regulacji stosunków wodnych w celu polepszenia zdolności produkcyjnej gleby oraz ułatwienia jej uprawy. Melioracje wodne prowadzone są z użyciem urządzeń melioracji wodnych dzielących się na podstawowe i szczegółowe, w zależności od ich funkcji i parametrów. Melioracje wodne, z uwagi na sposób oddziaływania na gleby, można podzielić na melioracje odwadniające, mające na celu odprowadzenie z gleby nadmiaru wody oraz melioracje nawadniające polegające na uzupełnieniu okresowych niedoborów wody w celu poprawy stosunków wodno-powietrznych gleby. Mając na uwadze powyższe oraz fakt, że w art. 197 ust. 1 pkt 7 i 8 ustawy Prawo wodne do urządzeń melioracji wodnych szczegółowych zaliczono systemy nawodnień grawitacyjnych i ciśnieniowych, do przedsięwzięć wymienionych w tym puncie rozporządzenia zaliczane będą wszelkiego rodzaju deszczownie, systemy nawadniania kropelkowego, itp.

Ponadto w § 3 ust. 2 rozporządzenia ooś znalazły się przedsięwzięcia polegające na przebudowie, rozbudowie lub montażu przedsięwzięć wymienionych w ust. 1 tego rozporządzenia.

Zgodnie z § 3 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia ooś, za przedsięwzięcia mogące potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko uznane zostały działania polegające na rozbudowie, przebudowie lub montażu realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia wymienionego w ust. 1, z wyłączeniem przypadków, w których ulegająca zmianie lub powstająca w wyniku rozbudowy, przebudowy lub montażu część realizowanego lub zrealizowanego przedsięwzięcia nie osiąga progów określonych w ust. 1, o ile progi te zostały określone. Innymi słowy przepis ten dotyczy takich zmian, w których przebudowa lub rozbudowa stanowi samoistną podstawę do zakwalifikowania jako przedsięwzięcie o określonych parametrach, o ile zostały one przewidziane.

Natomiast, aby przedsięwzięcie zostało zakwalifikowane na podstawie § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia ooś muszą zostać spełnione łącznie następujące warunki:

a) oba przedsięwzięcia (planowane oraz inne planowane, realizowane lub zrealizowane) muszą być tego samego rodzaju oraz być określone za pomocą progów;

b) oba przedsięwzięcia winny być zlokalizowane na terenie jednego obiektu lub zakładu;

c) każde przedsięwzięcie z osobna nie osiąga progów określonych w § 3 ust. rozporządzenia ooś;

d) po zsumowaniu parametrów obu przedsięwzięć osiągnięte zostaną progi wskazane w § 3 ust. 1 rozporządzenia ooś.

Biorąc pod uwagę, że wspomniane wyżej przedsięwzięcia mogą być realizowane jednocześnie lub w krótkim odstępie czasu na terenie jednego gospodarstwa rolnego oraz starać się o dofinansowanie jako jedno zamierzenie inwestycyjne, zasadne jest wydanie jednej decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach uwzględniającej wszystkie ww. przedsięwzięcia.

Zgodnie z art. 75 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz. U. z 2020 r. poz. 283, ze zm.) organem właściwym do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla przedsięwzięć omówionych powyżej jest wójt, burmistrz lub prezydent miasta.