Polska w Republice Korei

Położenie geograficzne, obszar, ludność, stolica, podział administracyjny, język urzędowy

Położenie geograficzne, obszar: Republika Korei (RK) położona jest na Półwyspie Koreańskim, przylegającym do wschodniej części kontynentu azjatyckiego. Półwysep rozciąga się na ok. 1 000 km z południa na północ (od 33°06’70”N do 43°00’39”N), a jego przeciętna szerokość (ograniczona współrzędnymi 124°11’00”E oraz 131°52’20”E) to ok. 300 km. Republika Korei posiada granice morskie z Chinami oraz Japonią, a także granicę lądową z Koreańską Republiką Ludowo-Demokratyczną (KRLD). Koreę Południową od Północnej na całej szerokości półwyspu rozdziela obszar strefy zdemilitaryzowanej (demilitarized zone – DMZ), co wynika z faktu, iż po konflikcie w latach 1950-1953 państwa te nie podpisały traktatu pokojowego i są formalnie w stanie wojny. DMZ ma szerokość 4 km i jest jedną z najbardziej strzeżonych linii granicznych na świecie. Granica lądowa pomiędzy RK a KRLD jest zamknięta. Powierzchnia Republiki Korei to 100 410 km2, natomiast całego Półwyspu Koreańskiego ok. 220 tys. km2. Korea Południowa jest w 70% krajem górzystym.

Ludność: Populacja kraju liczy 51,7 milionów osób. Średnia gęstość zaludnienia w 2022 r. roku wyniosła ok. 515 mieszkańców na km2. Ok. 91,8% ludności mieszka w miastach. W Seulu, największym mieście kraju, mieszka ok. 10 milionów osób. Na terenie obszaru metropolitalnego (Seulu, Incheon oraz prowincji Gyeonggi) mieszka ok. 26 milionów osób, czyli połowa populacji RK. Obecnie RK ma najniższy współczynnik dzietności wśród państw OECD, wynoszący 0,78.

Stolica, podział administracyjny: Seul, stolica RK położona jest w północno-zachodniej części kraju. Znaczna część władz administracyjnych i ośrodków państwowych znajduje się w mieście Sejong, które ma status administracyjnej stolicy kraju. Seul leży niedaleko ujścia rzeki Han do Morza Żółtego, ok. 50 km na południe od strefy zdemilitaryzowanej. Seul jest politycznym, społecznym oraz ekonomicznym centrum RK.
RK podzielona jest na 9 prowincji (do), będących odpowiednikami polskich województw. Są to: północna prowincja Chungcheong, południowa prowincja Chungcheong, prowincja Gangwon, prowincja Gyeonggi, północna prowincja Gyeongsang, południowa prowincja Gyeongsang, północna prowincja Jeolla, południowa prowincja Jeolla oraz Jeju. Oprócz Seulu, definiowanego jako miasto specjalne, w RK wyznaczonych jest 6 miast metropolitalnych: Incheon, Gwangju, Busan, Daejeon, Daegu, Ulsan oraz autonomiczne miasto metropolitarne Sejong.

Język urzędowy: Jedynym językiem oficjalnym i urzędowym jest koreański. Język angielski jest stosowany w międzynarodowej korespondencji handlowej, ale jego znajomości nie można uznać za powszechną.

Warunki klimatyczne

RK leży w strefie klimatu monsunowego, w północnej i środkowej części ma on charakter umiarkowanie ciepły, w południowej podzwrotnikowy morski. Średnia temperatura w styczniu wynosi około -4°C, w lipcu około +25°C. Przeciętna roczna suma opadów dla całego kraju wynosi ok. 1300 mm. Pora deszczowa przypada na okres od połowy czerwca do początku września, w okresie tym spada 2/3 łącznych opadów rocznych. Późnym latem do wybrzeży RK docierają tajfuny.

Główne bogactwa

RK nie posiada znaczących zasobów mineralnych. Na jej terenie w niewielkich ilościach występują: węgiel antracytowy, ruda żelaza, grafit, złoto, srebro, wolfram, ołów i cynk. Całość zapotrzebowania kraju na ropę naftową i większość minerałów, w tym rudę żelaza, pokrywana jest z importu.

System walutowy, kurs i wymiana

Jednostką walutową w RK jest won południowokoreański (₩) oznaczany kodem KRW. W użyciu występują banknoty o nominałach: ₩1000, ₩5000, ₩10 000, ₩50 000 oraz monety ₩10, ₩50, ₩100, ₩500. 1 won dzieli się na 100 dzonów, jednak takie nominały od dawna nie występują w obiegu. Od 1997 r. won jest walutą o kursie płynnym. W 2023 r. średnia cena 1 USD wyniosła ok. 1 290 KRW, 1 EUR – ok. 1 390 KRW, a 1 PLN ok. 300 KRW.

Religia

Prawie połowa ludności RK deklaruje się jako niewierzący i odsetek ten wzrasta z roku na rok. Sondaż przeprowadzony w 2021 r. przez ośrodek badania opinii publicznej Gallup Korea wskazał, że 40% Koreańczyków deklaruje się jako osoby wierzące. 17% wierzących to protestanci, 16% buddyści, a 6% jest wyznawcami kościoła rzymskokatolickiego. Charakterystyczna dla RK jest duża różnorodność wyznań protestanckich. Oprócz ww. religii, w kraju obecne są także, tradycyjne dla tego regionu świata wierzenia takie, jak szamanizm czy taoizm.

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy w 2024 r.

Infrastruktura transportowa

RK posiada doskonale rozwiniętą infrastrukturę komunikacyjną, spełniającą wysokie standardy międzynarodowe. Należą do niej: sieć autostrad o łącznej długości 4,7 tys. km, 13,9 tys. km dróg krajowych, 18 tys. km dróg regionalnych, światowej klasy lotniska: 8 międzynarodowych, w tym główne lotnisko Incheon obsługujące stolicę kraju oraz 7 lotnisk krajowych, a także 31 portów handlowych zarządzanych przez rząd centralny oraz administracje regionalne. Ponadto, RK może się poszczycić szybką koleją KTX łączącą główne miasta kraju, której maksymalna prędkość operacyjna to 305km/h. Obecnie przeprowadzane są modernizacje, które mają zwiększyć prędkość pociągów KTX. 

Ze względu na sytuację polityczną i geograficzne położenie kraju, przejścia graniczne znajdują się wyłącznie na międzynarodowych lotniskach i w portach morskich.

Ustrój polityczny

RK jest demokracją parlamentarną z silną władzą prezydencką. Prezydent wybierany jest w wyborach powszechnych na 5-letnią kadencję bez możliwości reelekcji. Obecnym prezydentem RK jest były prokurator generalny Yoon Suk Yeol. Do wyborów, które odbyły się w marcu 2022 r. stanął jako kandydat konserwatywnej Partii Siły Społeczeństwa (People Power Party - PPP).

Władza ustawodawcza

Władzę ustawodawczą sprawuje Zgromadzenie Narodowe składające się z 300 członków wybieranych na czteroletnie kadencje. 253 posłów pochodzi z okręgów jednomandatowych, pozostałych 47 wybieranych jest na mocy ordynacji proporcjonalnej. W wyniku wyborów które odbyły się w kwietniu 2020 r. większość w parlamencie zdobyła Partia Demokratyczna Korei (167 mandatów). Największą partią opozycyjną jest Partia Siły Społeczeństwa (115 mandatów). Najbliższe wybory do parlamentu odbędą się 10 kwietnia 2024 r.

Strona internetowa Koreańskiego Instytutu Badań nad Legislacją zawiera tłumaczenia na jęz. angielski najważniejszych aktów prawnych Republiki Korei: https://elaw.klri.re.kr.

Władza wykonawcza

Zgodnie z koreańską konstytucją na czele państwa stoi prezydent. Jest on głównym ośrodkiem władzy wykonawczej RK oraz zwierzchnikiem sił zbrojnych. Prezydent jest bezpośrednim zwierzchnikiem licznych agencji rządowych i urzędów centralnych. Premier RK powoływany jest przez prezydenta i zatwierdzany przez parlament. Premier jest odpowiedzialny za koordynację pracy ministerstw.

Obecnym premierem RK jest Han Duck-soo. Zgodnie z konstytucją RK, premier nie pełni roli szefa rządu (pełni ją prezydent), ale kieruje w imieniu prezydenta jego pracami. Premier jest osobą, która tymczasowo wykonuje obowiązki prezydenta w sytuacji, gdy urzędujący prezydent nie może sprawować władzy.

Struktura administracji gospodarczej

Kwestie gospodarcze leżą przede wszystkim w kompetencjach Ministerstwa Handlu, Przemysłu i Energii (https://www.motie.go.kr), które jest odpowiedzialne za negocjacje umów handlowych oraz Ministerstwa Gospodarki i Finansów (https://www.moef.go.kr; podległe mu są m.in.: Narodowa Służba Podatkowa - https://www.nts.go.kr, Służba Celna - https://www.customs.go.kr, Służba Zamówień Publicznych - https://www.pps.go.kr oraz Narodowy Urząd Statystyczny Korei - https://kostat.go.kr).

Dodatkowo, ważnym elementem koreańskiej administracji gospodarczej jest  Ministerstwo Małych i Średnich Przedsiębiorstw (https://www.mss.go.kr). Zadaniem urzędu jest m.in.: wypracowywanie polityki wspierającej małe i średnie przedsiębiorstwa (MŚP), promowanie rozwoju MŚP, analizowanie trendów i zbieranie informacji związanych z sektorem, wypracowywanie projektów związanych z restrukturyzacją MŚP, wsparcie dla przedsiębiorstw typu venture capital, wsparcie dla MŚP w przypadkach dotkliwych negatywnych szoków podażowych, wsparcie współpracy pomiędzy MŚP a dużymi koncernami oraz wsparcie technologiczne i finansowe.

W RK działa wiele urzędów i organizacji bezpośrednio lub pośrednio związanych z gospodarką. Organizacje o charakterze gospodarczym afiliowane są przy ministerstwach lub działają w sposób samodzielny i niezależny. Są to m.in. izby przemysłowo-handlowe, organizacje importerów i/lub eksporterów, specjalne strefy przemysłowe oraz ekonomiczne, agencje promujące RK jako cel inwestycji zagranicznych lub przyjazdów turystycznych oraz wiele organizacji branżowych.

Do najważniejszych działających w Republice Korei instytucji otoczenia biznesu należą:

• Koreańska Agencja Promocji Handlu i Inwestycji (KOTRA - Korea Trade–Investment Promotion Agency; http://www.kotra.or.kr), której głównym zadaniem jest wspieranie działalności eksportowej firm koreańskich poprzez analizę możliwości sprzedaży i wsparcie administracyjne dla sprzedaży koreańskich produktów na rynkach zewnętrznych. KOTRA wykonuje swoje zadania m.in. poprzez organizowanie na szeroką skalę zagranicznych koreańskich wystaw narodowych oraz organizację wyjazdowych misji i seminariów handlowych. Ponadto, działająca w strukturach KOTRA agencja Invest Korea (https://www.investkorea.org) odpowiedzialna jest za obsługę inwestorów zagranicznych w Republice Korei.
• Koreańskie Stowarzyszenie Handlu Międzynarodowego (KITA – Korea International Trade Association; http://www.kita.org) jest największą organizacją gospodarczą w Republice Korei zrzeszającą ponad 73 tys. firm o profilu handlowym, usługowym i produkcyjnym. Do głównych obszarów działań KITA należy wspieranie rozwoju koreańskiego eksportu oraz inwestycji za granicą. Stowarzyszenie realizuje swoje cele poprzez wspieranie marketingu zagranicznego firm, organizację misji gospodarczych w kraju i zagranicą oraz badanie rynków pod kątem atrakcyjności inwestycyjnej dla firm koreańskich.
• Koreańska Izba Handlu i Przemysłu (KCCI – Korea Chamber of Commerce and Industry; http://www.korcham.net) jest organizacją gospodarczą o profilu działalności odpowiadającym polskiej Krajowej Izbie Gospodarczej. KCCI skupia 73 koreańskie regionalne izby handlowe oraz 105 biznesowych stowarzyszeń branżowych, gospodarczej współpracy dwustronnej oraz innych gospodarczych instytucji non-profit. Głównym zadaniem KCCI jest reprezentowanie koreańskiego biznesu zarówno na rynku wewnętrznym, jak i na rynkach zagranicznych. KCCI prowadzi na szeroką skalę doradztwo dla przedsiębiorstw, badania rynku oraz reprezentuje interesy poszczególnych gałęzi gospodarki. Działalność międzynarodowa Izby to m.in. organizacja i obsługa misji gospodarczych do Korei oraz pośrednictwo w kontaktach handlowych między firmami.
• Stowarzyszenie Importerów Korei (KOIMA – Korea Importers Association; https://koima.or.kr) jest jedyną koreańską organizacją gospodarczą o charakterze ściśle importowym. Skupia ponad 8,5 tys. firm, które generują ponad 70% wartości rocznego importu Republiki Korei. Z punktu widzenia interesów polskich eksporterów KOIMA jest najważniejszą organizacją gospodarczą Korei. Stowarzyszenie regularnie organizuje misje zakupowe na rynki zagraniczne oraz konsultacje handlowe w Korei dla przedsiębiorców zainteresowanych aktywizacją sprzedaży na tutejszym rynku. KOIMA aktywnie uczestniczy również w działaniach urzędów centralnych na rzecz redukcji ceł i administracyjnych barier importu. Ponadto Stowarzyszenie organizuje corocznie wielobranżowe targi wyrobów importowanych Korea Import Fair skupiających koreańskich importerów i dystrybutorów.
• Federacja Koreańskiego Przemysłu (FKI - Federation of Korean Industries; http://www.fki.or.kr) skupiająca przedstawicieli koreańskiego przemysłu, wśród członków federacji znajdują się największe i najważniejsze dla tutejszej gospodarki konglomeraty przemysłowe (tzw. chaebole). Celem organizacji jest rozwój koreańskiego przemysłu oraz wspieranie i reprezentowanie członków FKI.
• Koreańska Izba Technologii Przemysłowych (KOITA - Korea Industrial Technology Association; https://www.koita.or.kr) jest największą koreańską organizacją skupiającą i reprezentującą przedsiębiorstwa z sektora zaawansowanych technologii. Izba prowadzi działalność doradczą na rzecz swoich członków oraz reprezentuje branżę w kontaktach międzynarodowych. Ponadto działa jako organizacja pomostowa pomiędzy przemysłem a administracją rządową w kwestii zapewnienia optymalnych warunków do rozwoju branży zaawansowanych technologii. Działalność międzynarodowa stowarzyszenia obejmuje głównie pomoc w nawiązywaniu kontaktów handlowych, inwestycyjnych oraz analizę rynków zagranicznych.
• Koreańska Federacja Przedsiębiorstw (KEF – Korea Enterprises Federation; https://www.kefplaza.com), której priorytetem jest obrona praw pracodawców. KFP uczestniczy w komisjach trójstronnych, świadczy doradztwo prawne, współpracuje z organami państwowymi w tworzeniu projektów legislacyjnych dotyczących rynku pracy.
• Europejska Izba Handlowa w Korei (ECCK – European Chamber of Commerce in Korea; https://ecck.or.kr) jest organizacją zrzeszającą europejskie firmy (z krajów UE, EFTA i z Wielkiej Brytanii) działające na terenie Republiki Korei. Izba reprezentuje interesy członków w takich kwestiach jak liberalizacja koreańskiego prawa i ułatwianie dostępu do rynku koreańskiego dla towarów i usług z Europy.

Sądownictwo gospodarcze

Sprawy gospodarcze są w RK rozpatrywane przez sądy powszechne. Nie występują oddzielne wydziały do spraw gospodarczych w sądach okręgowych czy rejonowych. Sprawy te prowadzone są przez wyznaczonych wyspecjalizowanych sędziów.

Arbitraż gospodarczy

Jedyną instytucją arbitrażową w Korei, która jest ustawowo upoważniona do rozstrzygania sporów na mocy koreańskiej ustawy o arbitrażu jest Koreańska Rada Arbitrażu Handlowego (KCAB – Korean Commercial Arbitration Board; http://www.kcab.or.kr). Założona w 1966 r. pod auspicjami koreańskiego Ministerstwa Sprawiedliwości jest wiodącym centrum alternatywnego rozstrzygania sporów. W odpowiedzi na rosnące zapotrzebowanie na rozstrzyganie sporów w handlu międzynarodowym w 2018 r. powołano KCAB INTERNATIONAL (http://www.kcabinternational.or.kr).

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

RK należy do krajów, które w ostatnim półwieczu osiągnęły najbardziej spektakularny sukces gospodarczy. W ciągu zaledwie jednego pokolenia jeden z biedniejszych krajów Azji awansował do grona najbardziej rozwiniętych i zaawansowanych technologicznie gospodarek świata. W 2021 r. Konferencja Narodów Zjednoczonych ds. Handlu i Rozwoju (UNCTAD), organ pomocniczy ONZ, podjęła decyzję o sklasyfikowaniu RK jako kraju rozwiniętego. Była to pierwsza od 1964 r. decyzja ONZ o zmianie statusu państwa z „rozwijającego się" na „rozwinięte".

Jeszcze na początku lat 60. XX wieku Dochód Narodowy Brutto (DNB) na osobę w RK osiągał niewiele ponad 100 USD, czyli poziom porównywalny z najsłabiej rozwiniętymi krajami Afryki. Wówczas DNB per capita w RK stanowił zaledwie 3,7% produktu wypracowywanego przez przeciętnego obywatela Stanów Zjednoczonych, niecałe 20% DNB per capita Japonii oraz 23% średniego poziomu DNB per capita na świecie. Obecnie stanowi ok. 47% dochodu per capita w Stanach Zjednoczonych, ok. 85% w Japonii i aż 281% średniej światowej. DNB per capita w Korei Południowej jest prawie dwukrotnie wyższy niż w Polsce.

W okresie od początku lat 60. do chwili obecnej, Korea Południowa może poszczycić się wyjątkowo wysokim tempem wzrostu gospodarczego rzędu 7% rocznie, czyli dwukrotnie szybszym niż gospodarka światowa. W tym czasie w szybszym tempie rozwijały się jedynie nieliczne kraje, jak Oman (roczny wzrost PKB rzędu 7,3% głównie dzięki skokowym wzrostom pod koniec lat 60. i w połowie lat 70.) oraz Chiny (7,6%). Jednak wraz z osiągnięciem coraz wyższego poziomu rozwoju obserwuje się wyhamowanie średniej dynamiki wzrostu. W latach 2000-2022 koreańska gospodarka rosła w średniorocznym tempie 3,6%, czyli podobnie jak w Polsce (3,7%). Dla porównania w tym czasie średnioroczne tempo wzrostu gospodarki światowej wyniosło 2,9%, a Chin 8,3%.

Według szacunków Międzynarodowego Funduszu Walutowego gospodarka koreańska zajmuje obecnie 14. miejsce w świecie pod względem wartości PKB według parytetu siły nabywczej (ponad 2,9 bln USD) oraz piąte w Azji (po Chinach, Indiach, Japonii i Indonezji). Polska gospodarka w tym rankingu plasuje się na 21. pozycji z PKB przekraczającym 1,7 bln USD.

W ostatnich latach RK mierzyła się z istotnymi wyzwaniami gospodarczymi wywołanymi pandemią COVID-19 oraz agresją zbrojną Rosji na Ukrainę. Wprawdzie w ocenie Międzynarodowego Funduszu Walutowego RK dobrze poradziła sobie z negatywnymi skutkami ekonomicznymi COVID-19, a koreańska gospodarka już na początku 2022 r. powróciła do poziomu sprzed pandemii, jednak rozwój agresji zbrojnej Rosji na Ukrainę i związany z konfliktem globalny wzrost cen żywności i surowców energetycznych oraz zaburzenia łańcuchów dostaw może wpłynąć na osłabienie wzrostu gospodarczego RK. Ocenia się, że w 2023 r. koreański PKB zwiększył się o 1,4% (polski o 0,4-0,6%). Według prognoz IMF oraz OECD na nadchodzące dwa lata tempo wzrostu PKB Republiki Korei utrzyma się na poziomie powyżej 2% (w Polsce ok. 2,5-3,5%).

Koreańska gospodarka charakteryzuje się relatywnie niskim poziomem bezrobocia i inflacji. W ostatnich latach stopa bezrobocia zmniejszała się z 3,9% w 2020 r. do 2,7% w roku 2023. W tym samym czasie inflacja zwiększyła się z 0,6% w 2020 r. do 5,1% w roku 2022, by w 2023 r. obniżyć się do poziomu 3,6%. Bank centralny RK ostatniej zmiany stopy procentowej dokonał w styczniu 2023 r. podnosząc ją o 0,25 pkt. proc. do poziomu 3,5%. Jest to najwyższy poziom stopy procentowej Banku Korei od listopada 2008 r.

Tabela wybranych wskaźników makroekonomicznych

* - prognoza Międzynarodowego Funduszu Walutowego;

** - prognoza OECD.

Źródło: Statistics Korea, Międzynarodowy Fundusz Walutowy, Bank Korei.

Do najważniejszych wyzwań gospodarczych 2023 r., które będą miały wpływ na rozwój kraju także w 2024 r., należały m.in. spowolnienie gospodarcze u głównych partnerów biznesowych RK, wzrost cen surowców związana m.in. z agresją Rosji na Ukrainę, konieczność zapewnienia łańcuchów dostaw, których część została zerwana na skutek COVID-19 lub na skutek decyzji poszczególnych państw (odnotowywane w ubiegłym roku zaburzenia w dostawach mocznika z ChRL).

Główne sektory gospodarki

RK jest przykładem kraju, który rozwijał się etapowo od gospodarki opartej na czynnikach podstawowych, takich jak tania siła robocza, przez okres dominacji przemysłu ciężkiego, do gospodarki skoncentrowanej na najnowszych technologiach. Efektem konsekwentnej i skutecznej polityki gospodarczej kraju realizowanej w ostatnich dziesięcioleciach był awans RK do grona państw wysoko rozwiniętych o wysokim stopniu innowacyjności i zaawansowania technologicznego.

Długofalowa polityka wspierania wybranych dziedzin produkcji nie tylko przyczyniła się do dynamicznego rozwoju RK, ale także do wyraźnych zmian w strukturze gospodarki kraju. W latach 60. XX wieku sektorami o największym udziale w wytwarzaniu PKB RK były usługi (ok. 50%) oraz rolnictwo (ok. 35%), a sektor przemysłowy wytwarzał zaledwie ok. 15% produktu krajowego. Obecnie koreańska gospodarka cechuje się mocno rozwiniętym sektorem usług (58% udział w wytwarzaniu PKB) oraz sektorem produkcyjnym (39%), a rolnictwo generuje zaledwie ok. 3% PKB. Do wiodących gałęzi przemysłu należą: przemysł elektroniczny i telekomunikacyjny, stoczniowy, petrochemiczny, motoryzacyjny, metalurgiczny, maszynowy i budownictwo.

Przemysł stoczniowy jest jedną z ważniejszych gałęzi koreańskiej gospodarki. Według najnowszych danych agencji badań rynkowych Clarkson Research Services RK utrzymuje drugą na świecie pozycję pod względem liczby nowych zamówień na budowę statków (38% ogólnej liczby zamówień; pierwsze miejsce zajęła ChRL z 49% udziałem). W 2022 r. koreańskie stocznie otrzymały zamówienia na budowę statków o łącznym tonażu skompensowanym brutto 16,3 milion CGT. Oznacza to, że u koreańskich firm złożone zostało 38% światowych zamówień pod względem tonażu. RK zajmuje obecnie dominującą pozycję w sektorze budowy gazowców LNG. Koreański rząd realizuje działania mające na celu uczynienie RK liderem w zakresie konstrukcji statków autonomicznych oraz przyjaznych środowisku.

Charakterystyczną cechą gospodarki koreańskiej jest funkcjonowanie wielu konglomeratów, czyli dużych przedsiębiorstw zarządzających wieloma mniejszymi firmami o odrębnych profilach działalności (tzw. czeboli). Konglomeraty koreańskie powstały i rozwinęły się w latach 70. dzięki protekcjonistycznej polityce prowadzonej w odniesieniu do określonych branż przez prezydenta Park Chung-hee. Do dnia dzisiejszego cechą charakterystyczną gospodarki koreańskiej jest wysoki udział konglomeratów w tworzeniu PKB kraju.

Koreańskie marki, w szczególności te produkujące elektronikę użytkową, są znane i cenione na całym świecie. Przykładem mogą być produkty firm takich, jak Samsung czy LG, które systematycznie zwiększają swój udział w światowym rynku. W 2023 r. firma Samsung, po raz kolejny osiągnęła największy udział (ok. 20%) w światowym rynku sprzedaży smartfonów. Warto podkreślić, że firma Samsung Electronics jest również jednym z największych producentów półprzewodników na świecie, a korporacje LG Energy Solutions, Samsung SDI oraz SK Innovation jednymi z największych producentów baterii do samochodów elektrycznych.

Warto podkreślić, że rząd oraz firmy koreańskie kładą duży nacisk na rozwój nowych technologii. Rząd koreański wyznacza kierunki rozwoju gospodarczego kraju w oparciu o nowe technologie, tworzy centra badawcze oraz przeznacza pieniądze na szkolenia ekspertów w dziedzinach nowych technologii. Obecna strategia przemysłowa RK zakłada rozbudowane inwestycje m.in. w sektorach big data, blockchain, fintech, sztucznej inteligencji, technologii wodorowych, biotechnologii, a także inteligentnych miast, fabryk oraz farm.

RK należy do ścisłej światowej czołówki państw inwestujących w badania i rozwój (B+R). Relacja nakładów B+R do koreańskiego PKB wynosi obecnie ok. 5%, co daje 2. miejsce na świecie za Izraelem (5,9%). RK zajmuje zarazem 5. pozycję pod względem całkowitej wysokości wydatków na sferę badawczo-rozwojową (za USA, ChRL, Japonią i Niemcami). Według najnowszego rankingu innowacyjności gospodarek (Global Innovation Index 2023) opracowywanego przez Światową Organizację Własności Intelektualnej (World Intellectual Property Organisation) RK zajmuje 10. miejsce na świecie (Polska plasuje się na 41. pozycji) oraz 2. miejsce w Azji (za Singapurem i przed ChRL, Japonią i Hongkongiem).

Handel zagraniczny

Wymiana handlowa, w tym szczególnie eksport, jest jednym z filarów rozwoju gospodarczego RK. Korea od kilku dekad znana jest z aktywnej promocji własnych marek na rynkach międzynarodowych i pomimo braku dostępu do strategicznych surowców, ograniczonej powierzchni kraju oraz skomplikowanej sytuacji geopolitycznej jest krajem o ugruntowanej pozycji wśród największych eksporterów świata. Według najnowszych danych Banku Światowego RK zajmuje 9. miejsce na świecie pod względem wartości eksportu (Polska znajduje się na miejscu 23.).

W 2023 r. RK wyeksportowała towary i usługi o łącznej wartości 632,7 mld USD, tj. o 7,4% mniejszej niż 2022 r. Z kolei całkowita wartość koreańskiego importu wyniosła 642,7 mld USD i była o 12,1% niższa niż rok wcześniej. W 2023 r. RK odnotowała ujemny bilans handlowy na poziomie -10 mld USD (wobec -47,8 mld deficytu w 2022 r.). Warto zaznaczyć, że z końcem lat 90. XX wieku RK stała się krajem o dodatnim bilansie handlu zagranicznego. Od tamtego okresu ujemny bilans odnotowała jedynie w latach 2008, 2022 i 2023.

Głównym czynnikiem wpływającym na spadek koreańskiego eksportu i importu było osłabienie wzrostu gospodarczego RK i gospodarek głównych partnerów handlowych RK, w tym w szczególności ChRL, które miało wpływ na osłabienie popytu na koreańskie towary. Wpływ na ogólną sytuację w handlu odegrały również kwestie problemów z zabezpieczeniem łańcuchów dostaw oraz wzrost cen surowców.

Głównymi odbiorcami koreańskich produktów w 2023 r. były: ChRL (19,8%), USA (18,2%), Wietnam (8,5%), Japonia (4,6%), Hongkong (3,8%), Tajwan (3,1%), Singapur (2,9%), Australia (2,8%), Indie (2,8%), Meksyk (2,0%), Niemcy (1,7%), Malezja i Polska (po 1,5%). Z kolei głównymi dostawcami na koreański były: ChRL (22,4%), USA (11,0%), Japonia (7,4%), Arabia Saudyjska (5,1%), Australia (5,0%), Wietnam (4,0%), Tajwan (3,8%), Niemcy (3,7%), ZEA (2,5%) oraz Katar (2,4%). W tym zestawieniu Polska znalazła się na 47. miejscu z udziałem 0,2%.

Inwestycje zagraniczne

W 2023 r. łączna wartość koreańskich bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ) za granicą osiągnęła najwyższy w historii wynik i wyniosła 32,7 mld USD, wzrastając o 7,5% wobec 30,4 mld USD w roku 2022. Był to 9. Rok z rzędu, w którym wielkość BIZ zgłoszonych w RK przekroczyła 20 mld USD.

Wzrost zaangażowania koreańskich firm za granicą wynika w głównej mierze z solidnej pozycji RK w takich branżach, jak: półprzewodniki, baterie do pojazdów elektrycznych oraz transport. Największych inwestycji dokonano w sektorach: produkcyjnym (11,9 mld USD), elektronicznym (4 mld USD) oraz w transporcie (1,8 mld USD). Podwyżki stóp procentowych u głównych partnerów biznesowych RK oraz obawy związane z recesją gospodarczą w Europie i Chinach wpływają na spadek dynamiki koreańskich inwestycji na przestrzeni 2023 r. Jednocześnie należy zauważyć, że w celu zapewnienia dalszego rozwoju zaawansowanych technologii i usprawnienia łańcuchów dostaw RK w dalszym ciągu dokonuje inwestycji w USA i regionie ASEAN, podczas gdy ograniczana jest dynamika inwestycji w ChRL.

W 2023 r. wartość zagranicznych BIZ w RK również była rekordowa i wyniosła 18,7 mld USD (wzrost o 3,4% w stosunku do 2022 r.). Największymi inwestorami zagranicznymi w RK pozostają USA (6,1 mld USD), UE (6,2 mld USD) oraz ChRL, Hongkong i Tajwan (łącznie 3,1 mld USD).

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

RK jest członkiem wielu międzynarodowych organizacji ekonomicznych, zarówno o charakterze regionalnym (m.in. APEC), jak i globalnym (m.in.: OECD, WTO, G-20). Jednym z celów strategicznych administracji koreańskiej jest aktywny udział w pracach organizacji międzynarodowych oraz uzyskanie maksymalnie dużego wpływu na procesy zachodzące w gospodarce światowej. Dla władz w Seulu istotny jest także wzrost międzynarodowego statusu kraju, co osiągane jest m.in. poprzez aktywność na arenie międzynarodowej.

RK jest sygnatariuszem „Porozumienia Paryskiego" dotyczącego zapobiegania zmianom klimatycznym. Porozumienie zostało podpisane i ratyfikowane w 2016 r. W 2020 r. władze RK zadeklarowały, że do 2050 r. kraj osiągnie neutralność klimatyczną. RK jest trzecim, po ChRL i Japonii, państwem azjatyckim, które oficjalnie zapowiedziało dążenie do osiągnięcia neutralności klimatycznej.

W zakresie liberalizacji wymiany handlowej, RK największą wagę przywiązuje do stworzenia własnej bazy traktatowej sprzyjającej rozwojowi handlu poprzez podpisywanie bilateralnych umów o wolnym handlu. RK jest stroną 22 umowy o wolnym handlu (FTA): z Unią Europejską, Chile, Singapurem, EFTA, ASEAN, Indiami, Peru, USA, Turcją, Australią, Kanadą, Chinami, Nową Zelandią, Wietnamem, Kolumbią, z krajami Ameryki Środkowej (Panama, Kostaryka, Gwatemala, Honduras, Salwador, Nikaragua), Wielką Brytanią, z krajami Regionalnego Kompleksowego Partnerstwa Gospodarczego (RCEP), Izraelem, Kambodżą oraz z Indonezją. Korea zawarła również FTA z Filipinami, Ekwadorem i krajami Rady Współpracy Zatoki Perskiej (Gulf Cooperation Council), jednak umowy te jeszcze nie weszły w życie. Dodatkowo prowadzone są prace nad 5 umowami o wolnym handlu w ramach partnerstwa Chiny-Japonia-Korea, a także z MERCOSUR, Rosją, Malezją oraz Uzbekistanem. W przygotowaniu są również umowy z Meksykiem oraz w ramach partnerstwa Korei z latynoamerykańskim blokiem handlowym Meksyk-Peru-Kolumbia-Chile (tzw. Pacific Alliance, PA). Docelowo, RK planuje podpisanie sieci umów o wolnym handlu obejmujących państwa, których PKB stanowi łącznie 90% światowego PKB.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Stosunki RK-UE ogniskują się przede wszystkim wokół współpracy gospodarczej. W 2023 r. RK była 8. największym partnerem handlowym UE zarówno w eksporcie, jak i w imporcie (w obu przypadkach z udziałem ok. 2,5%). Z kolei UE jest po ChRL i USA 3. rynkiem eksportowym i importowym RK z udziałem ok. 10%.

W okresie od stycznia do listopada 2023 r. łączna wartość obrotów handlowych pomiędzy 27 krajami UE a RK wyniosła 125 mld USD. Wartość unijnego eksportu do RK osiągnęła poziom 61,9 mld USD, a wartość unijnego importu z RK 63,2 mld USD. W ubiegłym roku UE odnotowała ujemny bilans handlowy z RK na poziomie 1,3 mld USD.

Najważniejszymi towarami, które UE eksportuje do RK są samochody, maszyny i urządzenia, leki, produkty lecznicze i farmaceutyczne oraz części do samochodów. UE importuje z RK głownie samochody, urządzenia elektroniczne, produkty lecznicze i farmaceutyczne oraz części samochodowe.

UE pozostaje dla RK największym źródłem pozyskania bezpośrednich inwestycji zagranicznych (BIZ), reprezentując ok. 27% łącznych zasobów BIZ w tym kraju, wyprzedzając m.in. Japonię (22%) i USA (15%). W latach 2013-2022 łączna wartość unijnego kapitału zainwestowanego w ramach BIZ w RK zwiększyła się 2-krotnie osiągając poziom 54 mld EUR. W tym samym czasie łączna wartość koreańskich BIZ w UE wzrosła ponad 3-krotnie do poziomu 40,6 mld EUR. Obecnie największymi unijnymi inwestorami w RK są: Niderlandy (37,5% całkowitej wartości unijnych BIZ w RK), Niemcy (19,7%), Luksemburg (12%), Francja (9,4%) i Włochy (3,9%). Z kolei RK najwięcej BIZ w UE ulokowała na Węgrzech (16,6%), w Niemczech (15,7%), w Polsce (16,0%), w Niderlandach (14,1%) i w Czechach (11,1%).

Ramy prawno-traktatowe współpracy gospodarczej Polski z Republiką Korei

Podstawowym dokumentem prawnym tworzącym ramy współpracy gospodarczej pomiędzy krajami Unii Europejskiej, w tym Polską, a Koreą Południową jest Umowa o wolnym handlu między Unią Europejską i jej państwami członkowskimi, z jednej strony, a Republiką Korei, z drugiej strony. Porozumienie obowiązuje od 1 lipca 2011 r. Szczegółowe informacje dotyczące umowy znaleźć można w wydanym przez Komisję Europejską przewodniku "Umowa o wolnym handlu między UE a Koreą w praktyce". 

Z kolei podstawę prawną dwustronnych stosunków gospodarczych Polski z Republiką Korei określają m.in. następujące dokumenty:        

• Umowa o popieraniu i wzajemnej ochronie inwestycji podpisana w Seulu w dniu 1 listopada 1989 r.
• Konwencja w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu zawarta w dniu 21 czerwca 1991 r.
• Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Korei o komunikacji lotniczej podpisana w dniu 14 października 1991 r.
• Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Korei o współpracy naukowo-technicznej zawarta w dniu 29 czerwca 1993 r.
• Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Korei w sprawie wzajemnego uznawania międzynarodowych i wymiany krajowych praw jazdy podpisana w dniu 25 listopada 1998 r.
• Umowa między Rządem RP a Rządem Republiki Korei o współpracy i wzajemnej pomocy w sprawach celnych zawarta w dniu 28 czerwca 1999 r.
• Protokół Uzgodnień w sprawie współpracy pomiędzy Krajową Izbą Gospodarczą a Stowarzyszeniem Importerów i Agentów Firm Zagranicznych w Korei AFTAK (obecnie Korea Importers Association - KOIMA) z września 1999 r.
• Protokół Uzgodnień o współpracy pomiędzy Polską Organizacją Turystyczną a Narodową Organizacją Turystyki Korei KNTO z 13 października 2003 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Krajową Izbą Gospodarczą a Koreańską Izbą Handlu i Przemysłu (KCCI) z września 2004 r.
• Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Korei o współpracy gospodarczej zawarta w dniu 3 grudnia 2004 r.
• Umowa między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Korei o współpracy w dziedzinie turystyki zawarta w dniu 3 grudnia 2004 r.
• Umowa między Korporacją Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych (KUKE S.A.) i Korporacją Ubezpieczeń Eksportowych Korei (Korea Export Insurance Corporation - KEIC) o współpracy w zakresie wspierania i rozwoju handlu pomiędzy Polską a Republiką Korei zawarta w dniu 23 grudnia 2004 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy PKPP Lewiatan a Federacją Koreańskiego Przemysłu z grudnia 2004 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Głównym Inspektoratem Weterynarii RP a National Veterinary Research and Quarantine Service Republiki Korei (obecnie Animal and Plant Quarantine Agency - APQA) podpisany w dniu 12 marca 2007 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Business Center Club a Koreańską Organizacją Handlu Międzynarodowego (KITA) z czerwca 2008 r.
• Umowa o zabezpieczeniu społecznym między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Korei z 25 lutego 2009 r.
• Memorandum o współpracy w dziedzinie pokojowego wykorzystania energii jądrowej pomiędzy Ministrem Gospodarki RP a Ministerstwem Gospodarki opartej na Wiedzy Republiki Korei podpisane 13 sierpnia 2010 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Ministerstwem Zdrowia RP a Ministerstwem Zdrowia i Opieki Społecznej RK podpisany w dniu 23 maja 2013 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Urzędem Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych RP a Ministerstwem Bezpieczeństwa Żywności i Leków RK podpisany w dniu 5 czerwca 2013 r.
• Protokół między Rządem RP a Rządem Rep. Korei o zmianie Konwencji między Rządem RP a Rządem Rep. Korei w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu, podpisanej w Seulu dnia 21 czerwca 1991 roku, podpisany 22 października 2013 r.;
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Ministerstwem Administracji i Cyfryzacji RP a Ministerstwem Infrastruktury i Rozwoju a Ministerstwem Nauki ICT i Planowania Przyszłości RK podpisany w dniu 24 października 2014 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Ministerstwem Rozwoju RP a Ministerstwem Handlu, Przemysłu i Energii RK o współpracy przemysłowej z kwietnia 2016 r.
• Porozumienie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Republiki Korei w sprawie Programu "Zwiedzaj i Pracuj" z 24 stycznia 2018 r.
• Porozumienie w formie wymiany not między Rządem RP a Rządem Republiki Korei w sprawie zmiany Umowy między Rządem RP a Rządem Republiki Korei o komunikacji lotniczej z 29 października 2019 r.
• Protokół Uzgodnień pomiędzy Ministerstwem Infrastruktury RP a Ministerstwem Ziemi, Infrastruktury i Transportu RK podpisany 26 lutego 2021 r.
• Memorandum o porozumieniu o ustanowieniu ram współpracy w dziedzinie promocji handlu i inwestycji pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii Rzeczpospolitej Polskiej i Ministerstwem Handlu, Przemysłu i Energii Republiki Korei podpisane w dniu 13 lipca 2023 r.
• Memorandum o współpracy w zakresie odbudowy Ukrainy pomiędzy Ministerstwem Rozwoju i Technologii Rzeczpospolitej Polskiej i Ministerstwem Handlu, Przemysłu i Energii Republiki Korei podpisane z 13 lipca 2023 r.

Dwustronna wymiana handlowa

W 2023 r. Polska była 27. największym partnerem handlowym RK - 13. rynkiem eksportowym na towary z RK (2. w UE za Niemcami) oraz 47. rynkiem importowym (11. w UE za: Niemcami, Włochami, Francją, Niderlandami, Hiszpanią, Szwecją, Belgią, Austrią, Irlandią i Czechami). W okresie I-XI 2023 r., eksport RK do Polski osiągnął łączną wartość 8,5 mld USD odnotowując wzrost wielkości 21,3% w porównaniu do analogicznego okresu roku poprzedniego. Z kolei import z Polski przekroczył 1,0 mld USD i był o 1,8% wyższy niż w 2022 r. Nadwyżka RK w obrotach handlowych z Polską wyniosła 7,5 mld USD. Dane wskazują, że w ubiegłym roku Polska była 5. partnerem handlowym, z którym RK odnotowała największą nadwyżkę handlową (po USA, Wietnamie, Hongkongu i Indiach).

Znacząca dysproporcja w handlu pomiędzy Polską a RK, zarówno w skali, jak i dynamice, wynika głównie z importu inwestycyjnego generowanego w szczególności przez koreańskich inwestorów w Polsce (import komponentów oraz maszyn i urządzeń), struktury przemysłowej gospodarki i handlu RK ukierunkowanej na produkcję o wysokiej wartości dodanej (import m.in. pojazdów samochodowych i sprzętu elektronicznego), a także silnej orientacji polskiego eksportu na rynek Unii Europejskiej (przez co zainteresowanie polskich eksporterów rynkami azjatyckimi, w tym RK, jest ograniczone).

Do najważniejszych grup produktowych w polskim imporcie z RK należą: sole tlenowych lub nadtlenowych kwasów metalicznych (HS 2841; odpowiadające za 26,9% koreańskiego eksportu do Polski), pozostałe statki powietrzne (na przykład samoloty; HS 8802), samochody i pozostałe pojazdy silnikowe do przewozu osób (HS 8703), elektroniczne układy scalone (HS 8542), części do modułów płaskich wyświetlaczy, ekranów dotykowych, monitorów i projektorów (HS 8529) oraz inne maszyny i urządzenia mechaniczne (HS 8479). Wyżej wymienione grupy produktowe odpowiadają obecnie za ponad 50% koreańskiego eksportu do Polski.

Z kolei w polskim eksporcie do RK najważniejszymi grupami produktowymi są: akumulatory elektryczne (HS 8507; odpowiadające za 6,9% polskiego eksportu do RK), odpady elektryczne i elektroniczne (HS 8549), odpady i złom metali szlachetnych, etc. (HS 7112), części i akcesoria do pojazdów silnikowych (HS 8708), wyroby ceramiczne do celów laboratoryjnych, chemicznych, etc. (HS 6909), leki (HS 3004), sole tlenowych lub nadtlenowych kwasów metalicznych (HS 2841) oraz mleko (HS 0401). Wyżej wymienione grupy produktowe łącznie stanowią ok. 35% wartości polskiego eksportu do RK.

Wzajemne inwestycje

Polska pozostaje atrakcyjną lokalizacją dla koreańskich inwestycji. Według najnowszych danych Narodowego Banku Polski za 2022 r. RK przesunęła się na 10. pozycję wśród największych inwestorów bezpośrednich w Polsce wyprzedzając m.in. takie kraje, jak Włochy, Szwajcaria, Dania, Szwecja i USA. Zaangażowanie koreańskich firm wynosiło wówczas ponad 6,9 mld USD.

Pierwsza koreańska firma zainwestowała w Polsce w 1993 r. i była nią firma Daewoo Motors. W kolejnych latach na polski rynek weszły kolejne, znane na całym świecie koreańskie korporacje (tzw. czebole). Ocenia się, że obecnie w Polsce działa prawie 600 koreańskich firm, które. Koreańskie inwestycje skupiają się głównie w branżach motoryzacyjnej, elektronicznej oraz elektrotechnicznej.

Do największych inwestorów koreańskich w Polsce można zaliczyć koncerny takie, jak:

• LG Group, w ramach którego na terenie naszego kraju działają m.in. LG Energy Solution produkujące akumulatory do samochodów elektrycznych, LG Innotek wytwarzający lampy elektronowe oraz części elektroniczne w Kobierzycach pod Wrocławiem, LG Electronics produkujące wyroby elektroniczne w Mławie oraz LG Chem produkujące polaryzatory i inżynieryjne tworzywa sztuczne w Biskupicach Podgórnych pod Wrocławiem;
• Samsung Group, w ramach którego Samsung Electronics prowadzi działalność B+R w Warszawie oraz działalność produkcyjną we Wronkach pod Poznaniem;
• SK Group, które na terenie naszego kraju reprezentuje SK Chemicals - SK Eurochem Sp. z o.o. (joint venture z polską firmą Anwil) produkujące granulat PET oraz SK Innovation, produkujące w Katowickiej Strefie Ekonomicznej separatory do baterii litowo-jonowych. Dodatkowo SK Nexilis rozpoczął w Stalowej Woli budowę fabryki folii miedzianej do wykorzystania w bateriach samochodów elektrycznych;
• Mando Corporation posiadające fabrykę układów hamulcowych i systemów wspomagania kierownicy w Wałbrzychu;
• Hyundai Group, w ramach której Hyundai Engineering realizuje w Policach inwestycję w sektorze petrochemicznym.

Zainteresowanie ze strony polskich przedsiębiorców inwestowaniem w RK można określić jako minimalne, co w głównej mierze wynika z: relatywnie wysokich kosztów pracy w RK, stosunkowo niska aktywność biznesowa polskich firm w tej części świata (ok. 75% polskiego eksportu kierowane jest do krajów UE), odległość geograficzna oraz niska rozpoznawalność polskich marek w RK. Jedynymi zidentyfikowanymi aktualnie inwestorami na rynku koreańskim są spółki Selena (sektor chemii budowlanej; firma posiadająca 30% udziałów w koreańskim przedsiębiorstwie Hanil Corporation) oraz Towimor (produkcja urządzeń okrętowych i offshore).

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

 Kluczowe elementy umowy pomiędzy Unią Europejską a RK:

• eliminacja koreańskich taryf importowych na artykuły rolno-spożywcze i wyroby przemysłowe pochodzące z UE. Łączna wielkość obciążenia taryfowego po stronie RK, podlegającego stopniowej likwidacji wyniosła 1,6 mld EUR rocznie, przy czym w momencie wejścia w życie umowy - 850 mln EUR,
• eliminacja unijnych taryf importowych na artykuły rolno-spożywcze i wyroby przemysłowe pochodzące z RK,
• ograniczenie lub eliminacja barier pozataryfowych we wszystkich sektorach, a w szczególności w przemyśle samochodowym, farmaceutycznym i elektronicznym. Obie strony FTA zobowiązują się do wzajemnego uznawania części standardów i certyfikatów jakościowych na towary będące przedmiotem wymiany,
• realizacja postanowień umowy przyczyniła się do znaczącej liberalizacji wymiany w zakresie usług, w tym w szczególności w zakresie telekomunikacji, ochrony środowiska, transportu, finansów i usług prawniczych,
• umowa pozwoliła na zwiększenie przejrzystości i przewidywalności w zakresie wzajemnych relacji gospodarczych, w tym m.in. w kwestii ochrony własności intelektualnej (wysoki poziom ochrony marek produktów regionalnych obu stron), zamówień publicznych i reguł konkurencji,
• postanowienia umowy tworzą efektywny system rozstrzygania sporów pomiędzy kontrahentami obu stron, który zagwarantuje rozstrzygnięcie sporu w ciągu 160 dni, czyli krócej niż w WTO,
• umowa, poprzez zawartą w niej klauzulę bezpieczeństwa (general safeguard clause), pozwala na czasowe przywrócenie we wzajemnym handlu w ramach konkretnej grupy towarowej ograniczeń na zasadzie tzw. klauzuli najwyższego uprzywilejowania (most favoured nation), jednak tylko w przypadku nagłego wzrostu importu w tej grupie i nie dłużej niż na 4 lata,
• ogólne reguły dotyczące pochodzenia towarów zawarte w umowie zostały uproszczone w stosunku do stanu sprzed umowy, jednak w przypadku pewnych towarów wrażliwych pozostaną bardziej restrykcyjne. Przykładowo, w przypadku samochodów umowa o wolnym handlu pomiędzy UE a RK zakłada zaledwie nieznaczne podwyższenie dopuszczalnego poziomu komponentów zagranicznych (z 40% do 45%),
• porozumienie inkorporuje podstawowe zasady WTO w zakresie barier pozataryfowych, takich jak reguła traktowania narodowego, zakaz wprowadzania restrykcji w imporcie i eksporcie towarów, etc. 

W odniesieniu do niektórych grup produktów (głównie przemysłu rolno - spożywczego, farmaceutycznego, kosmetyków i produktów agrochemicznych) stosowanych jest jednak nadal szereg środków ochronnych i procedur rejestracyjnych zdecydowanie utrudniających ich sprzedaż na terytorium RK. Instytucje nadzorujące koreański import żywności i certyfikujące wyroby specjalizują się w zależności od źródła pochodzenia artykułów. Dwie główne instytucje powołane do kontroli i certyfikacji to:

• Ministerstwo Bezpieczeństwa Żywności i Leków (Ministry of Food and Drug Safety, MFDS) - instytucja, która prowadzi nadzór nad produkcją, importem i dystrybucją gotowych produktów żywnościowych, farmaceutyków i kosmetyków w celu zapewnienia bezpieczeństwa konsumentów. W przypadku importu w obrębie wymienionych przemysłów jest instytucją certyfikującą i dopuszczającą produkty do sprzedaży na rynku koreańskim.
• Agencja Kwarantanny i Inspekcji Zwierząt i Roślin (Animal and Plant Quarantine Agency, APQA) - odpowiedzialna za kwarantannę i inspekcję (w imieniu Ministerstwa Rolnictwa, Żywności i Obszarów Wiejskich) produktów pochodzenia zwierzęcego (w tym produktów rybnych), produktów mlecznych oraz nadzór fitosanitarny, kwarantannę i inspekcję produktów roślinnych.

W lutym 2014 r. RK wprowadziła embargo na mięso wieprzowe pochodzące z Polski, w związku z wystąpieniem przypadków ASF na terenie naszego kraju. Podobne embargo wprowadzone zostało na import drobiu i jaj konsumpcyjnych w grudniu 2019 r. w związku z wystąpieniem na terenie Polski ognisk grypy ptaków (HPAI). Ambasada RP w Seulu we współpracy z Głównym Inspektoratem Weterynarii oraz Delegaturą UE w Seulu prowadzi działania mające na celu przeprowadzenie procedury regionalizacji i tym samym umożliwienie eksportu polskiej wieprzowiny i drobiu do RK.

Dostęp do rynku pracy

Dostęp do koreańskiego rynku pracy dla Polaków możliwy jest wyłącznie w drodze zaproszenia obywatela Polski przez przedsiębiorstwo zlokalizowane na terenie RK. Pracodawca chcący zatrudnić Polaka musi zgłosić się w tej sprawie do Urzędu Imigracyjnego. Podanie rozpatrywane jest w ciągu 30 dni. Po otrzymaniu zezwolenia z urzędu osoba może ubiegać się o stosowną wizę w Konsulacie lub Ambasadzie RK. Procedura ta regulowana jest poprzez ustawę Immigration Control Act z 08.12.1992 r., która została znowelizowana w 2010 r.

Dodatkowo, w czerwcu 2018 r. weszło w życie porozumienie pomiędzy Polską a RK w sprawie programu "Zwiedzaj i pracuj". Program ten umożliwia obywatelom Polski wyjazd do RK na okres do jednego roku,  wyjazd ten ma stanowić połączenie pobytu wypoczynkowego pozwalającego na poznanie kultury i stylu życia w odwiedzanym państwie z możliwością podjęcia pracy zarobkowej, mającej charakter dodatkowy w stosunku do głównego - turystycznego i kulturoznawczego celu pobytu. Informacje na temat wymaganych dokumentów można znaleźć na stronie internetowej Ambasady RK w Polsce.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Koreańskie prawo przewiduje możliwość zakupu nieruchomości przez cudzoziemców na zasadzie wzajemności (reciprocity procedure). Oznacza to, że obywatel obcego państwa może skorzystać z prawa do zakupu nieruchomości pod warunkiem, że obywatel koreański może dokonać podobnej transakcji w myśl prawa tego państwa. Istnieją jednakże ograniczenia w nabywaniu nieruchomości zlokalizowanych w pobliżu terenów wojskowych, ziem położonych na wyspach, obszarów chronionych oraz terenów rolnych.

Zakup nieruchomości przez cudzoziemców regulowany jest w zależności od osobowości prawnej nabywcy oraz celu nabycia. Procedury nabywania nieruchomości w RK regulowane są przez następujące dokumenty:

• Foreigner's Land Acquisition Act - określający podstawy prawne i ogólne wytyczne nabywania nieruchomości przez cudzoziemców. Jest podstawowym aktem prawnym określającym procedury nabywania nieruchomości przez osoby fizyczne posiadające prawo pobytu stałego na terytorium RK,
• Foreign Investment Promotion Act - określający m.in. procedury dotyczące nabywania nieruchomości przez inwestorów zagranicznych zarejestrowane w RK jako osoby prawne,
• Foreign Exchange Transaction Act - regulujący procedury przepływu kapitału związane z nabywaniem nieruchomości przez podmioty zagraniczne nieposiadające statusu rezydenta (pobytu stałego) lub nie zarejestrowane w RK na podstawie przepisów Foreign Investment Promotion Act,
• Real Estate Registration Act - określający procedury rejestracji nieruchomości nabytych przez firmy lub osoby fizyczne.

Zdecydowanie częściej niż na zakup obcokrajowcy decydują się na wynajem nieruchomości. Należy pamiętać, że tak, jak w przypadku nabycia nieruchomości, proces wynajmu prowadzony jest standardowo przez agencje nieruchomości. Od kwoty kontraktu zwyczajowo pobierana jest prowizja w wysokości 2-3% jego wartości, płatna przez obie strony. Jednocześnie kontrakty na wynajem zawierane są wielokrotnie z określeniem zwrotnej kaucji. Kaucja ustalana jest na poziomie od kilku do kilkudziesięciu tysięcy dolarów, w zależności od powierzchni lokalu i lokalizacji. Kaucja powoduje obniżenie miesięcznego czynszu za wynajem, jednak zwracana jest w wartości początkowej, bez ewentualnych odsetek bankowych.

Nabywanie nieruchomości do celów komercyjnych (produkcja, handel, itp.) regulowane jest przez 3 dokumenty prawne tj. Foreign Land Act, Foreign Investment Promotion Act oraz Real Property Registration Act. Przedsiębiorstwo nabywające nieruchomość nie musi stosować się do wytycznych zawartych w wymienionych dokumentach, jeśli udział kapitału zagranicznego w przedsiębiorstwie wynosi mniej niż 50% kapitału spółki.

Zasady regulujące proces nabycia nieruchomości różnią się w zależności od:

• podmiotu nabywającego nieruchomość dla celów komercyjnych (osoby fizyczne lub spółki),
• sposobu nabycia nieruchomości (zakup na podstawie kontraktu-umowy, dziedziczenie, transfer nieruchomości między podmiotami).

Nabycie oraz posiadanie nieruchomości w RK podlega opodatkowaniu. Prawo koreańskie przewiduje następujące rodzaje podatków:

• podatek od nabycia nieruchomości (acquisition tax) standardowo wynoszący 1-4% kwoty transakcji. W przypadku nabycia nieruchomości rolnych stawka podatku jest wyższa. Podstawowa stawka podatku może zostać zwiększona w regionach określonych jako "przeludnione" (ang. overpopulation suppression areas) lub w przypadku nabycia nieruchomości "luksusowych" np. do budowy pól golfowych. Możliwe są zwolnienia z podatku w przypadku prowadzenia działalności w obszarze nowoczesnych technologii lub w wyznaczonych strefach ekonomicznych,
• podatek własnościowy – rożni się w zależności od klasyfikacji posiadanego budynku lub ziemi. Standardowa stawka podatku (standard property tax rate) wynosi od 0,1 do 0,4%. Dodatkowo, właściciele nieruchomości lub ziemi są w RK zobowiązani do płacenia tzw. comprehensive real estate tax, którego stawka waha się od 0,5% do 3,2% w zależności od liczby posiadanych nieruchomości lub ich wartości. Podatek własnościowy od nieruchomości „luksusowych” (m.in. ww. pół golfowych) wynosi 4%,
• podatek od wartości dodanej (VAT) wynoszący 10%,
• podatek związany z przeniesieniem własności – obecnie do 60%, w zależności od wartości nieruchomości, liczby nieruchomości posiadanych przez sprzedającego oraz czasu sprzedaży (podatek wzrasta jeśli sprzedaż nieruchomości nastąpi w przeciągu roku od jej nabycia).

System zamówień publicznych

Prawo RK przewiduje możliwość udziału firm zagranicznych w przetargach publicznych. Nadzór nad organizacją i prowadzeniem postępowań przetargowych sprawuje odpowiednik polskiego Urzędu Zamówień Publicznych - Public Procurement Service (PPS), który nadzorowany jest przez Ministerstwo Gospodarki i Finansów.

Strona internetowa urzędu www.pps.go.kr dostępna jest dla przedsiębiorców zagranicznych w języku angielskim i zawiera informacje dotyczące produktów objętych procedurami przetargowymi, a także całościowego postępowania przetargowego.

Zamówienia publiczne podzielone są na następujące kategorie:

• produkty krajowe,
• produkty zagraniczne,
• projekty konstrukcyjno-budowlane,
• usługi

PPS zobowiązało się do przetłumaczenia dc 2022 r. na język angielski wszystkich ogłoszeń dotyczących zamówień publicznych.

Na liście produktów objętych przetargami, za które odpowiada "Public Procurement Service" nie znajdują się produkty przemysłu obronnego. Jednostką publiczną, która nadzoruje zakupy w ramach tego sektora jest "Defense Acquisition Program Administration" (www.dapa.go.kr).

Polska i RK należą do dwóch różnych kręgów kulturowych, co w znaczny sposób wpływa na występowanie różnic w relacjach biznesowych, kulturze pracy, a także sposobie prowadzenia negocjacji. 

W kontaktach z Koreańczykami duże znaczenie ma przestrzeganie zasad hierarchii. Podczas spotkań formalnych i nieformalnych bardzo istotne jest, by zawsze okazywać szacunek osobom starszym oraz wyższym pozycją. W przypadku spotkań biznesowych lub negocjacji najlepiej wysłać jest osobę o podobnej pozycji jak reprezentant strony koreańskiej, gdyż znacznie zwiększy to komfort rozmów dla naszego koreańskiego partnera. Niezachowanie etykiety wynikającej z hierarchii może, w skrajnych przypadkach, być postrzegane jako próba poniżenia.

Ważnym elementem spotkania ze stroną koreańską jest wymiana wizytówek. Warto wiedzieć, że w RK wizytówki wręcza się obiema rękami. Jeśli otrzymamy wizytówkę od Koreańczyka, dobrym pomysłem jest, trzymając taką wizytówkę oburącz, przeczytanie imienia i nazwiska osoby wręczającej tak, by upewnić się, że wymawiamy je poprawnie. Wizytówki, którymi posługują się Koreańczycy są zazwyczaj dwustronne, wydrukowane po koreańsku i angielsku. Na angielskiej stronie często umieszczane jest angielskie imię, którym, zamiast imienia koreańskiego, posługują się Koreańczycy mający częste kontakty z obcokrajowcami.

Spotkania oraz negocjacje biznesowe z Koreańczykami mogą okazać dla strony polskiej niełatwe i niezrozumiałe. Spowodowane to jest faktem, że Koreańczycy mają zwyczaj częstego powracania w rozmowach do kwestii, które zostały już wcześniej omówione i tym samym są uznawane przez stronę polską za już zakończone.  Koreańczycy unikają w rozmowach kwestii spornych, a także rzadko krytykują zgłaszane propozycje. Może to doprowadzić do błędnych interpretacji opinii wyrażanych przez stronę koreańską. Koreańczycy podczas rozmów będą unikać odpowiedzi wprost na niewygodne pytania (rzadko odmówią czegokolwiek wprost), jednak sygnałem, że ich stanowisko jest wobec danej kwestii nieprzychylne mogą być sformułowania typu: "do tego punktu rozmowy wrócimy później", "propozycja ta wymaga głębszej analizy", czy też "być może". Dodatkowo, warto wiedzieć, że koreańską kulturę biznesową charakteryzują stosunkowo długie procesy decyzyjne (zdecydowanie dłuższe niż w Europie). Związane jest to m.in. z wspomnianą wyżej hierarchicznością - każda decyzja grupy musi uzyskać akceptację najwyższego przedstawiciela organizacji.

W RK zwyczajowym jest zwracanie się do siebie nawzajem poprzez używanie właściwych tytułów i stopni naukowych, np. "pani prezes", "panie doktorze", "panie inżynierze", "pani menadżer Kim", itp. Używanie ww. tytułów pozwala Koreańczykom szybko odnaleźć swoje miejsce w hierarchii w przypadku spotkań z osobami, których nie do końca znają, a także na okazanie odpowiedniego szacunku rozmówcy. Tytuły stanowisk, zamiast imion i nazwisk, używane są także na co dzień w zwykłej komunikacji w pracy. W przypadku pracy na różnych stanowiskach, Koreańczyk zwracając się do kolegi lub koleżanki z pracy, użyje nazwy stanowiska zajmowanego przez tę osobę, a nie jej imienia.

Oficjalne spotkanie biznesowe w RK często kończą się wymianą upominków. Istotne jest, by najwyższy rangą uczestnik spotkania otrzymał prezent o wyższej wartości niż pozostali przedstawiciele firmy. Dodatkowo, należy pamiętać, by wręczany prezent był estetycznie zapakowany, ponieważ Koreańczycy zwracają dużą uwagę nie tylko na sam upominek, ale także na jakość jego opakowania.

Wspólne kolacje biznesowe po zakończonych spotkaniach i negocjacjach są bardzo częstym zwyczajem. Uczestnictwo w takiej kolacji pozwala na nawiązanie bezpośrednich kontaktów z potencjalnym partnerem biznesowym. Kolacje biznesowe w RK trwają zazwyczaj kilka godzin i pity jest podczas nich alkohol. Podczas takich spotkań można spodziewać się ze strony Koreańczyków pytań, które w Polsce uznane byłyby za zbyt osobiste. Jednym z najczęstszych pytań, które budzi zdziwienie Polaków, jest pytanie o wiek, które Koreańczycy zadają każdemu, nie zależnie od płci i rzeczywistego wieku.

Ministerstwa, organizacje rządowe, instytucje wsparcia biznesu, banki

Ministerstwo Gospodarki i Finansów (Ministry of Economy and Finance)
Ministerstwo Nauki i Technologii Teleinformacyjnych (Ministry of Science, and ICT)
Ministerstwo Edukacji (Ministry of Education)
Ministerstwo Ziemi, Infrastruktury I Transportu (Ministry of Land, Infrastructure and Transport)
Ministerstwo Rolnictwa, Żywności I Spraw Wiejskich (Ministry of Agriculture, Food and Rural Affairs)
Ministerstwo Gospodarki Oceanicznej i Rybołówstwa (Ministry of Oceans and Fisheries)
Ministerstwo Kultury Sportu i Turystyki (Ministry of Culture, Sports and Tourism)
Ministerstwo Pracy (Ministry of Employment and Labor)
Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Ministry of Foreign Affairs)
Ministerstwo Małych i Średnich Przedsiębiorstw oraz Startupów (Ministry SMEs and Startups)
 
Koreańska Agencja Promocji Handlu i Inwestycji (Korea Trade-Investment Promotion Agency)
Koreańskie Stowarzyszenie Handlu Międzynarodowego (Korea International Trade Association)
Stowarzyszenie Importerów Koreańskich (Korea Importers Association)
Koreańska Izba Technologii Przemysłowych (Korea Industrial Technology Association)
Zrzeszenie Przemysłów Koreańskich (Federation of Koeran Industries)
 
Europejska Izba Handlowa w Republice Korei (European Chamber of Commerce)
 Służba Celna Republiki Korei (Korea Customs Service)
 Urząd ds. Ochrony Własności Intelektualnej (Korea International Property Office)
 
Koreański Bank Centralny (Bank of Korea)
Koreański Bank Wymiany Walut (Korean Exchange Bank)
Koreański Bank Eksportu i Importu (The Export-Import Bank of Korea)

Instytuty zajmujące się badaniami nad gospodarką

Korea Development Institute
Samsung Research Institute
LG Economic Research Institute
Korea Economic Research Institute
Samsung Economic Research Institute
Hanyang Economic Research Institute
Korean Institute for International Economic Policy

Anglojęzyczna prasa (także ekonomiczna), agencje informacyjne

The Korea Times
Korea Joongang Daily
The Korea Herald
The Chosun Ilbo                       
Yonhap News