W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.
Powrót

Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych

{"register":{"columns":[{"header":"Numer projektu","value":"UD54","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"sequence":{"regex":"UD{#UD_1}"},"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Rodzaj dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"Projekty ustaw","value":"Projekty ustaw"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Typ dokumentu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"D – pozostałe projekty","value":"D – pozostałe projekty"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie","value":"Przedmiotowy projekt ustawy ma na celu utworzenie Rejestru Osób Biorących Udział w Postępowaniu Sądowym (dalej ROBUS) - usługi wywodzącej się z rozwiązania zaprojektowanego i wdrożonego w ramach projektu pt.: „Wymiana danych pomiędzy sądami powszechnymi a samorządami zawodowymi” (dalej RPA). ROBUS, to rozwiązanie, które odpowiada na potrzeby w zakresie usprawnienia dostępu sądów powszechnych do aktualnej, zbiorczej informacji o profesjonalnych uczestnikach postępowania sądowego. Projekt ten pozwoli na prowadzenie list biegłych nie jak dotychczas - wyłącznie w postaci papierowej, ale w postaci elektronicznej, a zatem usprawni proces aktualizacji i pozyskiwania, a następnie udostępniania uprawnionym informacji o biegłych sądowych na potrzeby postępowań sądowych.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji","value":"Obecnie obowiązujące regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych biegłych sądowych, stanowią podstawę do przetwarzania tych danych w ROBUS, jedynie w zakresie udostępnionym na stronach internetowych sądów zgodnie z § 122 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2514 z późn. zm.). W praktyce są to: imię i nazwisko biegłego, specjalizacja oraz termin, do którego został ustanowiony. Informacje te jako dotyczące osoby pełniącej funkcję publiczną i związane z pełnieniem tej funkcji, stanowią informację publiczną i nie podlegają ochronie ze względu na prywatność (art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902)). Inne dane (np. adres do korespondencji, numer telefonu) zamieszczane są na tych listach jedynie za zgodą biegłego. W celu zamieszczenia w Rejestrze szerszego katalogu danych osobowych niezbędne jest dokonanie we wskazanym zakresie odpowiednich zmian legislacyjnych.\nRozwiązaniem niezbędnym dla zapewnienia gwarancji prawnych i spełnienia wymagań uregulowania zagadnień związanych z przetwarzaniem danych osobowych biegłych sądowych w drodze przepisów o randze ustawowej jest nowelizacja ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 334 z późn. zm.).\nProjektowane przepisy określają rolę prezesów sądów okręgowych i Ministra Sprawiedliwości oraz zakres i cele przetwarzania danych osobowych.\nZgodnie z projektowanym art. 157 § 1b Minister Sprawiedliwości jest podmiotem, udostępniającym i administrującym system teleinformatyczny, w którym prowadzona jest lista biegłych, jak również obok prezesów sądów okręgowych pełni funkcję administratora danych osobowych, każdy w zakresie wykonywanych zadań. W omawianej sytuacji, Minister Sprawiedliwości i prezesi sądów okręgowych mają status współadministratorów, o których mowa w art. 26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1.). Natomiast w zakresie prowadzenia przedmiotowego systemu teleinformatycznego, mają zastosowanie zasady określone w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 307).\nProjektowana regulacja przewiduje również dodanie przepisów stanowiących podstawę przetwarzania danych osobowych biegłych w zakresie: imienia i nazwiska biegłego, numeru PESEL, specjalizacji, terminu, do którego biegły został ustanowiony, adresu do korespondencji, numeru telefonu i adresu poczty elektronicznej, jak również okręgu sądowego, w którym biegły został ustanowiony.\nZapewnienie podstawy prawnej dla uzyskania dostępu do danych obejmujących numer PESEL biegłego, konieczne jest z uwagi na potrzebę zagwarantowania jednoznacznej identyfikacji takiej osoby. W chwili obecnej, jedynym atrybutem jednoznacznie i niezaprzeczalnie identyfikującym obywatela polskiego, jest właśnie numer PESEL (może bowiem dojść do sytuacji, w której na liście biegłych figurować będą osoby o identycznym imieniu i nazwisku).\nAnalogiczne przepisy w zakresie udostępniania sądom i Ministrowi Sprawiedliwości numerów PESEL funkcjonują już w ustawach regulujących zawody radcy prawnego (art. 601 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 o radcach prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166 i 1860)) i adwokata (art. 58a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 i 1268)).\nPonadto, wskazać należy, że uzupełnienia danych o numer PESEL osób figurujących w systemie ROBUS jest niezbędne dla dalszego rozwoju systemu i jego integracji z Portalem Informacyjnym, który w przyszłości będzie również wykorzystywany w celu przekazywania biegłym sądowym informacji o postępowaniu sądowym, zapewnianiu dostępu do akt sądowych drogą elektroniczną, czy też komunikacji dwukierunkowej pomiędzy biegłym a sądem.\nObecne kierunki w zakresie informatyzacji wymiaru sprawiedliwości dążą do cyfryzacji wszelkich rejestrów i baz, z których korzystają sądy powszechne. Przetwarzanie danych w systemie teleinformatycznym jest wygodniejsze, ale również bardziej wiarygodne, gdyż aktualizacja danych, do których dostęp uzyskują sądy odbywa się w sposób automatyczny i nie jest związana z koniecznością przesyłania list w postaci skanów dokumentów papierowych. Stąd też należy uznać, że wyposażenie sądów w możliwość uzyskania danych kontaktowych do biegłego sądowego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego jest pożądana i odpowiada zmianom prowadzonym również w innych obszarach prawa procesowego.\nW zakresie ochrony danych osobowych przetwarzanych w systemie ROBUS należy wskazać, iż od początku jego funkcjonowania, tj. od 2016 r. za jego pośrednictwem udostępniane są, uprawnionym podmiotom (w szczególności sądom), informacje o profesjonalnych uczestnikach postępowań sądowych, w tym radcach prawnych i adwokatach, zawierających również, w oparciu o istniejące już podstawy prawne, numer PESEL tych osób.\nSystem ten był projektowany w taki sposób, że nie identyfikuje się obecnie w nim podatności i zagrożeń dla ochrony danych osobowych. Dostęp do systemu jest reglamentowany, nadawany na wniosek uprawnionych podmiotów i zapewnia rozliczalność dostępu.\nOd momentu wdrożenia systemu ROBUS nie odnotowano przypadku naruszenia ochrony danych osobowych w systemie. Tym samym uznać można, że już w fazie projektowania systemu prawidłowo zidentyfikowano ryzyka i uwzględniono środki służące wyeliminowaniu zagrożenia naruszenia ochrony danych osobowych. Tym samym można przyjąć, że ryzyka naruszenia ochrony danych osobowych – rozumiane jako kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia oraz jego skutków – nie są obecnie identyfikowane, bowiem budowa Systemu oraz funkcjonalności zapobiegają możliwości ich zmaterializowania się.\nW projekcie, określając zakres i cele przetwarzania danych zawartych na listach biegłych sądowych, przyjęto, że będą one udostępniane sądom, Ministrowi Sprawiedliwości, Prokuratorowi Generalnemu, prokuratorom powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz prokuratorom Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, za pośrednictwem przedmiotowego systemu teleinformatycznego, w zakresie wszystkich danych w nich zawartych (§ 1d). Natomiast w przypadku pozostałych zainteresowanych, udostępniana w siedzibie sądu oraz za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, lista biegłych sądowych, pozbawiona będzie adresu do korespondencji,\nadresu poczty elektronicznej i numeru telefonu, o ile biegły, na wezwanie prezesa sądu okręgowego do złożenia oświadczenia w tym przedmiocie, nie wyraził zgody na ich udostępnianie, a także pozbawiona numerów PESEL (§ 1e). Powyższe ma na celu uczynienie zadość zasadom dotyczącym przetwarzania danych osobowych, o których mowa w art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).\nProjektowana ustawa zawiera również upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia bardziej szczegółowych regulacji dotyczących funkcjonowania systemu teleinformatycznego, w którym będą przetwarzane przedmiotowe dane. W projekcie przewidziano nadto odpowiednie przepisy przejściowe i vacatio legis, pozwalające na wprowadzenie przedmiotowych regulacji.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Oddziaływanie na życie społeczne nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Spodziewane skutki i następstwa projektowanych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Sposoby mierzenia efektów nowych regulacji prawnych","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MS","value":"MS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu","value":"Arkadiusz Myrcha Sekretarz Stanu","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM","registerId":20874195,"dictionaryValues":[{"id":"MS","value":"MS"}],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Planowany termin przyjęcia projektu przez RM","value":"IV kwartał 2024 r.","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Informacja o rezygnacji z prac nad projektem","value":"","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":false,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"},{"header":"Status realizacji","registerId":20874195,"dictionaryValues":[],"nestedValues":[],"showInContent":true,"positionSelector":".article-area__article h2","insertMethod":"after"}]}}
Numer projektu:
UD54
Rodzaj dokumentu:
Projekty ustaw
Typ dokumentu:
D – pozostałe projekty
Cele projektu oraz informacja o przyczynach i potrzebie rozwiązań planowanych w projekcie:
Przedmiotowy projekt ustawy ma na celu utworzenie Rejestru Osób Biorących Udział w Postępowaniu Sądowym (dalej ROBUS) - usługi wywodzącej się z rozwiązania zaprojektowanego i wdrożonego w ramach projektu pt.: „Wymiana danych pomiędzy sądami powszechnymi a samorządami zawodowymi” (dalej RPA). ROBUS, to rozwiązanie, które odpowiada na potrzeby w zakresie usprawnienia dostępu sądów powszechnych do aktualnej, zbiorczej informacji o profesjonalnych uczestnikach postępowania sądowego. Projekt ten pozwoli na prowadzenie list biegłych nie jak dotychczas - wyłącznie w postaci papierowej, ale w postaci elektronicznej, a zatem usprawni proces aktualizacji i pozyskiwania, a następnie udostępniania uprawnionym informacji o biegłych sądowych na potrzeby postępowań sądowych.
Istota rozwiązań planowanych w projekcie, w tym proponowane środki realizacji:
Obecnie obowiązujące regulacje dotyczące przetwarzania danych osobowych biegłych sądowych, stanowią podstawę do przetwarzania tych danych w ROBUS, jedynie w zakresie udostępnionym na stronach internetowych sądów zgodnie z § 122 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 18 czerwca 2019 r. - Regulamin urzędowania sądów powszechnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 2514 z późn. zm.). W praktyce są to: imię i nazwisko biegłego, specjalizacja oraz termin, do którego został ustanowiony. Informacje te jako dotyczące osoby pełniącej funkcję publiczną i związane z pełnieniem tej funkcji, stanowią informację publiczną i nie podlegają ochronie ze względu na prywatność (art. 5 ust. 2 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz. U. z 2022 r. poz. 902)). Inne dane (np. adres do korespondencji, numer telefonu) zamieszczane są na tych listach jedynie za zgodą biegłego. W celu zamieszczenia w Rejestrze szerszego katalogu danych osobowych niezbędne jest dokonanie we wskazanym zakresie odpowiednich zmian legislacyjnych.
Rozwiązaniem niezbędnym dla zapewnienia gwarancji prawnych i spełnienia wymagań uregulowania zagadnień związanych z przetwarzaniem danych osobowych biegłych sądowych w drodze przepisów o randze ustawowej jest nowelizacja ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2024 r. poz. 334 z późn. zm.).
Projektowane przepisy określają rolę prezesów sądów okręgowych i Ministra Sprawiedliwości oraz zakres i cele przetwarzania danych osobowych.
Zgodnie z projektowanym art. 157 § 1b Minister Sprawiedliwości jest podmiotem, udostępniającym i administrującym system teleinformatyczny, w którym prowadzona jest lista biegłych, jak również obok prezesów sądów okręgowych pełni funkcję administratora danych osobowych, każdy w zakresie wykonywanych zadań. W omawianej sytuacji, Minister Sprawiedliwości i prezesi sądów okręgowych mają status współadministratorów, o których mowa w art. 26 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych) (Dz. Urz. UE L 119 z 04.05.2016, str. 1.). Natomiast w zakresie prowadzenia przedmiotowego systemu teleinformatycznego, mają zastosowanie zasady określone w ustawie z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U. z 2024 r. poz. 307).
Projektowana regulacja przewiduje również dodanie przepisów stanowiących podstawę przetwarzania danych osobowych biegłych w zakresie: imienia i nazwiska biegłego, numeru PESEL, specjalizacji, terminu, do którego biegły został ustanowiony, adresu do korespondencji, numeru telefonu i adresu poczty elektronicznej, jak również okręgu sądowego, w którym biegły został ustanowiony.
Zapewnienie podstawy prawnej dla uzyskania dostępu do danych obejmujących numer PESEL biegłego, konieczne jest z uwagi na potrzebę zagwarantowania jednoznacznej identyfikacji takiej osoby. W chwili obecnej, jedynym atrybutem jednoznacznie i niezaprzeczalnie identyfikującym obywatela polskiego, jest właśnie numer PESEL (może bowiem dojść do sytuacji, w której na liście biegłych figurować będą osoby o identycznym imieniu i nazwisku).
Analogiczne przepisy w zakresie udostępniania sądom i Ministrowi Sprawiedliwości numerów PESEL funkcjonują już w ustawach regulujących zawody radcy prawnego (art. 601 ust. 1 ustawy z dnia 6 lipca 1982 o radcach prawnych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1166 i 1860)) i adwokata (art. 58a ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2022 r. poz. 1184 i 1268)).
Ponadto, wskazać należy, że uzupełnienia danych o numer PESEL osób figurujących w systemie ROBUS jest niezbędne dla dalszego rozwoju systemu i jego integracji z Portalem Informacyjnym, który w przyszłości będzie również wykorzystywany w celu przekazywania biegłym sądowym informacji o postępowaniu sądowym, zapewnianiu dostępu do akt sądowych drogą elektroniczną, czy też komunikacji dwukierunkowej pomiędzy biegłym a sądem.
Obecne kierunki w zakresie informatyzacji wymiaru sprawiedliwości dążą do cyfryzacji wszelkich rejestrów i baz, z których korzystają sądy powszechne. Przetwarzanie danych w systemie teleinformatycznym jest wygodniejsze, ale również bardziej wiarygodne, gdyż aktualizacja danych, do których dostęp uzyskują sądy odbywa się w sposób automatyczny i nie jest związana z koniecznością przesyłania list w postaci skanów dokumentów papierowych. Stąd też należy uznać, że wyposażenie sądów w możliwość uzyskania danych kontaktowych do biegłego sądowego za pośrednictwem systemu teleinformatycznego jest pożądana i odpowiada zmianom prowadzonym również w innych obszarach prawa procesowego.
W zakresie ochrony danych osobowych przetwarzanych w systemie ROBUS należy wskazać, iż od początku jego funkcjonowania, tj. od 2016 r. za jego pośrednictwem udostępniane są, uprawnionym podmiotom (w szczególności sądom), informacje o profesjonalnych uczestnikach postępowań sądowych, w tym radcach prawnych i adwokatach, zawierających również, w oparciu o istniejące już podstawy prawne, numer PESEL tych osób.
System ten był projektowany w taki sposób, że nie identyfikuje się obecnie w nim podatności i zagrożeń dla ochrony danych osobowych. Dostęp do systemu jest reglamentowany, nadawany na wniosek uprawnionych podmiotów i zapewnia rozliczalność dostępu.
Od momentu wdrożenia systemu ROBUS nie odnotowano przypadku naruszenia ochrony danych osobowych w systemie. Tym samym uznać można, że już w fazie projektowania systemu prawidłowo zidentyfikowano ryzyka i uwzględniono środki służące wyeliminowaniu zagrożenia naruszenia ochrony danych osobowych. Tym samym można przyjąć, że ryzyka naruszenia ochrony danych osobowych – rozumiane jako kombinacja prawdopodobieństwa wystąpienia określonego zdarzenia oraz jego skutków – nie są obecnie identyfikowane, bowiem budowa Systemu oraz funkcjonalności zapobiegają możliwości ich zmaterializowania się.
W projekcie, określając zakres i cele przetwarzania danych zawartych na listach biegłych sądowych, przyjęto, że będą one udostępniane sądom, Ministrowi Sprawiedliwości, Prokuratorowi Generalnemu, prokuratorom powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury oraz prokuratorom Instytutu Pamięci Narodowej Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu, za pośrednictwem przedmiotowego systemu teleinformatycznego, w zakresie wszystkich danych w nich zawartych (§ 1d). Natomiast w przypadku pozostałych zainteresowanych, udostępniana w siedzibie sądu oraz za pośrednictwem systemu teleinformatycznego, lista biegłych sądowych, pozbawiona będzie adresu do korespondencji,
adresu poczty elektronicznej i numeru telefonu, o ile biegły, na wezwanie prezesa sądu okręgowego do złożenia oświadczenia w tym przedmiocie, nie wyraził zgody na ich udostępnianie, a także pozbawiona numerów PESEL (§ 1e). Powyższe ma na celu uczynienie zadość zasadom dotyczącym przetwarzania danych osobowych, o których mowa w art. 5 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych).
Projektowana ustawa zawiera również upoważnienie do określenia w drodze rozporządzenia bardziej szczegółowych regulacji dotyczących funkcjonowania systemu teleinformatycznego, w którym będą przetwarzane przedmiotowe dane. W projekcie przewidziano nadto odpowiednie przepisy przejściowe i vacatio legis, pozwalające na wprowadzenie przedmiotowych regulacji.
Organ odpowiedzialny za opracowanie projektu:
MS
Osoba odpowiedzialna za opracowanie projektu:
Arkadiusz Myrcha Sekretarz Stanu
Organ odpowiedzialny za przedłożenie projektu RM:
MS
Planowany termin przyjęcia projektu przez RM:
IV kwartał 2024 r.
Status realizacji: