Newsletter edukacji prawnej i konstytucyjnej

Wydanie nr 3 | Grudzień 2025
Ministerstwo Sprawiedliwości

Wstępniak – co nowego?

Szanowni Państwo,

przed nami ostatnie tygodnie roku 2025. To intensywny czas kończenia zadań, ale - bliżej Świąt - także czas większej bliskości i ciepła. Mamy nadzieję, że zaproszenia, materiały i dobre praktyki, które przesyłamy w tym newsletterze, pomogą Państwu w organizacji zajęć w tym gorącym okresie, a jednocześnie będą przydatne w budowaniu relacji z osobami, z którymi prowadzicie edukację oraz dla których działacie.

W tym wydaniu:

ZAPROSZENIA: Zapraszamy do wzięcia udziału w konsultacji nowych podstaw programowych dla przedszkoli i szkół podstawowych (w tym Edukacji obywatelskiej w szkołach podstawowych!) oraz na kolejną obywatelską lekcję zdalną, tym razem z Rzeczniczką Praw Dziecka.

MATERIAŁY I NARZĘDZIA: Przekazujemy gotowe scenariusze lekcji prawnych od Sądu Apelacyjnego w Poznaniu i ODN w Poznaniu, polecamy bazę SOS dla Edukacji z materiałami organizacji społecznych na lekcje edukacji obywatelskiej i zachęcamy do korzystania z bajki terapeutycznej dla dzieci przygotowujących się do przesłuchania.

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: Oddajemy głos r.pr. Ewelinie Jaworskiej, która dzieli się swoim edukatorskim doświadczeniem. Polecamy 30 pomysłów na dobrostanowe praktyki Oktawii Gorzeńskiej.

 

ZAPROSZENIE: Weź udział w konsultacjach publicznych nowych podstaw programowych

Ministerstwo Edukacji Narodowej zaprezentowało projekty podstaw programowych dla przedszkola oraz szkoły podstawowej, w tym także dla uczniów z niepełnosprawnością intelektualną. Pierwsze roczniki zostaną objęte nową podstawą już we wrześniu 2026 r. Wśród nowości - przedmiot Edukacja obywatelska w szkołach podstawowych dla klas VI i VII. Każdy może zapoznać się z projektami i wyrazić swoją opinię w ogólnopolskich konsultacjach do 18 grudnia. Więcej informacji oraz formularz do zgłoszenia uwag TUTAJ.

 

ZAPROSZENIE: Druga obywatelska lekcja zdalna z MS i MEN

Już 10 grudnia o godz. 9:00 spotykamy się na drugiej z serii lekcji hybrydowej z edukacji obywatelskiej! Tym razem naszą gościnią będzie mec. Monika Horna-Cieślak, Rzeczniczka Praw Dziecka. Tematem spotkania będzie szkoła jako wspólnota.

Jak poprzednio, lekcja składać się będzie z transmitowanej w serwisie YouTube 20-minutowej rozmowy z gościem, a na pozostały czas lekcji przygotowaliśmy karty pracy, które pomogą uczniom i uczennicom zastanowić się nad wysłuchanymi treściami.

Dziękujemy za Państwa tak liczny udział w pierwszej obywatelskiej lekcji zdalnej z udziałem sędziego Sądu Najwyższego prof. Pawła Wilińskiego. Cieszymy się, że lekcja spotkała się z Państwa dobrym odbiorem, jesteśmy zmobilizowani, by utrzymać poziom kolejnych spotkań.

Nie zapisali Państwo jeszcze swojej klasy na lekcje hybrydowe? Zapraszamy, by dołączyć do niemal 700 szkół z całego kraju. Przejdź do formularza, by zobaczyć tematy i terminy lekcji oraz zapisać swoją klasę: https://forms.office.com/e/CK4S8ndMmQ. Zajęcia są bezpłatne i realizowane online, dzięki czemu mogą w nich uczestniczyć klasy z całej Polski.

Osoby już zapisane nie muszą ponawiać zapisu – na wskazany e-mail wysłany zostanie link do lekcji wraz z kartą pracy.

 

MATERIAŁY I NARZĘDZIA: scenariusze lekcji prawnych od Sądu Apelacyjnego w Poznaniu i ODN w Poznaniu

Sąd Apelacyjny w Poznaniu we współpracy z Ośrodkiem Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu opracował zestaw materiałów pomagających w przeprowadzeniu praktycznych lekcji z przedmiotów Edukacja obywatelska oraz Wiedza o społeczeństwie. Materiały te świetnie sprawdzą się także podczas prowadzenia lekcji wychowawczych.

Lekcja na temat hejtu:

• Scenariusz lekcji: Dobra osobiste człowieka. Hejt - cywilnoprawne i karnoprawne konsekwencje hejtu na przykładzie naruszenia dóbr osobistych w Internecie
• Film: „Hejt, trolling i memy. Po co jest prawo i jak mnie chroni...”

 Lekcja na temat reklamowania produktów:

• Kazusy do lekcji: Reklamacje zakupionych produktów - rękojmia i gwarancja
• Lekcja on-line - Reklamacje zakupionych produktów - rękojmia i gwarancja

Lekcja na temat statutu szkoły:

• Scenariusz lekcji: Statut szkoły jako akt prawny. Moje prawa i obowiązki

 

Materiały do pobrania TUTAJ na stronie Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Poznaniu.

 

MATERIAŁY I NARZĘDZIA: edukacja obywatelska z organizacjami społecznymi

Edukacja obywatelska bez organizacji społeczeństwa obywatelskiego to właściwie oksymoron. Dlatego zapraszamy do korzystania z materiałów i inicjatyw organizacji społecznych wspierających prowadzenie lekcji z Edukacji obywatelskiej, które zebrało SOS dla Edukacji. Materiały zostały uporządkowane względem 7 działów podstawy programowej przedmiotu. LINK DO PUBLIKACJI

 

MATERIAŁY I NARZĘDZIA: bajka terapeutyczna dla przesłuchiwanych dzieci i poradnik prawny dla ich opiekunów

Bajka “Wojtek, Mania i przesłuchanie” wraz z poradnikiem prawnym jest wynikiem pracy zespołu prawników, pedagogów i grafików prowadzonej pod nadzorem prof. Pawła Wilińskiego z Uniwersytetu im. A. Mickiewicza oraz prof. Lucyny Talejko-Kwiatkowskiej z Uniwersytetu Artystycznego im. M. Abakanowicz w Poznaniu. Inicjatorką projektu jest Joanna Grygiel-Zasada, a ilustratorką Paulina Krynicka.

Publikację dla dzieci przygotowujących się do przesłuchania oraz ich rodziców i opiekunów wydało Ministerstwo Sprawiedliwości. Jeszcze w grudniu będzie ona do znalezienia w sądach rejonowych i okręgowych oraz organizacjach i ośrodkach wspierających osoby pokrzywdzone przestępstwem. Wersja cyfrowa dostępna jest dla każdego. LINK DO PUBLIKACJI

 

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: Praktyka r. pr. Eweliny Jaworskiej

W ramach prowadzonych zajęć dążę do podkreślenia znaczenia prawa w życiu codziennym każdego człowieka. Podczas lekcji kładę nacisk na to, aby młodzi ludzie zdobyli nie tylko podstawy teoretyczne, ale przede wszystkim – umiejętności pozwalające na ich wykorzystywanie w życiowych sytuacjach. Kwestie, do których młodzież powinna podchodzić z pełną świadomością i odpowiednim przygotowaniem to, m.in.: kim są podmioty prawa cywilnego, jakie są zasady prawa cywilnego, o czym pamiętać, zawierając umowy cywilnoprawne, jak działa gwarancja i rękojmia oraz jak chronić swoje dane osobowe w Internecie i jakie prawa mają osoby, których dane dotyczą. Szczególne znaczenie ma dla mnie stworzenie bezpiecznej i swobodnej atmosfery podczas zajęć, która pozwala uczniom na aktywne uczestnictwo. Ogromną satysfakcję sprawiła mi sytuacja, gdy podczas kolejnej wizyty w jednej ze szkół podeszli do mnie uczniowie z poprzednio przeprowadzonych przeze mnie zajęć, aby podziękować za praktyczną wiedzę, którą zdobyli dzięki projektowi OIRP w Warszawie. Pragnę podkreślić, że każda przeprowadzona lekcja z prawa to inspirujący dialog z młodzieżą, który również dla mnie jest niezwykle cennym doświadczeniem.

r.pr. Ewelina Jaworska – Członek Zespołu realizującego projekt Edukacji Prawnej w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie

Dziękujemy za nadesłaną wypowiedź i czekamy na kolejne!

 

WIEDZA I DOBRE PRAKTYKI: praktyki na dobry odpoczynek

Nadchodzi świąteczny czas, a z nim przestrzeń na naładowanie baterii na 2026 rok. Polecamy Państwu 30 pomysłów na dobrostanowe praktyki Oktawii Gorzeńskiej: LINK, które - mamy nadzieję - pomogą lepiej odpocząć w okresie świątecznym.

Życzymy Państwu udanego końca roku 2025 r. i spokojnego okresu Świąt Bożego Narodzenia.

 

Do usłyszenia w kolejnym numerze

Wydział Edukacji Prawnej
Ministerstwo Sprawiedliwości

 

Masz pytania lub chcesz podzielić się doświadczeniem? Napisz do nas:
📧 edukacja.konstytucyjna@ms.gov.pl

Chcesz zaprosić do newslettera Twoich znajomych? Przekaż im ten link: https://forms.office.com/e/PeBx62Lbyt

Aby zrezygnować z otrzymywania newslettera kliknij link