Polska w Kenii

Położenie geograficzne, ludność, obszar, stolica, język urzędowy

Położenie geograficzne: Republika Mauritiusa to państwo wyspiarskie leżące w południowo-zachodniej części Oceanu Indyjskiego, około 900 km na wschód od Madagaskaru. Wyspa jest częścią archipelagu Maskarenów. Pozostałe wyspy należące do archipelagu: Rodrigues, Cargados i Wyspy Agalega (933 km na północ). Około 174 km na południowy zachód od Mauritiusa położony jest należący do Francji Reunion.
Ludność: 1,275 mln (15.12.2021 r., dane Worldometer)
Obszar: 2040 km²
Stolica: Port Louis (ponad 140 tys. mieszkańców)
Język urzędowy: angielski (ponadto powszechnie używane są francuski i kreolski)
Niepodległość: 12 marca 1968 r. od Wielkiej Brytanii

Warunki klimatyczne

Na Mauritiusie panuje klimat tropikalny. Ciepła, sucha zima (od maja do listopada) oraz gorące, deszczowe i wilgotne lato (od listopada do maja). Średnia temperatura w lecie wynosi ok. 22-35 °C, w zimie w granicach 18 °C w chłodniejszej części wyspy oraz do 26 °C w cieplejszej części. Najgorętszym miesiącem jest styczeń (22-30°C), a najzimniejsze miesiące to lipiec i sierpień (18-26°C).

Najwięcej opadów przypada na marzec (221 mm), a najbardziej sucha pora to wrzesień (36 mm). Od połowy grudnia do kwietnia to okres, kiedy Mauritius mogą nawiedzać cyklony.

Główne bogactwa naturalne

Na Mauritiusie brak jest surowców mineralnych. Zasoby naturalne wyspy obejmują przede wszystkim ryby i owoce morza. Mauritius charakteryzują także żyzne grunty rolne.

System walutowy, kurs i wymiana

Obowiązująca na Mauritiusie walutą jest rupia maurytyjska (MUR), która dzieli się na 100 centów. Monety mają nominał od 1 do 50 centów oraz 1 i 5 rupii, banknoty 10 do 2000 rupii. Kurs, według stanu na grudzień 2021 r., przedstawia się następująco: 1 złoty = 10,57 rupii, 1 euro = 48,87 rupie, 1 dolar = 43,25 rupii. Na Mauritius najlepiej zabrać euro, choć bez problemu można wymienić także dolary amerykańskie czy funty brytyjskie.

Religia

Większość stanowią wyznawcy hinduizmu (48,5%). Sporą grupą są chrześcijanie, głównie kościół rzymskokatolicki (26%), część mieszkańców to muzułmanie (17%).

Wykaz dni świątecznych i wolnych od pracy

• 1 oraz 2 stycznia – Nowy Rok
• Chiński Nowy Rok (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 1 lutego – Dzień Zerwania z Niewolnictwem
• Thaipoosam Cavadee (w zależności od kalendarza na dany rok)
• Maha Shivaratree (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 12 marca – Święto Niepodległości
• Ugaadi (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 1 maja – Święto Pracy
• Idd-ul-Fitr (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 15 sierpnia – Wniebowzięcie NMP
• Ganesh Chaturthi (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 2 listopada – Arrivée des Travailleurs engagés
• Diwali (w zależności od kalendarza na dany rok)
• 25 grudnia – Boże Narodzenie

Infrastruktura transportowa

Na Mauritiusie infrastruktura transportowa jest dobrze rozwinięta, a drogi są w bardzo dobrym stanie. Komunikacja autobusowa w większych miastach działa do późnych godzin wieczornych (na prowincji do zapadnięcia zmroku). Można korzystać z miejscowych taksówek. Obowiązuje ruch lewostronny.

Stolica Port Louis to największe miasto kraju i jednocześnie główny port morski. Pełni funkcję towarowego portu międzynarodowego i terminala dla statków rejsowych. Położony jest wzdłuż dynamicznie rozwijających się szlaków handlowych łączących Azję, Afrykę, Europę i Amerykę. Port wyposażony jest w nowoczesną infrastrukturę świadczącą usługi wszystkim rodzajom ruchu morskiego.

W kraju działa pięć lotnisk, z czego dwa mają utwardzany pas startowy. Międzynarodowe lotnisko Sir Seewoosagur Ramgoolam International Airport na obrzeżach Port Louis posiada wszystkie nowoczesne udogodnienia i usługi zarówno dla ruchu pasażerskiego, jak i cargo. Drugie największe lotnisko to Sir Gaëtan Duval Airport położony w Plaine Corail na wyspie Rodrigues. Kraj posiada własne linie lotnicze Air Mauritius. Oprócz linii krajowych na międzynarodowym lotnisku swoje usługi świadczy kilkadziesiąt linii regionalnych i zagranicznych, w tym m.in. Air France, Allitalia, British Airways czy Emirates.

Obowiązek wizowy

Obywatele polscy są zwolnieni z obowiązku wizowego przy pobytach do 90 dni. Powinny być spełnione następujące warunki: posiadanie biletu powrotnego, potwierdzonej rezerwacji miejsca zamieszkania oraz środków niezbędnych do utrzymania się w czasie pobytu (ok. 100 USD na dzień). Ważność paszportu powinna przekraczać planowany okres pobytu na Mauritiusie.

W przypadku podróży na Mauritius z kraju, w którym panuje żółta febra, należy przedstawić zaświadczenie, że jest się zaszczepionym na tę chorobę.

Ustrój polityczny

Mauritius jest republiką parlamentarną. Głową państwa jest prezydent wybierany przez jednoizbowy parlament na pięcioletnią kadencję. Od grudnia 2019 r. funkcję prezydenta sprawuje Prithvirajsing Roopun.

Mauritius jest podzielony na 9 dystryktów: Black River, Flacq, Grand Port, Moka, Pamplemousses, Plaines Wilhems, Port Louis, Rivière du Rempart oraz Savanne. Ponadto w skład Mauritiusa wchodzą trzy terytoria zależne, tj. Wyspy Agalega, Cargados Carajos i Rodrigues.

Władza ustawodawcza

Władzę ustawodawczą sprawuje Zgromadzenie Narodowe (National Assembly), jednoizbowy parlament składający się z 70 posłów. Jego kadencja trwa pięć lat. Osiem miejsc obsadzanych jest przez komisję wyborczą reprezentantami mniejszościowych grup etnicznych, zwłaszcza tych, które nie weszły do parlamentu w drodze normalnych wyborów. Pozostałych 62 posłów Maurytyjczycy wybierają w wyborach powszechnych. Od 2001 r. statusem autonomicznym cieszy się zamieszkała przez katolicką ludność kreolską wyspa Rodrigues, posiadająca własne, 18-osobowe zgromadzenie regionalne (Rodrigues Regional Assembly).

Władza wykonawcza

Władza wykonawcza należy do powoływanego przez prezydenta rządu, na czele którego stoi premier odpowiedzialny przed parlamentem. Od stycznia 2017 r. premierem jest Pravind Jugnauth.

Struktura administracji gospodarczej

Za sprawy gospodarcze odpowiada Ministerstwo Przemysłu, Handlu i Ochrony Konsumenta (Ministère de l’Industrie, du Commerce et de la Protection des consommateurs). W jego ramach działa departament ds. handlu (Trade Division), który zajmuje się m.in. kwestiami importu i eksportu, kontroli i ustalania cen. Głównym zadaniem resortu jest koordynowanie wymiany handlowej i usługowej na poziomie krajowym i zagranicznym.

Kwestie gospodarcze należą również częściowo do innych ministerstw: Ministerstwa Finansów i Rozwoju Ekonomicznego (Ministère des Finances et du Développement économique), Ministerstwa Energii i Służby Publicznej (Ministère de l’Energie et des Services publics), Ministerstwa Mieszkalnictwa i Ziemi (Ministère du Logement et des Terres), Ministerstwa ICT (Ministère de la Technologie, de la Communication et de l’Innovation), Ministerstwa Infrastruktury Publicznej i Transportu Drogowego (Ministère des Infrastructures publiques et du Transport routier), Ministerstwa Przemysłu Rolnego i Bezpieczeństwa Żywnościowego (Ministère de l’Agro-industrie et de la Sécurité alimentaire), Ministerstwa Turystyki (Ministère du Tourisme), Ministerstwa Środowiska i Zrównoważonego Rozwoju (Ministère de l’Environnement et du Développement durable), Ministerstwa Niebieskiej Gospodarki, Zasobów Morskich, Rybołówstwa i Transportu Morskiego (Ministère de l'Economie bleue, des Ressources marines, de la Pêche et de la Marine) oraz Ministerstwa Biznesu, Przedsiębiorstw i Spółdzielczości (Ministère du Business, des Entreprises et des Coopératives).

Współpracę gospodarczą i handel wspierają też inne instytucje: the Mauritius Chamber of Commerce and Industry (MCCI) oraz Economic Development Board Mauritius.

Sądownictwo gospodarcze

System sądownictwa na Mauritiusie składa się z Sądu Najwyższego (Supreme Court) i sądów niższej instancji (tzw. Subordinate Courts), do których należą różne wydziały, w tym także sądy gospodarcze (Commercial Courts). Sądy gospodarcze rozstrzygają wszelkie kwestie sporne dotyczące działalności biznesowej. Można do nich zgłaszać swoje sprawy w formie oskarżenia wraz z wezwaniem drugiej strony do sądu lub poprzez złożenie wyłącznie pisemnej deklaracji pod przysięgą, jeśli sprawa jest pilna. Sprawy są wysłuchiwane przez sędziego Sądu Najwyższego.

Zgodnie z maurytyjską Konstytucją ostateczną instancją odwoławczą od decyzji miejscowego Sądu Apelacyjnego (Court of Appeal of Mauritius) jest Sąd Najwyższy w Londynie, tj. Judicial Committee of the Privy Council.

W ostatnich latach system prawny w zakresie spraw gospodarczych uległ wielu znaczącym reformom. Wszelka działalność gospodarcza jest obecnie pod nadzorem szczegółowego i wszechstronnego prawa. Sprawy gospodarcze regulują m.in. ustawy: Companies Act (2001), Securities Act (2005) czy Financial Services Act (2007). Tak szczegółowe prawodawstwo ma zachęcić lokalnych i zagranicznych inwestorów do wyboru Mauritiusa jako miejsca biznesu i inwestycji. Dzięki solidnym regulacjom gospodarczym i ostrożnej praktyce bankowej Mauritiusowi udało się także złagodzić negatywne skutki globalnego kryzysu finansowego w latach 2008-2009. W okresie 2010-2013 gospodarka wyspy rosła corocznie o 3-4%.

Ogólna charakterystyka sytuacji gospodarczej

Od czasu odzyskania niepodległości w 1968 r. Mauritius przeszedł znaczącą transformację: z kraju biednego zyskał status państwa o średnich dochodach, ze zdywersyfikowaną gospodarką. Maurytyjska gospodarka, w przeszłości zależna wyłącznie od sektora rolnego, w ostatnich latach stała się wszechstronna i prężnie się rozwija. Kiedyś rolnictwo oparte było wyłącznie na uprawie trzciny cukrowej, dziś kraj prowadzi konsekwentną politykę uniezależniania się od jednego towaru rolnego, równocześnie stawiając na rozwój produkcji, w tym głównie odzieży i wyrobów włókienniczych, turystyki, ogrodnictwa, a w ostatnim czasie także usług finansowych oraz technologii informacyjno-komunikacyjnych. Dywersyfikacja gospodarki nie tylko korzystnie wpływa na rozwój ekonomiczny wyspy, ale także przyciąga inwestorów z Zachodu Europy, Ameryki i Azji. Rząd kładzie także nacisk na przyjazne środowisku działania gospodarcze na Oceanie Indyjskim, tzw. Ocean Economy czy Blue Economy, za co władze Mauritiusa były wielokrotnie nagradzane na forum międzynarodowym.

Zdaniem ekspertów Międzynarodowego Funduszu roczny wzrost PKB w 2021 r. osiągnie 5%.

Wysoką atrakcyjność wyspy dla zagranicznych inwestorów docenił Bank Światowy, plasując Mauritius na 13. pozycji w najnowszej edycji dorocznego rankingu Ease of Doing Business Report 2020 (najlepszy wynik na kontynencie afrykańskim oraz najlepszy w historii wynik osiągnięty przez ten kraj w raporcie, skok w górę o 7 miejsc w stosunku do raportu z 2019 r. – 20 pozycja).

Główne sektory gospodarki

Podstawę gospodarki Mauritiusa tradycyjnie stanowiła plantacyjna uprawa trzciny cukrowej. Jest to główna roślina uprawiana na wyspie od czasów sprowadzenia jej przez Holendrów w XVII w. Mimo prób przełamania monokulturowego charakteru rolnictwa i transformacji całego sektora w pełni obecnie zdywersyfikowaną gospodarkę rolno-spożywczą, trzcina cukrowa nadal ma kluczowe znaczenie w malgaskim rolnictwie (grunty orne zajmują ponad połowę powierzchni kraju, z czego na ok. 90% ziem uprawia się właśnie trzcinę cukrową). Na popularności zyskują jednak także herbata i tytoń, ananasy i owoce liczi (uprawiane na eksport) oraz ziemniaki i kukurydza, uprawiane raczej na potrzeby krajowego spożycia. W hodowli istotniejszą rolę odgrywa tylko drób. Rozwija się także rybołówstwo i gospodarka leśna.

Rolnictwo nie jest jednak kluczowym sektorem maurytyjskiej gospodarki. Obecnie zdecydowanie ustępuje sektorowi usług, w tym głównie usługom turystycznym, a także przemysłowi, przede wszystkim odzieżowemu. Na znaczeniu zyskuje też sektor ICT, rynek nieruchomości i usługi finansowe. Mauritius staje się regionalnym ośrodkiem przemysłu odzieżowego, przekazując swój know-how krajom Południowo-Wschodniej Afryki. Sektor ten przyciągnął bezpośrednie inwestycje zagraniczne, stworzył miejsca pracy oraz wzmocnił bazę przemysłową gospodarki. Lokalni producenci odzieży często zaopatrują międzynarodowe marki, głównie amerykańskie i europejskie, w tym m.in. Calvin Klein, Tommy Hilfiger, Zara, Mango, Esprit czy Levi’s. Prężnie rozwija się w ostatnich latach także przemysł przetwórczy (przetwórstwo rybne i owoców morza). Dużą role odegrało w tym przypadku ustanowienie na Mauritiusie strefy wolnocłowej. Mauritius znany jest z produkcji rodzimego rumu.

Ponad połowę dochodu narodowego zapewnia jednak Mauritiusowi sektor usług, w tym przede wszystkim turystyka. Jej gwałtowny rozwój rozpoczął się w latach 70 . XX wieku wraz ze znaczną rozbudową bazy turystycznej i prężnie rozwija się do dziś. Mauritius przyjmuje turystów przede wszystkim z Indii, RPA, Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Chin. Na wyspę coraz liczniej przybywają także Polacy, których liczbę szacujemy na kilka tysięcy rocznie. Pandemia koronawirusa wpłynęła na znaczący spadek dochodów z turystyki. Mimo trwającego kryzysu ekonomicznego i spadku wpływów z turystyki szacowanego na ok. 30%, agencja ratingowa Moody’s nie obniżyła prognoz dot. maurytyjskiej gospodarki licząc, że podjęte przez władze lokalne kroki dot. m.in. wsparcia banku centralnego pozwolą państwu utrzymać stabilny wzrost. Mimo powyższego, z uwagi na zamknięcie granic i ograniczenie międzynarodowego ruchu lotniczego narodowa linia lotnicza Air Mauritius jest bliska upadkowi i została oddana pod zarząd komisaryczny.

Perspektywicznym sektorem gospodarki jest też produkcja biżuterii. W prawie 600 zarejestrowanych zakładach jubilerskich pracuje ok. 2000 osób. Eksport produktów jubilerskich, przede wszystkim do Europy, zwiększa się co roku. Na Mauritiusie produkuje się ponadto sprzęt laboratoryjny, urządzenia medyczne, kable elektryczne, światłowody, sprzęty kuchenne, pompy hydrauliczne, części samochodowe, rury metalowe, zbiorniki na wodę, pojemniki plastikowe, okulary słoneczne, jachty, produkty do wypoczynku na plaży, drzwi czy pręty metalowe.

Tabela najważniejszych wskaźników makroekonomicznych

Handel zagraniczny

Głównymi towarami eksportowymi Mauritiusa są: tkaniny i odzież, cukier, cięte kwiaty, melasa, ryby, kamienie szlachetne i wyroby jubilerskie. Najważniejsi partnerzy handlowi to w kolejności (dane za 2020 r.): RPA (11.8%), Francja (11.3%), Wlk. Brytania (10%), USA (9,66%), Madagaskar (6,83%), Włochy (6.51%), Hiszpania (5,72%), Niderlandy (4,43%), Kenia (3,2%). Mauritius importuje przede wszystkim produkty przetworzone, produkty naftowe, chemikalia i artykuły spożywcze, w tym mięso, ryż i produkty mleczne. Główni partnerzy importowi (dane za 2020 r.): to Chiny (6.5%), ZEA (12,2%), Indie (9,53%), RPA (7,66%), Francja (7.25%), Hiszpania (3,52%), Niemcy (3,22%), Japonia (2,94%).

Inwestycje zagraniczne

Mauritius, z uwagi na sprzyjającą przedsiębiorcom legislację i stabilny rozwój gospodarczy, przyciąga inwestorów z Europy Zachodniej, Ameryki i Azji (w tym m.in. Wielka Brytania, Francja, Arabia Saudyjska, USA, Australia, RPA, Chiny, Indie).

Wobec zamieszkującego wyspę dużego procenta ludności pochodzenia indyjskiego (ponad 65%), Indie tradycyjnie należą do grona najważniejszych partnerów gospodarczych i rozwojowych Mauritiusa. W nowym budżecie Indii na lata 2019-2020 przewidziano na wsparcie Mauritiusa kwotę 73 mln USD, w stosunku do  44 mln USD w latach 2018-2019, co czyni z wyspy drugiego na świecie (po Bhutanie) największego beneficjenta indyjskiej pomocy finansowej.

W październiku 2019 r. doszło do podpisania umowy o wolnym handlu z Chinami. Porozumienie wpisuje się w trzyletni plan rozwoju Mauritiusa, tj. Three-Year Strategic Plan 2018-2021, w którym jako jeden z głównych priorytetów wskazano zmniejszenie, wciąż utrzymującej się na wysokim poziomie, zależności wyspy od Europy i w tym kontekście zbliżenie się, głównie pod względem gospodarczym, do państw ASEAN leżących po drugiej stronie Oceanu Indyjskiego.

W 2019 r. nastąpiło ponadto ochłodzenie w relacjach z Wielką Brytanią, spowodowane sporem wokół archipelagu Czagos, będącego od 1968 r. brytyjskim terytorium zamorskim, do którego prawa rości sobie Mauritius. Ochłodzenie dot. przede wszystkim relacji politycznych, ale negatywnie oddziałuje również na stosunki gospodarcze.

Strona rządowa nt. możliwości inwestycyjnych na Mauritiusie wskazuje następujące perspektywiczne sektory gospodarki: rolno-przemysłowy, energetyczny, produkcyjny, przemysł kreatywny, edukacja, usługi finansowe, opieka zdrowotna, ICT, logistyka (w tym przede wszystkim transport morski), biotechnologia, gospodarska morska, nieruchomości i turystyka.

Więcej: https://www.edbmauritius.org/opportunities/.

Mocnymi stronami maurytyjskiego rynku są m.in. stabilizacja polityczna, w pełni demokratyczny ustrój, pro-biznesowa polityka rządu, dynamiczny i chłonny sektor prywatny, wykształcona kadra, nowoczesna infrastruktura komunikacyjna.

Uczestnictwo w wielostronnych organizacjach i porozumieniach o charakterze gospodarczym

Mauritius jest członkiem Wspólnoty Rozwoju Afryki Południowej (SADC, Southern African Development Community) oraz Wspólnego Rynku Afryki Wschodniej i Południowej (Common Market for Eastern and Southern Africa, COMESA), a także należy do grupy państw ACP (Africa, Carribean and Pacific). Jest ponadto częścią Frankofonii, WTO, Unii Afrykańskiej, ONZ i jej wyspecjalizowanych organizacji, w tym m.in. FAO, IAEA, UNESCO, UNIDO, WHO, czy Bank Światowy. Należy do Afrykańskiego Banku Rozwoju (AfDB), Commonweath of Nations, grupy G77 oraz Alliance of Small Island States (AOSIS). Wraz z Komorami, Madagaskarem, Seszelami i Réunion (Francja) należy do Komisji Oceanu Indyjskiego (Indian Ocean Commission). W Ebene na Mauritiusie mieści się ponadto siedziba the Indian Ocean Rim Association (IORA), skupiającej 22 państwa mające dostęp do Oceanu Indyjskiego.

Stosunki gospodarcze z Unią Europejską

Stosunki między Mauritiusem a Unią Europejską są bardzo bliskie. Państwa UE od lat znajdują się w czołówce najważniejszych partnerów importowych i eksportowych Mauritiusa, UE regularnie wspiera też finansowo rozwój wyspy. Współpraca koncentruje się przede wszystkim na polityce makroekonomicznej, programie reform gospodarczych, reformach zarządzania finansami publicznymi, sektorze energetycznym, sektorze trzciny cukrowej, edukacji czy zmianach klimatu.

Wraz z innymi państwami Afryki Wschodniej i Południowej Mauritius wynegocjował umowę o partnerstwie gospodarczym (EPA – Economic Partnership Agreement) z UE, którą podpisano w sierpniu 2009 r., a rozpoczęto realizować w 2012 r. Z uwagi na stowarzyszenie z UE Mauritius posiada bezcłowy dostęp do unijnego wolnego rynku.

Maurytyjczycy poruszają się do UE w ruchu bezwizowym.

W 2012 r. zawiązano w Brukseli Umowę o partnerstwie ws. połowów między UE a Mauritiusem.

W maju 2020 r. Komisja Europejska zapowiedziała wpisanie Mauritiusa na czarną listę krajów, w których istnieją sprzyjające warunki do prania brudnych pieniędzy (tzw. money laundering blacklist).  

Gospodarcze umowy dwustronne

Polski i Mauritiusa nie wiążą żadne gospodarcze umowy dwustronne.

Po wejściu Polski do Unii Europejskiej ramy współpracy gospodarczej między naszymi krajami określa umowa o partnerstwie gospodarczym (EPA – Economic Partnership Agreement), podpisana w 2009 r. Dzięki porozumieniu Mauritius może eksportować swoje produkty do UE, w tym do Polski, bezcłowo.

Dwustronna wymiana handlowa

Od kilku lat odnotowuje się znaczny wzrost wymiany handlowej z Mauritiusem. W 2013 r. eksport towarów z Polski na Mauritius wyniósł 4,4 mln euro.

Według danych The World Integrated Trade Solution (WITS), w 2019 r. eksportowaliśmy na Mauritius towary o łącznej wartości 18,78 mln USD, równocześnie importując dobra o wartości 5,42 mln USD, co wygenerowało dodatnie saldo handlu zagranicznego (13,36 mln USD). Mauritius w 2019 r. był naszym 116. partnerem handlowym pod względem wysokości importu. Główne towary eksportowane z Polski na Mauritius to urządzenia elektryczne oraz sprzęt AGD, kosmetyki i perfumy, akcesoria komputerowe, papierosy, maszyny i części zamienne. Z Mauritiusa importujemy natomiast przede wszystkim ryby, trzcinę cukrową i różne rodzaje cukru, odzież damską i męską oraz jeansy.

Założenie firmy

Sprawy związane z rozpoczęciem i prowadzeniem działalności gospodarczej na Mauritiusie regulują następujące ustawy: Companies Act 2001, Business Registration Act 2002, Insolvency Act 2009, Limited Partnerships Act 2011 oraz Foundations Act 2012. Rejestracją nowych przedsiębiorstw zajmuje się Corporate and Business Registration Department umiejscowiony w strukturach Ministerstwa Finansów, Planowania Gospodarczego i Rozwoju (Ministry of Finance, Economic Planning and Development). Rejestracji można dokonać online poprzez system Companies & Businesses Registration Integreated System (CBRIS) lub osobiście, przedstawiając stosowny wniosek w biurze Registrar of Companies.

W momencie składania wniosku należy uiścić opłatę, której wysokość jest różna w zależności od wielkości rejestrowanej firmy (poniżej 10 osób – 125 RS, ponad 100 pracowników – 1500 RS). Przedsiębiorca otrzymuje tzw. Business Registration Card oraz National Business Registration Number. Firma założona na Mauritiusie może posiadać 100% zagranicznych udziałów, nie ma wymogu posiadania minimalnego kapitału zakładowego.

Więcej informacji: http://companies.govmu.org/English/Pages/default.aspx.

Dostęp do rynku pracy

Cudzoziemcy zamierzający podjąć zatrudnienie lub rozpocząć działalność gospodarczą na Mauritiusie muszą wystąpić o pozwolenie na pracę. Na maurytyjskiej granicy przedsiębiorca musi aplikować o wizę biznesową, a nie turystyczną. Wiza biznesowa wydawana jest na maksymalnie 120 dni kalendarzowych, ale czas jednorazowego pobytu nie może przekraczać 90 dni. Wiza turystyczna jest wydawana na 180 dni kalendarzowych, ale nie upoważnia ona cudzoziemca do podjęcia żadnej z form zatrudnienia na Mauritiusie.

Tzw. Occupation Permit jest kombinacją pozwolenia na pracę i pobyt, pozwala cudzoziemcom mieszkać i pracować na Mauritiusie. Wydawane jest na trzy lata, z możliwością przedłużenia, w trzech różnych kategoriach: Investor, Professional oraz Self-Employed. Cudzoziemcy niebędący obywatelami Mauritiusa, którzy ukończyli 50 r. życia (tzw. Retired Non-Citizen) i chcieliby zamieszkać na Mauritiusie podczas swojej emerytury, mogą również starać się o zezwolenie na pobyt (tzw. Residence Permit).

Nową możliwością podjęcia pracy na Mauritiusie jest tzw. Young Professional Occupation Permit, również wydawane na 3 lata osobom młodym, które ukończyły co najmniej studia licencjackie i które chcą podjąć pracę na Mauritiusie w następujących dziedzinach: sztuczna inteligencja, nanotechnologia, fintech, robotyka, usługi finansowe lub ICT.

Wnioski o Occupation Permit i Residence Permit zainteresowani składają online, na następującej stronie internetowej: https://business.edbmauritius.org. Wnioski o Young Professional Occupation Permit składa pracodawca, bezpośrednio do Occupation Permit Unit, aplikując na adres e-mail: op@edbmauritius.org.

Więcej informacji nt. podjęcia pracy na Mauritiusie znajduje się na dedykowanej stronie internetowej: https://www.edbmauritius.org/work-and-live-in-mauritius/.

Nabywanie i wynajem nieruchomości

Maurytyjskie prawo daje cudzoziemcom możliwość nabycia nieruchomości w ramach programu Property Development Scheme (PDS). W przypadku zakupu nieruchomości w ramach ww. programu za kwotę przewyższającą 500 tys. USD, od października 2019 r. nabywca ma możliwość ubiegania się o tzw. long stay visa, tj. wizę przyznawaną na okres 10-letni, odnawialną w przypadku dalszego posiadania nieruchomości przez cudzoziemca (w przypadku sprzedaży traci się prawo do wizy).

Więcej informacji: https://www.mcci.org/en/inside-mauritius/incentives-schemes/property-development-scheme-pds/.

Ustawa Non-Citizens Property Restriction z 2016 r. zezwala ponadto na zakup nieruchomości przez cudzoziemców poza ww. programem. Wymogiem jest zakup apartamentu/domu posiadającego co najmniej dwa piętra (R+2) oraz po cenie wyższej niż 6 mln rupii (ok. 155 000 euro). Konieczna jest także uprzednia akceptacja zakupu przez Board of Investment lub premiera (Prime Minister’s Office), który jest decydentem w ww. sprawie. Wymogiem nie jest natomiast posiadanie zezwolenia na pobyt na Mauritiusie.

System zamówień publicznych

Na Mauritiusie system zamówień publicznych został w całości przeniesiony do Internetu. Na stronie Public Procurement Portal (http://publicprocurement.govmu.org/Pages/default.aspx) jednostki administracji publicznej upowszechniają informacje nt. zamówień publicznych, w tym m.in. zaproszenia do składania ofert, roczny plan zamówień publicznych czy wyniki konkursów.

Od września 2015 r. działa ponadto, administrowany przez maurytyjski Urząd ds. Zamówień Publicznych, system e-zamówień: https://eproc.publicprocurement.govmu.org. Zachęca się zainteresowanych dostawców, kontrahentów i konsultantów do rejestracji w ww. systemie, co pozwoli na otrzymywanie powiadomienia za każdym razem, kiedy opublikowane zostanie zaproszenie do składania ofert. 

Dzięki przeniesieniu systemu zamówień publicznych do Internetu wszystkie strony tego procesu mają dostęp do aktualnych ogłoszeń, mogą pobrać potrzebną dokumentację, a także odtworzyć historię poprzednich przetargów. Należy przy tym pamiętać, że obie ww. strony internetowe działają niezależnie. W przypadku zainteresowania udziałem w przetargach na Mauritiusie należy więc śledzić oba linki.

Głównym wyzwaniem w nawiązywaniu kontaktów biznesowych jest bariera językowa (konieczna jest znajomość języka angielskiego lub francuskiego), a także nastawienie na osobisty kontakt i osobistą relację między kontrahentami. Utrudnione, choć nie niemożliwe, jest budowanie relacji handlowych zdalnie.

Ministry of Industry, Commerce and Consumer Protection
Ministère de l’Industrie, du Commerce et de la Protection des consommateurs
Adres: Level 6, Air Mauritius Centre, President John Kennedy Street, Port Louis, Republic of Mauritius
Telefon: +230 210 3774/76, +230 210 3654/55, +230 210 3874
E-mail: mcom@govmu.org
​​​​​​Strona internetowa: www.commerce.govmu.org

The Mauritius Chamber of Commerce and Industry (MCCI)
Strona internetowa: www.mcci.org
Adres: 2nd Floor, Anglo-Mauritius House, 6, Adolphe de Plevitz Street, Port Louis, Mauritius
Telefon: +230 203 48 30
Faks: +230 208 00 76
E-mail: mcci@mcci.org

Economic Development Board Mauritius
Strona internetowa: https://www.edbmauritius.org/  
Adres: 10th Floor, One Cathedral Square Building, 16, Jules Koenig Street, Port Louis 11328, Mauritius
Telefon: +230 203 3800
Fax: +230 210 8560

EDB posiada zagraniczne biura w Paryżu (Francja), New Delhi (Indie) i Johannesburgu (RPA).

Procurement Policy Office
Ministry of Finance & Economic Empowerment
Adres: 8^th floor, Emmanual Anquetil Building, Port Louis, Mauritius
Telefon: (230) 201-3760
Fax: (230) 201-3758
E-mail: pposecretariat@govmu.org

Ambasada Mauritiusa w Berlinie, akredytowana także na Polskę
Ambasador: Pan Kheswar Jankee
Strona www: http://www1.govmu.org/portal/sites/mfamission/berlin/index.htm
Adres: 2nd Floor, Burggraf Centre, 84 Kurfürstenstrasse, 10787 Berlin, Niemcy
E-mail: berlin@mauritius-embassy.de
Telefon: +49 30 26 39 360