Ekspertyzy zlecone

Ekspertyzy zlecone zostały wykonane na zlecenie ministra właściwego do spraw transportu w celu wspierania realizacji jego zadań. Odnoszą się one do kwestii innowacyjnej i zrównoważonej mobilności. Stanowiska zawarte w opracowaniach odzwierciedlają wyłącznie poglądy autorów i nie należy ich traktować jako poglądu organu administracji. Wykorzystanie treści zawartej w opracowaniach podlega zasadom wynikającym z praw autorskich, których właścicielem jest ministerstwo.

Prognozy eksperckie zmian aktywności sektora transportu drogowego (w kontekście ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji) (PDF 987.39 KB)
Badanie zawiera eksperckie prognozy aktywności sektora transportu drogowego w perspektywie 2020–2035, wyrażone w formie zużycia poszczególnych nośników energii (benzyna, olej napędowy, LPG, CNG /LNG, energia elektryczna, wodór) przez lekkie i ciężkie pojazdy samochodowe. Stanowi ono bazę do obliczenia przez Krajowy Ośrodek Bilansowania i Zarządzania Emisjami prognoz emisji gazów cieplarnianych, w celu zamieszczenia w krajowych raportach obejmujących tematykę zmian klimatu.
W celu zachowania ciągłości i porównywalności metodologicznej, prognozy zostały opracowane przy wykorzystaniu metodologii wypracowanej przez Instytut Transportu Samochodowego w 2011 r. i skorelowane z opracowanymi przez Prof. J. Burnewicza prognozami wielkości pracy przewozowej, wykorzystanymi do aktualizacji Strategii Rozwoju Transportu do roku 2020 (z perspektywą do 2030 roku).

Ocena funkcji zmian oraz wartości zadanych parametrów służących do szacowania prognoz emisji z transportu w zależności od potencjalnych środków i stopnia ich wdrożenia (PDF 2.08 MB)
Ekspertyza wsparła realizację zadania pn. opracowanie założeń do analizy potencjału redukcji emisji w sektorze transportu (we współpracy z KOBIZE) nałożonego na b.MIiR w dokumencie Stanowisko Polski do wstępnej debaty nt. operacjonalizacji postanowień konkluzji Rady Europejskiej z dnia 24 października 2014 r. w zakresie ram polityki klimatyczno-energetycznej do 2030 roku, przyjętym przez Komitet do Spraw Europejskich w dniu 11 lutego 2015 r.

Poradnik Organizacja przestrzeni ulic w obszarach śródmiejskich (PDF 18.50 MB)
Poradnik stanowi wsparcie dla władz miast w identyfikacji i stosowaniu rozwiązań w zakresie zrównoważonej polityki transportowej wpływającej pozytywnie na jakość życia mieszkańców, ochronę środowiska, w tym poprawę efektywności energetycznej systemu transportowego. Rozwiązania przedstawione w poradniku powinny służyć podejmowaniu działań w zakresie systemu transportowego, ale też urbanistyczno-planistycznych, których celem jest uporządkowanie przestrzeni miejskich i uczynienie ich bardziej bezpiecznymi, funkcjonalnymi i dostosowanymi do wymagań wynikających z przyjętych strategii transportowych.

Opracowanie poradnika ustalania czynników energetyczno-emisyjnych w zamówieniach publicznych na zakup pojazdów drogowych (PDF 562.81 KB)
Dokument opisuje metodę umożliwiającą obliczenie kosztów emisji dla pojazdów niepodlegających homologacji całopojazdowej, w przypadku stosowania pozacenowych kryteriów oceny ofert w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego.

Przebieg połączeń ostatniej mili przez węzły miejskie sieci bazowej TEN-T (PDF 13.32 MB)
Celem pracy było określenie drogowego i kolejowego przebiegu połączeń ostatniej mili transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) przez węzły miejskie sieci bazowej wskazane w Rozporządzeniu (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Wynikiem pracy jest m.in. przebieg odcinków ostatniej mili w postaci map wraz z opisem i uzasadnieniem oraz wskazaniem najważniejszych, zhierarchizowanych potrzeb inwestycyjnych dla poniższych miast węzłów sieci bazowej TEN-T: Gdańsk, Katowice, Łódź, Poznań, Szczecin, Warszawa, Wrocław i Kraków oraz dodatkowo Gdynia i Świnoujście jako miasta posiadające porty morskie sieci bazowej. Projekt finansowany został ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Instrumentu Łącząc Europę (CEF).

Inwestycje i działania konieczne do podjęcia przez Polskę w celu wdrożenia efektywnie funkcjonujących korytarzy sieci bazowej TEN-T przebiegających przez Polskę – w ujęciu krajowym i wojewódzkim, w średnim oraz długim horyzoncie czasowym (do i po 2020 r.)

W ramach badania przeprowadzono analizę inwestycji i działań horyzontalnych zaplanowanych w Polsce do realizacji w latach 2014-2020 pod kątem efektywności funkcjonowania korytarzy TEN-T Bałtyk-Adriatyk oraz Morze Północne-Bałtyk. Istotnym elementem prowadzonej analizy była również identyfikacja najważniejszych wąskich gardeł negatywnie wpływających na płynność potoków ruchu oraz projektów komplementarnych, których wdrożenie w dalszym horyzoncie czasowym będzie przyczyniało się do zwiększenia wydajności i podniesienia konkurencyjności krajowej sieci TEN-T.

W efekcie powstały dwa raporty:

• „Inwestycje i działania konieczne do podjęcia przez Polskę w celu wdrożenia korytarza sieci bazowej TEN-T Bałtyk-Adriatyk na terytorium Polski – w ujęciu krajowym i wojewódzkim, w średnim oraz długim horyzoncie czasowym (do i po 2020 r.)” (PDF 11.29 MB)
• „Inwestycje i działania konieczne do podjęcia przez Polskę w celu wdrożenia korytarza sieci bazowej TEN-T Morze Północne-Bałtyk na terytorium Polski – w ujęciu krajowym i wojewódzkim, w średnim oraz długim horyzoncie czasowym (do i po 2020 r.)” (PDF 6.61 MB)

Inne krajowe opracowania i dokumenty

Poradnik przygotowania inwestycji z uwzględnieniem zmian klimatu, ich łagodzenia i przystosowania do tych zmian oraz odporności na klęski żywiołowe
Poradnik przedstawia zbiór wskazówek oraz prezentuje zasady mające na celu pomóc inwestorom, w tym beneficjentom funduszy UE w perspektywie finansowej 2014-2020, w przygotowaniu inwestycji (projektów) oraz/lub w sporządzeniu aplikacji o fundusze UE w zakresie zagadnień dotyczących adaptacji oraz mitygacji zmian klimatu oraz odporności na klęski żywiołowe.

Podręcznik adaptacji dla miast – wytyczne przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji do zmian klimatu
Publikacja opisuje poszczególne etapy przygotowania Miejskiego Planu Adaptacji, od rozpoczęcia tego procesu, aż po wypracowanie systemu monitoringu i ewaluacji skuteczności proponowanych rozwiązań. Zawiera również szereg wskazówek i opisów dotyczących inwestycji podjętych zarówno w Polsce jak i na świecie mających na celu przystosowanie infrastruktury do zmian klimatycznych.

Przebieg połączeń ostatniej mili przez węzły miejskie sieci bazowej TEN-T (PDF 13.32 MB)

Celem pracy było określenie drogowego i kolejowego przebiegu połączeń ostatniej mili transeuropejskiej sieci transportowej (TEN-T) przez węzły miejskie sieci bazowej wskazane w Rozporządzeniu (UE) nr 1315/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie unijnych wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej sieci transportowej. Wynikiem pracy jest, m.in., przebieg odcinków ostatniej mili w postaci map wraz z opisem i uzasadnieniem oraz wskazaniem najważniejszych, zhierarchizowanych potrzeb inwestycyjnych dla poniższych miast węzłów sieci bazowej TEN-T: Gdańsk, Katowice, Łódź, Poznań, Szczecin, Warszawa, Wrocław i Kraków oraz dodatkowo Gdynia i Świnoujście jako miasta posiadające porty morskie sieci bazowej. Projekt finansowany został ze środków Unii Europejskiej w ramach Pomocy Technicznej Instrumentu Łącząc Europę (CEF)

Opracowania i dokumenty zagraniczne

Europejska Agencja Środowiska (EEA), Europejska Sieć Informacji i Obserwacji Środowiska (EIONET)

Transitions towards a more sustainable mobility system
Raport Europejskiej Agencji Środowiska ocenia najnowsze trendy w transporcie z punktu widzenia ochrony środowiska oraz prezentuje przykłady zmian o charakterze technologicznym, planowania urbanistycznego czy zachowań społecznych, potrzebnych dla przekształcania transportu w bardziej zrównoważony środowiskowo.

Explaining vehicle emissions – why do laboratory and road measurements differ?
Raport przedstawia główne przyczyny rozbieżności wyników laboratoryjnych pomiarów emisji z pojazdów drogowych z emisjami w rzeczywistych warunkach jazdy.

TERM 2015 Evaluating 15 years of transport and environmental policy integration
Raport analizuje ewolucję sektora transportowego (towarowego i pasażerskiego) i jego wpływu na środowisko od 2000 roku, w tym skutki recesji gospodarczej w 2008 roku.

CO2 emissions from new vehicles in Europe continued to decrease in 2014
Raport śledzi postępy realizacji przez producentów pojazdów celów odnośnie emisji CO2 dla nowych samochodów osobowych i dostawczych.

Trends and projections in Europe 2015. Tracking progress towards Europe's climate and energy targets
Raport przedstawia ocenę postępów osiąganych przez Unię Europejską i jej kraje członkowskie w zakresie celów polityki klimatycznej i energetycznej. Bazę do przygotowania raportu stanowiła krajowa statystyka dotycząca emisji gazów cieplarnianych, energii odnawialnej oraz zużycia energii do roku 2013 oraz prognozy przewidywanych emisji gazów cieplarnianych do 2035 r. przekazane przez państwa członkowskie w ramach sprawozdawczości unijnej.

Air quality in Europe – 2015 report
Raport przedstawia ocenę jakości powietrza w Europie, przygotowaną w oparciu o dane raportowane przez kraje członkowskie za 2013 rok. W publikacji przeanalizowano również postępy osiągnięte od 2004 roku w zakresie spełniania wymagań unijnego prawodawstwa dotyczącego jakości powietrza.

Noise in Europe 2014
Raport prezentuje skalę zagrożenia hałasem w środowisku Europy, dokonuje przeglądu dotychczas podjętych działań oraz analizuje działania, które należy podjąć w przyszłości. Publikacja powstała w oparciu o dane i informacje raportowane przez kraje członkowskie Europejskiej Agencji Środowiska wg wymagań zawartych w dyrektywie 2002/49/WE odnoszącej się do oceny i zarządzania poziomem hałasu w środowisku.

Europejska Komisja Gospodarcza Organizacji Narodów Zjednoczonych (EKG ONZ)

Sustainable Urban Mobility and Public Transport
Jest to kompendium wiedzy w zakresie zrównoważonego systemu transportu miejskiego. Opracowanie zwraca szczególną uwagę na rolę transportu publicznego i transportu niezmotoryzowanych w mobilności miejskiej. Próbuje odpowiedzieć na pytanie, jak jakość transportu publicznego i jego infrastruktury i sieci może wpłynąć na preferencje w zakresie mobilności obywateli. Ponadto przedstawia również wyniki analizy systemów transportu miejskiego w 36 EKG ONZ stolicach.

Transport for Sustainable Development - The case of Inland Transport
Badanie analizuje problemy i postępy na rzecz przejścia do zrównoważonej mobilności ładunków i ludzi za pomocą gałęzi transportu lądowego. Zawiera również przykłady najlepszych praktyk ze wszystkich regionów świata na rzecz zrównoważonego rozwoju sektora transportowego.