Warunkowość stanowi połączenie i wzmocnienie wymogów zasady wzajemnej zgodności oraz zazielenienia, które obowiązywały do 2022 r. Jest obowiązkowa dla rolnika wnioskującego m.in. o przyznanie płatności bezpośrednich. To również baza do określenia wymagań dla dodatkowo płatnych, dobrowolnych działań podejmowanych przez rolnika.

Warunkowość uzależnia otrzymanie pełnego wsparcia w ramach:

• płatności bezpośrednich (w tym ekoschematów),
• płatności rolno-środowiskowo-klimatycznych,
• płatności ekologicznych,
• premii z tytułu zalesień, zadrzewień lub systemów rolno-leśnych oraz
• płatności dla obszarów z ograniczeniami naturalnymi lub innymi szczególnymi ograniczeniami (ONW),

od spełniania przez beneficjentów norm i wymogów warunkowości obejmujących obszar: klimat i środowisko, zdrowie publiczne, zdrowie roślin i dobrostan zwierząt.

Warunkowość obejmuje:

• normy dobrej kultury rolnej zgodnej z ochroną środowiska
  (ang. Good Agricultural and Environmental Condition of Land) – normy GAEC oraz
• wymogi podstawowe w zakresie zarządzania (ang. Statutory Management Requirements) – wymogi SMR

Wykaz norm GAEC

• Norma GAEC 1: Utrzymywanie trwałych użytków zielonych (TUZ) w oparciu o udział powierzchni TUZ w powierzchni użytków rolnych (UR) na poziomie krajowym
• Norma GAEC 2: Ochrona terenów podmokłych i torfowisk
• Norma GAEC 3: Zakaz wypalania użytków rolnych
• Norma GAEC 4: Ustanowienie stref buforowych wzdłuż cieków wodnych
• Norma GAEC 5: Zarządzanie orką przyczyniające się
  do zmniejszenia ryzyka degradacji i erozji gleby, w tym uwzględnianie nachylenia terenu
• Norma GAEC 6: Minimalna pokrywa glebowa w najwrażliwszych okresach
• Norma GAEC 7: Zmianowanie i dywersyfikacja upraw na gruntach ornych
• Norma GAEC 8: Minimalny udział powierzchni gruntów ornych przeznaczonych na obszary lub obiekty nieprodukcyjne, zachowanie elementów krajobrazu oraz zakaz przycinania drzew i żywopłotów w okresie lęgowym ptaków
• Norma GAEC 9: Zakaz przekształcania lub zaorywania TUZ wyznaczonych jako wrażliwe pod względem środowiskowym(cennych) na obszarach Natura 2000

Wykaz wymogów SMR

• SMR 1: Ramowa Dyrektywa Wodna - wymogi dotyczące kontroli pozwoleń
• SMR 2: Dyrektywa Azotanowa - ochrona wód przed zanieczyszczeniami spowodowanymi przez azotany pochodzenia rolniczego
• SMR 3: Ochrona dzikiego ptactwa
• SMR 4: Ochrona siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory
• SMR 5: Bezpieczeństwo żywności i pasz
• SMR 6: Zdrowie zwierząt
• SMR 7: Zdrowotność roślin
• SMR 8: Zrównoważone stosowanie pestycydów
• SMR 9: Dobrostan cieląt
• SMR 10: Dobrostan świń
• SMR 11: Dobrostan zwierząt hodowlanych

Szczegółowe informacje dotyczące norm i wymogów warunkowości znajdują się w  materiale informacyjnym „Warunkowość – normy (GAEC) i wymogi (SMR) w ramach Wspólnej Polityki Rolnej w perspektywie 2023-2027”.

• „Płatności bezpośrednie, w tym ekoschematy oraz interwencje środowiskowe PS WPR 2023-2027"
• „Warunkowość – normy (GAEC) i wymogi (SMR) w ramach Wspólnej Polityki Rolnej w perspektywie 2023-2027”

• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 11 marca 2024 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania (DZ. U. poz. 369)
   
•  Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 lipca 2023 r. w sprawie liczby punktów, jaką przypisuje się stwierdzonej niezgodności, oraz procentowej wielkości kary administracyjnej w zależności od liczby punktów przypisanych stwierdzonym niezgodnościom (Dz. U. poz. 1382)
   
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie wymogów podstawowych, do których kontroli jest właściwy powiatowy lekarz weterynarii, oraz rodzaju przeprowadzanych kontroli (Dz. U. poz. 476)
   
• Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 9 marca 2023 r. w sprawie wskaźnika referencyjnego stosunku obszarów trwałych użytków zielonych do całkowitej powierzchni użytków rolnych (M. P. poz. 279)
   
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie norm oraz szczegółowych warunków ich stosowania (Dz. U. poz. 478)
    
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 10 marca 2023 r. w sprawie trwałych użytków zielonych wrażliwych pod względem środowiskowym (Dz. U. poz. 488)
    
• Obwieszczenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 13 marca 2023 r. w sprawie wykazu wymogów podstawowych z uwzględnieniem przepisów krajowych wdrażających przepisy Unii Europejskiej, w których określono te wymogi podstawowe (M. P. poz. 274)
   
• Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 września 2023 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie liczby punktów, jaką przypisuje się stwierdzonej niezgodności, oraz procentowej wielkości kary administracyjnej w zależności od liczby punktów przypisanych stwierdzonym niezgodnościom (Dz. U. poz. 2022)