Wsparte ze środków programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej (FEPW) inwestycje dotyczą inteligentnych sieci energetycznych (z ang. smart grid). To sieci dystrybucyjne i powiązane z nimi wszelkie technologie informatyczno-telekomunikacyjne, które łączą działania każdej ze stron – wytwórców, dystrybutorów i odbiorców energii elektrycznej.

Nowoczesne, inteligentne systemy dystrybucji energii dają m.in. możliwość bilansowania ilości energii w sieci, co przekłada się na sprawność podłączania rozproszonych odnawialnych źródeł energii (OZE). Inteligentne sieci gwarantują także wyższe bezpieczeństwo dostaw energii, bo są mniej awaryjne i generują mniej strat przesyłowych niż przestarzała infrastruktura.

Realizacja inwestycji w rozwój inteligentnej sieci dystrybucji energii będzie dużym krokiem w kierunku przejścia na gospodarkę niskoemisyjną w Polsce Wschodniej - pozwoli zwiększyć udział OZE w tzw. miksie energetycznym. To oznacza bardziej zieloną energię na potrzeby dalszej elektryfikacji transportu (kolei, elektromobilności w miastach i nie tylko) oraz rozwoju przedsiębiorstw (w tym przemysłu 4.0.).

Inwestycje w rozwój inteligentnych sieci w Polsce Wschodniej są także ważne dla całej Polski, ponieważ wschodnie województwa wyróżniają się na tle kraju wyższym tempem produkcji energii z OZE  (13-krotny wzrost w 2022 r. w stosunku do 2005 r., w kraju – prawie 10-krotny) oraz 2 razy wyższym udziałem takiej energii w stosunku do ogółu wyprodukowanej energii (w 2022 r. dla kraju – 21%, w PW – 42%).

Pierwsze umowy podpisane

Pierwszy nabór wniosków o dofinansowanie w działaniu 2.1 Dystrybucja energii programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej został rozstrzygnięty w styczniu 2024 r. Skierowany był do dużych przedsiębiorstw tzw. operatorów systemów dystrybucji energii. Do dofinansowania rekomendowano sześć projektów wojewódzkich, na łączną kwotę dofinansowania blisko 280 mln zł. 15 maja br. Ministerstwo Klimatu i Środowiska, jako Instytucja Pośrednicząca FEPW, podpisało pierwsze trzy umowy:

Rozwój inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Warszawa PGE Dystrybucja S.A.

• Beneficjent: PGE Dystrybucja S.A.
• Wartość projektu: 85 060 610,00 PLN
• Dofinansowanie: 52 080 258,14 PLN

Rozwój inteligentnej sieci elektroenergetycznej na terenie Oddziału Skarżysko-Kamienna PGE Dystrybucja S.A.

• Beneficjent: PGE Dystrybucja S.A.
• Wartość projektu: 65 310 660,53 PLN
• Dofinansowanie: 39 890 626,02 PLN

Rozwój inteligentnych sieci elektroenergetycznych Energa-Operator SA O/Płock i O/Olsztyn w celu zwiększenia potencjału dla przyłączenia OZE

• Beneficjent: Energa-Operator SA
• Wartość projektu: 70 387 596,36 PLN
• Dofinansowanie: 53 142 635,25 PLN

Podpisanie kolejnych umów planowane jest w najbliższych tygodniach.

Drugi nabór

10 kwietnia br. rozpoczął się drugi nabór konkurencyjny w działaniu 2.1 FEPW Dystrybucja energii z budżetem 160 mln zł. Wnioski można składać do 10 czerwca 2024 r. Szczegółowe informacje o naborze.

Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej

Program Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej to kontynuacja wsparcia dla wschodnich województw, aby przyspieszyć ich rozwój. Program jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Program będzie służył utrwaleniu warunków sprzyjających konkurencyjności gospodarki oraz wyższej jakości życia w sześciu województwach Polski Wschodniej: warmińsko-mazurskim, podlaskim, lubelskim, świętokrzyskim, podkarpackim oraz mazowieckim (bez Warszawy i otaczających ją powiatów).

Z programu dofinansowywane będą projekty nastawione na rozwój biznesu, adaptację miast do zmian klimatu, rozwój niskoemisyjnej mobilności miejskiej, ochronę bioróżnorodności, rozwój inteligentnych sieci dystrybucji energii, zwiększenie dostępności kolejowej i drogowej oraz rozwój zrównoważonej turystyki. Budżet programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej na lata 2021-2027 wynosi 2,65 mld euro.