Lubelski Urząd Wojewódzki w Lublinie

Podczas spotkania, zorganizowanego przez Zakład Gazowniczy w Lublinie nastąpiło uroczyste odsłonięcie tablicy pamiątkowej z nazwą ronda, pod którą została złożona wspólna wiązanka od uczestników uroczystości.

Anastazy Lubomił Suligowski to niekonwencjonalna postać. Odnosząc się do gazownictwa w Lublinie, charakterystyczne jest to, że zaprojektował i zrealizował projekt i był nadal zarządzającym, co nie jest powszechnym zjawiskiem. To przedsiębiorca, znakomity inżynier, z drugiej strony filantrop, aktywny w działalności społecznej na rzecz miasta.

Warto takie osoby honorować jako wzór i przykład działalności na rzecz rozwoju miasta, równocześnie realizującego swoje pasje życiowe. To charakteryzowało przedsiębiorców przełomu XIX i XX w. i on jest tego doskonałym przykładem. Warto zwrócić uwagę, że był także powstańcem styczniowym. To bardzo wszechstronna osoba, zasłużona nie tylko dla Lublina, ale również dla Warszawy i innych miast w Polsce

– mówił wojewoda lubelski Lech Sprawka.

Anastazy Lubomił Suligowski był postacią wybitną w skali całego kraju, niestety mało znaną przez samych Lublinian. Uczestnik Powstania Styczniowego, uzdolniony inżynier, utalentowany biznesmen, aktywny działacz społeczny i filantrop. Edukował się w gimnazjum lubelskim.

Po ukończeniu 17 lat, w 1863 r. wstąpił do oddziału partyzanckiego, którego dowódcą był gen. Marian Langiewicz. Brał udział w czterech bitwach: pod Szydłowcem – 22 stycznia, Wąchockiem – 3 lutego, Małogoszczą – 24 lutego oraz Pieskową Skałą – 4 marca. W ostatniej z nich został ciężko ranny i przez rok przechodził rekonwalescencję w szpitalu Potockich w Krzeszowicach.

Wiosną 1865 r. wyjechał do Belgii. Ukończył z odznaczeniem, na pierwszym miejscu, Instytut Inżynierów w Gandawie, uzyskując w 1868 r. stopień inżyniera cywilnego w zakresie budownictwa lądowego i wodnego.

W tym samym roku korzystając z amnestii dla uczestników Powstania Styczniowego wrócił do Królestwa Polskiego. Brał udział w pracach nad obwałowaniem Wisły w Warszawie, w budowie kolei odesko-bałtyckiej i brzesko-kijowskiej. Na zlecenie firmy francuskiej dokonał wyliczeń dotyczących budowy w Warszawie linii tramwajów konnych. Na zlecenie prezydenta Warszawy Sokratesa Starynkiewicza, w latach 1881-1891 opracował projekt budowy wodociągów i kanalizacji w tym mieście.

Już pamiętnego lata 1877 r., kiedy do Lublina dotarł pierwszy pociąg, inż. Anastazy Lubomił Suligowski złożył magistratowi Lublina propozycję „zaprowadzenia oświetlenia gazowego”. Propozycja ta powoli zdobywała poparcie władz. Naczelnik Królestwa Polskiego zarządził w tej sprawie konkurs, który wygrał Suligowski i w 1897 r. uzyskał od cara Aleksandra II Romanowa zatwierdzenie projektu i koncesję od magistratu Lublina  na budowę  lubelskiego Zakładu Gazowniczego, by w 1881 r. uruchomić oświetlenie gazowe ulic w Lublinie.

Będąc głównym akcjonariuszem, kierował Zakładem do końca swojego życia. Co warte odnotowania, była to jedyna gazownia na terenie zaborów w całości zaprojektowana, zbudowana i zarządzana przez Polaka za pieniądze spółki zawiązanej przez niego samego oraz jego bliższą i dalszą rodzinę.

Anastazy Suligowski był bardzo zaangażowany w działalność społeczną. Należał do członków założycieli: Kasy Pożyczkowej Przemysłowców Lubelskich, Lubelskiego Towarzystwa Kredytowego Miejskiego i Resursy Kupieckiej. Angażował się w prace Komitetu Budowy Teatru Lubelskiego (był członkiem zarządu spółki cywilnej „Teatr Lubelski”).

Wchodził w skład Komitetu ds. Stypendium Józefa Steina  w Lublinie (zajmującego się przyznawaniem stypendiów dla studentów medycyny). Jako filantrop przekazywał pieniądze na rzecz Towarzystwa Dobroczynności w Lublinie, pełnił funkcję kuratora szpitala św. Józefa w Lublinie, który miał siedzibę w dawnym dworze Lubomirskich.

Sam Bolesław Prus pisał o nim „jeden z najenergiczniejszych i najrozumniejszych działaczy społecznych”. Ponadto, publikował na tematy techniczno-naukowe, dotyczące m.in. kanalizacji i budowy linii tramwajowych w Warszawie, a także Gazowni Lubelskiej. W grudniu 1877 r. wydał plan Lublina.

Na zakończenie zacytuję napis na jego płycie nagrobnej, znajdującej się na cmentarzu rzymsko-katolickim, przy ul. Lipowej w Lublinie, moim zdaniem trafnie podsumowujący dorobek jego życia: „śp. Anastazy Lubomił Suligowski. Założyciel i Dyrektor Gazowni w Lublinie. Inżynier nieugięty w zamiarach, wytrwały w czynach, gotowy do poświęceń dla kraju. Zmarł dnia 30 sierpnia 1906 r., przeżywszy lat 60”.

- głosiła laudacja odczytana przez organizatorów.