W celu świadczenia usług na najwyższym poziomie stosujemy pliki cookies. Korzystanie z naszej witryny oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu. W każdym momencie można dokonać zmiany ustawień Państwa przeglądarki. Zobacz politykę cookies.

Madagaskar

Informacje ogólne

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Położenie geograficzne: państwo wyspiarskie położone w zachodniej części Oceanu Indyjskiego, u południowo-wschodnich wybrzeży Afryki; czwarta największa wyspa na świecie
Ludność: ok. 28,8 mln mieszkańców (Worldometer - 16.12.2021 r.)
Obszar: 587 041 km² 
Stolica: Antananarywa (ponad 3 mln mieszkańców)
Języki urzędowe: malgaski, francuski
Niepodległość: 26 czerwca 1960 r. od Francji

Warunki klimatyczne

Na całej wyspie panuje klimat równikowy, przy czym na wyżynach jest nieco chłodniej. Rozróżnia się dwie pory roku: deszczową i suchą. Okresy przejściowe między nimi są bardzo krótkie. Średnia temperatura wynosi ok. 25°C, ale odczuwalna może sięgnąć nawet 45°C. Noce w niektórych rejonach bywają chłodne, a termometry mogą pokazywać zaledwie kilka stopni. Monsunowe lato trwa od listopada do kwietnia, a sucha zima od maja do października. Wschodnie wybrzeże często nawiedzają cyklony. 

Główne bogactwa naturalne

Madagaskar posiada różnorodne, choć przeważnie niewielkie złoża surowców mineralnych. Eksploatuje się grafit, mikę, rudy chromu, uranu, tytanu, złoto oraz kamienie szlachetne i półszlachetne (m.in. cyrkony, granaty, ametysty).

System walutowy, kurs i wymiana

Walutą Madagaskaru jest malgaski ariary (MGA). Kurs według stanu na maj 2020 r.: 1 euro = 4483,88 MGA, 1 USD = 3968 MGA. Rekomendowaną walutą podczas pobytu na wyspie jest euro, chociaż powszechnie wymieniane są również dolary amerykańskie.

Religia

Według danych za 2021 r., około 50% ludności Madagaskaru stanowią chrześcijanie (w tym przede wszystkim katolicy i protestanci), ok. 40% wyznaje tradycyjne wierzenia afrykańskie, a ok. 2% to muzułmanie. 

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

  • 1 stycznia – Nowy Rok
  • 8 marca – Dzień Kobiet (wolny tylko dla kobiet)
  • 29 marca – Dzień upamiętniający zmarłych w wydarzeniach z 1947
  • Poniedziałek Wielkanocny (w zależności od kalendarza na dany rok)
  • 1 maja – Święto Pracy
  • 21 maja – Wniebowstąpienie Pańskie
  • Idd-ul-Fitr (w zależności od kalendarza na dany rok)
  • Zesłanie Ducha Świętego (w zależności od kalendarza na dany rok)
  • 26 czerwca – Święto Niepodległości
  • Idd-ul Azha (w zależności od kalendarza na dany rok)
  • 15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP
  • 1 listopada – Wszystkich Świętych
  • 25 grudnia – Boże Narodzenie

Infrastruktura transportowa

Na Madagaskarze obowiązuje ruch prawostronny. Aby móc prowadzić samochód na wyspie, należy posiadać międzynarodowe prawo jazdy. Ze względu na bardzo zły stan dróg i brak oświetlenia ulic, przede wszystkim na prowincji, nie zaleca się podróżowania nocą. Szczególną ostrożność należy zachować podróżując środkami transportu publicznego (minibusy, tzw. taxi-brousse, których sieć jest bardzo dobrze rozwinięta). Należy pamiętać, że część dróg z nieutwardzoną nawierzchnią w porze deszczowej staje się nieprzejezdna.

W Antananarywie i w większych miastach można korzystać z licznych taksówek. Opłaty nie są wygórowane, jednak cenę kursu należy zawsze ustalić z kierowcą przed rozpoczęciem podróży. W stolicy oraz w większych miastach można wynająć samochód z kierowcą, który jednocześnie jest przewodnikiem po mieście.

Możliwość korzystania z kolei wąskotorowej jest bardzo ograniczona, infrastruktura kolejowa w zasadzie nie jest używana ze względu na zły stan techniczny.

Można podróżować po kraju samolotami lokalnych linii lotniczych, np. Air Madagascar, jednak należy pamiętać, że transport lotniczy na Madagaskarze jest kosztowny i niepunktualny. Największe, międzynarodowe lotniska to Ivato Airport w pobliżu Antananarywy oraz Fascene Airport w Nosy Be, popularnym kurorcie turystycznym na północy kraju (obsługuje przede wszystkim czartery). Do Antananarywy można się dostać bezpośrednio min. z Paryża, Nairobi i Johannesburga. Łącznie wyspa posiada ponad 100 lotnisk, z czego większość ma jednak nieutwardzane pasy startowe.

Popularny jest także transport morski, Madagaskar ma kilkanaście portów morskich, w tym największe w Toamasina, Diego Suarez, Majunga i Morondava.

Obowiązek wizowy

Wizę pobytową można uzyskać na lotnisku w Antananarywie oraz za pomocą systemu online e-visa, dostępnego tylko w języku francuskim: https://www.evisamada.gov.mg/fr/. Opłata za wizę turystyczną na Madagaskar uzależniona jest od długości pobytu i waha się w granicach 30-60 euro. Do aplikacji wizowej należy dołączyć dwie fotografie. Należy także posiadać paszport ważny co najmniej 6 miesięcy od planowanego zakończenia pobytu oraz wykupiony powrotny bilet.

System administracyjny

Ustrój polityczny

Madagaskar jest republiką, z prezydentem, wybieranym w wyborach powszechnych na kadencję pięcioletnią, jako głową państwa. Od stycznia 2019 r. prezydentem jest Andry Rajoelina. 

Władza ustawodawcza

Władza ustawodawcza należy do dwuizbowego parlamentu wybieranego na 4-letnią kadencję, składającego się ze Zgromadzenia Narodowego (150 deputowanych pochodzących z wyborów powszechnych) i Senatu (jedną trzecią członków mianuje prezydent, a pozostałych wybierają wspólnoty lokalne).

Władza wykonawcza

Władzę wykonawczą sprawuje rząd, na którego czele stoi premier powoływany przez prezydenta. Od czerwca 2018 r. funkcję premiera sprawuje Christian Ntsay. 

Struktura administracji gospodarczej

Sprawy gospodarcze leżą w kompetencji Ministerstwa gospodarki i finansów (Ministère de l’Economie et des Finances), w którego strukturze znajdują się komórki odpowiedzialne za wdrażanie prezydenckiego planu rozwoju kraju pn. Plan Emergence Madagascar, a także inne, odpowiedzialne m.in. za sprawy finansowe, podatkowe, celne oraz skarb państwa. 

Inne resorty zajmujące się sprawami gospodarczymi to: Ministerstwo zagospodarowania przestrzennego, mieszkalnictwa i robót publicznych (Ministère de l’Aménagement du Territoire, de l’Habitat et des Travaux Publics), Ministerstwo rolnictwa, hodowli i rybołówstwa (Ministère de l’Agriculture, de l’Elevage et de la Pêche), Ministerstwo energii i węglowodorów (Ministère de l’Energie et des Hydrocarbures), Ministerstwo wody, infrastruktury sanitarnej i higieny (Ministère de l’Eau, de l’asssainissement et de l’hygiène), Ministerstwo kopalń i surowców strategicznych (Ministère des Mines et des Ressources Stratégiques), Ministerstwo transportu, turystyki i meteorologii (Ministère des Transports, du Tourisme et de la Météorologie), Ministerstwo przemysłu, handlu i rzemiosła (Ministère de l’Industrie, du Commerce et de l’Artisanat), Ministerstwo środowiska i zrównoważonego rozwoju (Ministère de l’Environnement et du Développement Durable) oraz Ministerstwo poczty, telekomunikacji i rozwoju cyfrowego (Ministère des Postes, des Télécommunications et du Développement Numérique). 

Sądownictwo gospodarcze

Struktura malgaskiego sądownictwa jest oparta na systemie francuskim, a w jej skład wchodzą sądy pierwszej instancji (tribunal de première instance), sądy apelacyjne (cour d'appel), sądy kasacyjne (cour de cassation) oraz Sąd Najwyższy (Cour Suprême). Placówka nie ma wiedzy nt. wyspecjalizowanego systemu sądownictwa gospodarczego. 

Gospodarka

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Madagaskar wciąż należy do grupy najsłabiej rozwiniętych i najuboższych państw świata, z PKB per capita na poziomie ok. 500 dolarów. Ma wysoki poziom ubóstwa, niedoinwestowane sektory zdrowia i edukacji, niedostatecznie uregulowaną gospodarkę, wciąż nieeksploatowane zasoby naturalne, słaby system sądowniczy oraz wysoki poziom korupcji. Istotnym elementem gospodarki jest rolnictwo, w tym przede wszystkim rybołówstwo i leśnictwo, generujące około 25% PKB i zatrudniające 80% aktywnej siły roboczej.  Eksportowymi roślinami uprawnymi są: kawa, banany, trzcina cukrowa i przyprawy. Madagaskar od dziesięcioleci kojarzony jest z uprawą wanilii, której jest największym światowym producentem (80%). Uprawiane są również rośliny przemysłowe, np. bawełna, rafia i agawa sizalska. Lokalne potrzeby żywieniowe zaspokajają ryż, maniok, bataty, ziemniaki i kukurydza. W tropikalnym klimacie możliwa jest także uprawa cytrusów, liczi, mango, papai, awokado i melonów. W hodowli przeważa bydło, trzoda chlewna, kozy i owce. Spore znaczenie mają połowy ryb morskich i śródlądowych. Madagaskar obfituje w cenne surowce mineralne, jednak przemysł wydobywczy wciąż nie odgrywa głównej roli w gospodarce państwa.

Ubogie społeczeństwo wyspy eksploatuje środowisko w destrukcyjny sposób, co stanowi zagrożenie dla malgaskiej unikatowej flory i fauny oraz szerzej, gospodarki w dużej mierze zależnej od rolnictwa. Lasy są wycinane i wypalane pod pola uprawne. Bardzo uboga w większości kraju ziemia powoduje, że po kilku latach uprawy są nieopłacalne, co przyczynia się do dalszego wypalania lasów. Wyjałowiona ziemia, pozbawiona większej roślinności, szybko eroduje. Woda wypłukuje ziemię, co prowadzi do powstawania ogromnych rozpadlin, a w niższych partiach rzek do gromadzenia się dużych ilości piasku. Zapotrzebowanie na energię w głównej mierze zaspokaja węgiel drzewny. Jego produkcją zajmuje się spory odsetek społeczeństwa kosztem najważniejszego surowca – drewna.

Jednym z najważniejszych źródeł dochodów wyspy jest turystyka, rocznie generująca przychody w wysokości ok. 850 mln USD, co stanowi ponad 15% PKB Madagaskaru. Szczególnie popularna wśród turystów, także z Polski, jest wyspa Nosy Be położona przy północno-zachodnim wybrzeżu Madagaskaru, znana z piaszczystych plaż i krystalicznie czystego oceanu.

Znaczny spadek dochodów z powodu pandemii koronawirusa związany z zamknięciem granic, a co za tym idzie także ograniczeniem ruchu turystycznego oraz czasowym zatrzymaniem wydobycia w malgaskich kopalniach złota, węgla i miki negatywnie oddziałuje na już i tak trudną sytuację gospodarczą wyspy. Szacuje się, że dochody z turystyki w br. będą mniejsze o ponad połowę niż w latach ubiegłych, a pracę stracą tysiące Malgaszy zatrudnionych w sektorach usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych.

Ekoturystyka i rolnictwo w połączeniu z większymi inwestycjami w edukację, ochronę zdrowia oraz prywatne przedsiębiorstwa to kluczowe elementy obecnej strategii rozwoju Madagaskaru. 

Główne sektory gospodarki

Według danych za 2020 r., najważniejszymi sektorami malgaskiej gospodarki są: rolnictwo (24,12%), przemysł (13,32%) oraz usługi (57,04%), w tym głównie turystyka.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Wyszczególnienie

 

 

PKB

 13,72 mld USD (2020)

 14,19 mld USD (2019)

PKB na jednego mieszkańca

 456 USD (2020)

 489 USD (2019)

Tempo wzrostu PKB w procentach

-4% (2020)

5% (2019) 

Relacja deficytu/nadwyżki finansów publicznych do PKB w procentach

 Brak danych

 Brak danych

Relacja całkowitego długu publicznego do PKB w procentach

 44,8% (2020)

38,7% (2019)

Stopa inflacji (indeks cen konsumpcyjnych CPI) w procentach

 6,29% (09.2021)

 6,41% (poprzedni)

Stopa bezrobocia w procentach

 1,9% (2020)

 1,7% (2019)

Wartość obrotów handlu zagranicznego (w Euro lub USD)

 Brak danych

 Brak danych

Wartość eksportu (w Euro lub USD)

 1,95 mld USD (2020)

 2,68 mld USD (2019)

Wartość importu (w Euro lub USD)

 3,22 mld USD (2020)

 3,94 mld USD (2019)

Relacja deficytu/nadwyżki na rachunku obrotów bieżących bilansu płatniczego do PKB w procentach

 Brak danych

 Brak danych

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich w kraju urzędowania (w Euro lub USD)

 359 mld USD (2020)

474 mld USD (2019)

Wartość zagranicznych inwestycji bezpośrednich kraju urzędowania za granicą (w Euro lub USD)

 Brak danych

 Brak danych

 

Handel zagraniczny

Wartość eksportu towarów z Madagaskaru wyniosła w 2020 roku 1,95 mld USD. Całkowity eksport towarów z Madagaskaru spadł o 27% w porównaniu do 2019 roku. Eksport towarów zmniejszył się o 728 mln USD (wartość eksportu towarów z Madagaskaru wyniosła w 2019 roku 2,68 mld USD). Główni partnerzy eksportowi to Francja (23%), USA (22%), Niemcy (8.28%), Chiny (6%) Niderlandy (4.36%), Indie (3.94), ZEA (3.9%), Kanada (3.21%), Japonia (3.15%). Eksportowane są przede wszystkim: kawa, wanilia, skorupiaki, cukier, bawełna, wyroby odzieżowe, kamienie szlachetne.  Wartość importu towarów na Madagaskar wyniosła w 2020 roku 3,22 mld USD. Całkowity import towarów na Madagaskar spadł o 18,1% w porównaniu do 2019 roku. Import towarów zmniejszył się o 715 mln USD (wartość importu towarów na Madagaskar wyniosła w 2019 roku 3,94 mld USD). Importowano przede wszystkim dobra inwestycyjne, ropę naftową, dobra konsumpcyjne i żywność z Chin (25%), Indii (8.55%), Francji (7.19%), ZEA (6.59%), RPA (4.16%), Egiptu (3.54%), Malezji (3.37%), Mauritiusu (3.04%).

Inwestycje zagraniczne

Napływ BIZ na Madagaskarze znacznie spadł ze względu na światowy kryzys gospodarczy i kryzys polityczny kraju. Według Światowego Raportu Inwestycyjnego UNCTAD 2021, w wyniku światowego kryzysu gospodarczego wywołanego pandemią Covid-19 w 2020 r. kraj ten odnotował 359 mln USD napływu BIZ w porównaniu z 474 mln USD w 2019 r. Zasoby BIZ osiągnęły w 2020 r. 8,3 mld USD. Francja, Mauritius, Chiny i Stany Zjednoczone pozostają głównymi inwestorami w tym kraju. 

W 2018 r. podpisano umowę między Malgaską Agencją Rozwoju Gospodarczego i Rozwoju Biznesu (AMDP) i chińskim konsorcjum Taihe Century Investments Developments Ltd. Umowa obejmuje inwestycję w wysokości 2,7 mld USD na przestrzeni 10 lat, ukierunkowaną na sześć projektów w dziedzinach rybołówstwa, akwakultury, walki z nielegalnym rybołówstwem, przemysłu stoczniowego i budowy ośrodków rekreacyjnych.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Madagaskar jest członkiem m.in. Afrykańskiego Banku Rozwoju (AfDB), Unii Afrykańskiej, ONZ i jej wielu agencji wyspecjalizowanych, Międzynarodowej Organizacji Frankofonii, COMESA, International Chamber of Commerce (ICC), Komisji Oceanu Indyjskiego (InOC), International Trade Union Federation (ITUC), Southern African Development Community (SADC) oraz World Customs Organization (WCO).

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Od 2012 r. w stosunkach UE z Madagaskarem obowiązuje Umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA, Economic Partnership Agreement), podpisana ponadto z Komorami, Mauritiusem, Seszelami i Zimbabwe. Pod koniec 2019 r. rozpoczęto negocjacje mające na celu rozszerzenie umowy, a co za tym idzie także pogłębienie dotychczasowych związków ww. państw z UE. Umowa daje Madagaskarowi m.in. dostęp do unijnego rynku.

 

Dwustronna współpraca gospodarcza

Gospodarcze umowy dwustronne

Umowa między Rządem PRL a Rządem Demokratycznej Republiki Madagaskaru o komunikacji lotniczej, podpisana 28 października 1978 r.

Polski i Madagaskaru nie wiążą żadne inne umowy dwustronne o charakterze gospodarczym. 

Dwustronna wymiana handlowa

W 2019 r. eksportowaliśmy na Madagaskar towary o łącznej wartości 3,8 mln euro, w porównaniu do 3,4 mln euro w 2018 r. Importowaliśmy natomiast w 2019 r. na łączną kwotę 13,3 mln euro (w porównaniu do 14,3 mln euro w 2018 r.). W handlu z Madagaskarem Polska odnotowuje znacząco ujemne saldo handlowe. Dane te są jednak śladowe przy całkowitej wartości importu i eksportu RP, Madagaskar jest naszym 113. partnerem handlowym.

Wzajemne inwestycje

Brak danych nt. polskich inwestycji na Madagaskarze. W latach 2018-2019 placówka realizowała na wyspie tzw. Małe Granty z funduszy Polskiej Pomocy w zakresie poprawy dostępu do edukacji. 

Dostęp do rynku

Dostęp do rynku dla polskich towarów i usług

W rankingu Banku Światowego Doing Business 2020 Madagaskar zajął dopiero 161. pozycję na 190 klasyfikowanych państw, przede wszystkim z uwagi na wciąż niedoprecyzowaną legislację.

Dostęp do rynku pracy

Wydawanie pozwoleń na pracę na Madagaskarze leży w kompetencji Ministerstwa pracy, zatrudnienia, służby publicznej i prawa społecznego (Ministère du Travail de l'Emploi, de la Fonction Publique et des Lois Sociales). Pracodawca powinien wystąpić z wnioskiem do Economic Development Board of Madagascar (EDBM), który następnie przekaże go resortowi pracy.

Pełna lista wymaganych dokumentów, wśród których powinna się znaleźć m.in. kopia umowy o pracę, znajduje się na stronie internetowej EDBM (dostęp w języku francuskim): https://edbm.mg/guichet-unique/autorisation-d-emploi/?lang=fr. Dokumenty różnią się w zależności od typu i wielkości przedsiębiorstwa, które wnioskuje o zatrudnienie obcokrajowca. Koszt rozpatrzenia wniosku to 100 euro.

Bank Światowy w raporcie Doing Business 2020 podkreśla, że malgaskie przepisy w znaczącym stopniu chronią pracowników, utrudniając pracodawcy zwolnienie osób nieefektywnych. Trudno jest ponadto sprostać szczegółowym przepisom dot. zatrudnienia nowych osób.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Sprawę zakupu nieruchomości na Madagaskarze przez cudzoziemców także reguluje EDBM. Jest ona możliwa o ile ziemia lub nieruchomość nie należą do skarbu państwa. Brak szczegółowych wiarygodnych informacji na ten temat.

System zamówień publicznych

Od 2006 r. na Madagaskarze w ramach administracji publicznej działa niezależny Urząd Regulacji Zamówień Publicznych (Autorité de Régulation des Marchés Publics), do którego kompetencji należy kontrola przetargów.

Przepisy prawne dot. systemu zamówień publicznych oraz opis procedury udziału w przetargach znajduje się na stronie internetowej urzędu: http://www.armp.mg/ (dostęp w języku francuskim).

Różnice kulturowe w kontaktach biznesowych

Głównym wyzwaniem w nawiązywaniu kontaktów biznesowych jest bariera językowa (konieczna jest znajomość jeżyka francuskiego), a także nastawienie na osobisty kontakt i osobistą relację między kontrahentami. Utrudnione, choć nie niemożliwe, jest budowanie relacji handlowych zdalnie.

Przydatne kontakty i linki

Ministerstwo Gospodarki i Finansów
Adres: Immeuble Antaninarenina, Porte 314, Antananarivo, Madagascar
Telefon: +261 20 22 336 20

Economic Development Board of Madagascar
Telefon: +261 20 22 670 40; +261 20 22 681 21
Adres korespondencyjny: Immeuble EDBM, Avenue Gal Gabriel RAMANANTSOA  Antaninarenina, Antananarivo, Madagascar
E-mail: edbm@edbm.mg

Autorité de Régulation des Marchés Publics
Telefon: +261 20 22 285 93
E-mail: infos@armp.mg

Chambre de Commerce et d’Industrie d’Antananarivo (CCIA)
Adres : 20, rue Henry RAZANATSEHENO, BP: 166, Antananarivo, Madagaskar
Telefon: (+261) 20 22 202 11 / 12
Strona internetowa: https://www.cci.mg/fr/

Generalny Konsul Honorowy RP na Madagaskarze
Pan Zbigniew Kasprzyk
Adres: Antananarivo 101 B.P. 3528, Madagaskar
Telefon: +261 320 781 838; +261 320 784 480
E-mail: oceconsult@moov.mg; ocean.bis@moov.mg; oceanbis1@gmail.com

Stowarzyszenie polonijne POLka na Madagaskarze
​​​​Prezes Pan Albert Zięba
E-mail: ziebaal8@yahoo.fr

Ambasada Madagaskaru w Rosji, akredytowana także na Polskę
Chargée d’affaires: Judith Denise Tafangy
Adres: Koursovoy Pereoulok, 5, Moskwa 119034, Rosja
Telefon: +7 (495) 695-2892, + 7 (495) 695-2854
E-mail: info@ambamadagascar.ru


Data aktualizacji: 16 grudnia 2021 r.

{"register":{"columns":[]}}