Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

W ramach spotkania odbyła się debata, quiz oraz wykłady historyczne. Grupa rekonstrukcyjna zaprezentowała ubiory powstańców z Towarzystwa Edukacji Patriotycznej im. gen. Karola Ziemskiego. W tej wyjątkowej lekcji historii uczestniczyli uczniowie ze szkół ponadpodstawowych województwa lubelskiego, a także nauczyciele oraz przedstawiciele samorządu, oświaty oraz Instytutu Pamięci Narodowej.

Powstanie w pamięci kolejnych pokoleń było inspiracją do dalszych działań zmierzających do tego, co nastąpiło u schyłku 1918 r., do odzyskania polskiej niepodległości

– podkreślał wicewojewoda lubelski Robert Gmitruczuk.

Z repertuarem patriotycznym zaprezentował się chór „Copernicus” z IX Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika w Lublinie.

Uczestnicy konferencji mogli obejrzeć wystawę przygotowaną przez Muzeum Narodowe w Lublinie pt. „Bohaterowie Powstania Styczniowego”. 

W ciągu trwających ponad rok działań zbrojnych doszło do ponad tysiąca mniejszych i większych potyczek. W walkach wzięło udział około 210 tys. powstańców. Styczniowy zryw był najdłużej trwającym i najbardziej masowym ruchem niepodległościowym XIX w. Bilans wystąpienia przeciwko zaborcy był tragiczny – dziesiątki tysięcy poległych i straconych przez Rosjan, zesłania na Sybir, konfiskaty majątków uczestników powstania. Pamięć o powstaniu pozostała w świadomości społeczeństwa przez następne pokolenia.

Przez te 50 lat upadła romantyczna wizja, rozpoczął się ciężki, trudny ruch pozytywistyczny, ale w wielu ludziach pamięć o tragedii powstania, o tym wielkim narodowym zrywie, narodowym ale jakże wyjątkowym - przetrwała. Wszystkie stany: włościanie, inteligencja, mieszczaństwo i szlachta oraz Kościół rzymskokatolicki stanęły w jednym szeregu, żeby zamanifestować, że warto być Polakiem

-  przypomniał wicewojewoda Robert Gmitruczuk.

Pomimo klęski, pomimo tych 50 lat, sen o niepodległej Rzeczypospolitej kiełkował, wzrastał, w końcu u progu 1914 roku zaczął wydawać pierwsze owoce

– dodał.

Po odzyskaniu niepodległości przez Polskę Naczelny Wódz Józef Piłsudski przyznał weteranom prawo do noszenia munduru Wojsk Polskich i dożywotnią pensję. Szeregowi żołnierze otrzymali awanse na podoficerów, a oficerów awansowano na wyższe stopnie. Co więcej, wojskowi i urzędnicy ministerialni mieli obowiązek oddawania honorów weteranom.

Pamięć o tych , którzy oddali to, co najcenniejsze - przetrwała. W symbolicznym dniu, 5 sierpnia 1921 r., Marszałek Józef Piłsudski uhonorował Orderem Virtuti Militari na stokach Cytadeli Warszawskiej, w dniu upamiętniającym zamordowanie ostatniego dyktatora powstania Romualda Traugutta, tych, którzy dotrwali, którzy nigdy nie zwątpili

– mówił wicewojewoda Gmitruczuk.

Te osoby były kamieniem węgielnym II Rzeczypospolitej

– zaznaczył.

Podczas konferencji zaprezentowana została okolicznościowa moneta kolekcjonerska wyemitowana przez Narodowy Bank Polski. Wybity z tej okazji numizmat trafił do zwycięzców quizu, którego laureatami zostali zdobywając I miejsce: Zespół Szkół Nr 2 im. ks. Pawła K. Sanguszki w Lubartowie, II – VI Liceum Ogólnokształcące im. Hugona Kołłątaja w Lublinie, III – I Liceum Ogólnokształcące im. ks. Adama J. Czartoryskiego w Puławach.