W spotkaniu  ministrów ds. transportu Polski, Estonii, Litwy, Łotwy, Finlandii z Catherine Trautmann, europejską koordynator korytarza sieci bazowej TEN-T - Morze Północne - Morze Bałtyckie oraz Matthiasem Ruete, europejskim koordynatorem ds. Europejskiego Systemu Zarządzania Ruchem Kolejowym (ERTMS), dokonano wymiany poglądów na temat postępów w realizacji projektu Rail Baltica. Uczestnicy spotkania rozmawiali o tym, co można zrobić, aby ożywić kolejowy transport towarowy w regionie oraz złagodzić skutki niczym nie sprowokowanej rosyjskiej agresji zbrojnej na Ukrainę.

Omawiając wpływ wojny na Ukrainie na europejski transport szef resortu infrastruktury dodał, że strategiczne położenie geograficzne naszych państw wymusza budowę odpowiedniej infrastruktury, w celu zapewnienia efektywności sieci transportowej i bezpieczeństwa całej Europy.

Minister Adamczyk wskazał także na silną synergię pomiędzy docelowo rozwiniętymi projektami Via Baltica i Rail Baltica, a infrastrukturą korytarza Via Carpatia / Rail Carpatia. Oba te szlaki będą stanowić intermodalny kolejowo-drogowy łącznik krajów bałtyckich oraz Finlandii z resztą Europy oraz spinać komunikacyjnie państwa wchodzące w skład wschodniej flanki NATO.

Podczas Connecting Europe Days w Lyonie odbyły się sesja ministerialna dotycząca Bałkanów Zachodnich oraz sesja międzyinstytucjonalna poświęcona polityce trans-europejskich korytarzy TEN-T.

Rozmowy nt. Bałkanów Zachodnich z udziałem komisarz ds. transportu, ministrów ds. transportu państw członkowskich UE oraz ministrów z Albanii, Bośni i Hercegowiny, Kosowa, Czarnogóry, Macedonii Północnej i Serbii dotyczyły relacji pomiędzy UE a państwami sąsiadującymi. Jak zauważył minister Andrzej Adamczyk, działania na rzecz zwiększenia jakości połączeń na obszarze Bałkanów Zachodnich stanowią jeden z fundamentalnych elementów polityki rozszerzenia UE, niezbędny dla budowy wysokiej jakości połączeń transportowych w całym regionie Europie Południowo-Wschodniej.

Minister Andrzej Adamczyk podkreślił, że priorytetem powinno być ukończenie sieci TEN-T na obszarze Bałkanów Zachodnich w przyjętych harmonogramach. Zaznaczył, że wdrażanie sieci TEN-T przyczyni się do promocji wspólnych standardów, zarówno w zakresie bezpieczeństwa transportu, jak i zwiększenia parametrów infrastruktury transportowej.

Podczas sesji międzyinstytucjonalnej dyskutowano, w jaki sposób polityka transportowa, a w szczególności TEN-T, może przyczynić się do zwiększenia odporności europejskich systemów transportowych na zakłócenia globalnego łańcucha dostaw oraz na inne celowe lub niezamierzone zakłócenia. Uczestnicy debaty zastanawiali się, jakiego rodzaju środki miałyby największy pozytywny wpływ, w szczególności pomagając TEN-T w dostosowaniu się do wyzwań nowego kontekstu geopolitycznego oraz jakie rozwiązania można zaproponować w perspektywie krótko-, średnio- i długoterminowej, zwłaszcza w celu zapewnienia lepszych połączeń transportowych nie tylko w całej Unii, ale także lepszych połączeń z sąsiednimi krajami partnerskimi i w jaki sposób polityka TEN-T może pomóc Ukrainie w odbudowie jej gospodarki.

Minister infrastruktury zaproponował wydłużenie korytarza na odcinku z Lublina do Białegostoku, aby wykorzystać synergię z istotnymi projektami Rail i Via Baltica oraz zapewnić właściwy wymiar infrastrukturalny wschodniej flanki NATO. W obecnej sytuacji, spowodowanej wojną oraz ogólną sytuacją makroekonomiczną, minister Adamczyk zwrócił uwagę, że kluczowe jest zapewnienie przez UE stabilnych źródeł i zasad finansowania, które umożliwią realizację sieci TEN-T.

Odnosząc się do kwestii połączeń z Ukrainą, minister podkreślił, że Polska zrobiła bardzo wiele dla zwiększenia dostępności transportowej tego państwa wobec blokady przez Rosję portów czarnomorskich.

Na marginesie Connecting Europe Days ministrowie Andrzej Adamczyk i Rafał Weber spotkali się także z Oleksandrem Kubrakovem, ministrem ds. transportu Ukrainy. Rozmowa ministrów dotyczyła głównie oceny bieżącej sytuacji w zakresie usprawniania transportu między Polską a Ukrainą oraz możliwości dalszego wykorzystania infrastruktury RP dla przewozu towarów, w tym zboża z Ukrainy. 

Minister A. Adamczyk poinformował, że aktywność strony polskiej doprowadziła do blisko dwukrotnego zwiększenia przepustowości przejścia granicznego Korczowa – Krakowiec poprzez udostępnienie dla pojazdów osobowych części autostradowej tego przejścia, tym samym dotychczas użytkowana cześć przejścia jest przeznaczona wyłącznie dla pojazdów ciężarowych (na kierunku wjazdowym do Polski). Dalsze udrażnianie przejść spowoduje zwiększenie ruchu pojazdów ciężarowych i wymiany handlowej, która będzie z korzyścią zarówno dla strony ukraińskiej, jak i polskiej.

Strona ukraińska wyraziła zadowolenie z działań podejmowanych przez Polskę. Nie zgłosiła żadnych uwag w zakresie organizacji przez Polskę transportu kolejowego przez terytorium Polski, przede wszystkim pszenicy i kukurydzy.

Na marginesie konferencji ministrowie Andrzej Adaczyk i Rafał Weber spotkali się także z Martinem Kupką, czeskim ministrem ds. transportu, który od 1 lipca odpowiada za prezydencję Czech w Radzie UE w zakresie polityki transportowej, a także z wiceministrami odpowiedzialnymi za kwestie transportowe z Węgier (David Vitézy) oraz z Litwy (Loreta Maskaliovienė). Connecting Europe Days stanowiło też okazję do przeprowadzenia rozmowy z ministrem Iraklim Karseladze z Gruzji na temat współpracy polsko-gruzińskiej. Ministrowie Adamczyk i Weber prowadzili także rozmowy z przedstawicielami instytucji UE, w tym Komisji Europejskiej i Parlamentu Europejskiego.