Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Bydgoszczy

Ustawa o ochronie przyrody określa podstawowe ramy, których należy się trzymać.

Zgodnie z tymi przepisami nie można usuwać więcej gałęzi niż 30% korony drzewa, która rozrosła się w całym okresie rozwoju drzewa.

Koronę można zmniejszyć w większym zakresie, ale tylko jeśli cięcia mają na celu:
1)    usunięcie gałęzi obumarłych lub nadłamanych;
2)    utrzymywanie uformowanego kształtu korony drzewa, np. uformowanych w młodości drzew jako kandelabry czy charakterystycznych wierzb głowiastych;
3)    wykonanie specjalistycznego zabiegu w celu przywrócenia statyki drzewa, na podstawie odpowiedniej dokumentacji.

Usunięcie gałęzi w wymiarze przekraczającym 30% korony, która rozrosła się w całym okresie rozwoju drzewa, stanowi uszkodzenie drzewa, a w wymiarze przekraczającym 50% - uznawane jest za zniszczenie drzewa. Przekroczenie tych norm prawnych podlega wysokim administracyjnym karom pieniężnym.

Powyższe zasady określają więc skrajne wielkości możliwych przycinek, których przekroczenie na tyle negatywnie wpływa na drzewo, że obarczone jest karą.

Prawidłowe zasady przycinania gałęzi drzew są bardziej kompleksowe niż tylko aspekt zakresu cięć.  Dotyczą one także takich zagadnień jak: wielkość średnicy usuwanych gałęzi, sposobu cięcia czy rozłożenia cięć w czasie, aby drzewo mogło łatwiej wrócić do dobrej kondycji.

Jedna z wytycznych dla prawidłowej pielęgnacji drzew określa, że maksymalna średnica usuniętej gałęzi nie powinna przekraczać:

• 10 cm dla drzew lepiej znoszących cięcia (buk, dąb i lipa - gatunki rodzime, wiąz, głóg, grab, klon jawor, klon polny, sosna, cis),
• 5 cm dla pozostałych gatunków drzew (m.in. jesion, brzoza, kasztanowiec, topola, wierzba, drzewa owocowe, świerk), zgodnie ze Standardem cięcia i pielęgnacji drzew, opracowanym przez Fundację EkoRozwoju.

Wiele miast przyjęło standardy jak prawidłowo dbać o drzewa, aby w krajobrazie nie otaczały nas drzewa uszkodzone, często niefachowymi cięciami. Takie normy obowiązują m.in. w Warszawie, Poznaniu, Szczecinie. W Krakowie i Wrocławiu we współpracy z Fundacją Sendzimira opracowano nawet wspólne standardy. Do ich przyjęcia zostały zaproszone także inny gminy i miasta.

Warto zapoznać się z szerszą wiedzą na ten temat, aby drzewa mogły rozwijać się zgodnie z ich naturalną charakterystyką i w sposób bezpieczny dla otoczenia.

 W ramach działań edukacyjnych Regionalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w Bydgoszczy wydała broszurę dotyczącą zadrzewień przydrożnych.

Publikacja kierowana jest do zarządców dróg, pracowników jednostek samorządu terytorialnego wydających zezwolenia na usunięcie drzew, projektantów branży drogowej oraz społeczeństwa.

Jej celem jest kształtowanie świadomego i racjonalnego stosunku do obecności zadrzewień przy drogach. Lektura dostarcza informacji na temat funkcji ochronnych, społeczno-kulturowych oraz krajobrazowych drzew. Ponadto podkreśla konieczność pielęgnacji drzew jak i ochrony siedlisk chronionych gatunków grzybów, porostów, roślin i zwierząt.

W broszurze wskazano alternatywne do wycinki metody zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego w przypadku drzew będących w pogorszonym stanie zdrowotnym, a także potrzeby uwzględniania ochrony zadrzewień przydrożnych podczas planowania przebudowy dróg i wypracowywania rozwiązań umożliwiających pozostawienie drzew. Publikacja opisuje również zasady wycinki drzew w związku z realizacją przebudowy dróg i zapewnieniem bezpieczeństwa ruchu drogowego oraz wytyczne w zakresie wykonywania nasadzeń zastępczych.

Wydawnictwo zostało sfinansowane ze środków Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Toruniu.

Zachęcamy do zapoznania się z publikacją w siedzibie RDOŚ w Bydgoszczy lub on-line poniżej.