Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu - Archiwum

• Mała Książka – Wielki Człowiek – 2 mln wyprawek czytelniczych dla najmłodszych
• Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa – wzmacnianie roli bibliotek i wielkie zakupy
• 300 mln zł z KPO na modernizację energetyczną bibliotek

23 kwietnia obchodzimy Światowy Dzień Książki i Praw Autorskich – święto autorów, ilustratorów i wydawców książek oraz czytelników i czytelnictwa, organizowane od 1995 roku przez UNESCO w celu promocji czytelnictwa, edytorstwa i ochrony własności intelektualnej za pomocą praw autorskich. Ministerstwo Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu aktywnie wspiera rozwój czytelnictwa m.in. poprzez Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa, projekt „Mała książka – wielki człowiek” – największą w Europie kampanię promującą czytelnictwo wśród dzieci oraz ich rodziców i opiekunów oraz modernizację ośrodków kultury w ramach Krajowego Planu Odbudowy.

 

„Mała książka – wielki człowiek”

„Mała książka – wielki człowiek” to ogólnopolska kampania społeczna, realizowana przez Instytut Książki ze środków Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu od 2017 r. W ciągu pięciu lat na realizację kampanii przeznaczono łącznie ponad 46 mln zł. W ramach projektu do najmłodszych czytelników – noworodków i ich rodziców, przedszkolaków oraz pierwszoklasistów – trafiły już 2 000 000 bezpłatnych książek, które zaspokajają potrzeby poznawcze i emocjonalne dziecka, uczą empatii oraz rozwijają słownictwo i zainteresowania.

Do najmłodszych dzieci w wieku od 0 do 3 lat skierowana jest książka „Pierwsze wiersze dla…”. Jest to wybór klasycznych wierszy dla dzieci autorstwa wybitnych polskich poetów, do którego ilustracje stworzyli Ewa Kozyra-Pawlak i Paweł Pawlak. Miesięcznie bezpłatną wyprawkę od 2017 r. otrzymuje ok. 30 tys. rodziców nowo narodzonych dzieci w 380 szpitalach w całej Polsce.

W 2018 roku do kampanii dołączyły biblioteki publiczne. Każdy przedszkolak, który z rodzicem lub opiekunem odwiedza jedną z 6 000 bibliotek, otrzymuje wyprawkę czytelniczą: Kartę Małego Czytelnika, broszurę informacyjną dla rodzica oraz kolejną książkę „Pierwsze czytanki dla…”. Jest to wyjątkowa antologia tekstów polskich autorów, dostosowana do potrzeb rozwojowych przedszkolaka, wzbogacona ilustracjami wybitnego artysty – Józefa Wilkonia.

Trzeci etap kampanii został przygotowany z myślą o dzieciach rozpoczynających edukację w szkole podstawowej i stawiających swoje pierwsze kroki w nauce czytania – w 2020 roku dla każdego pierwszoklasisty została przygotowana książka „Pierwsze abecadło”, która stanowi wybór utworów autorstwa znakomitych polskich pisarzy w graficznej oprawie znanej i cenionej na całym świecie ilustratorki Iwony Chmielewskiej. Motywem przewodnim są metaforyczne litery alfabetu, które nie tylko mają zachęcać do nauki czytania, ale też rozbudzać dziecięcą wyobraźnię i kreatywność.

Podczas realizacji wszystkich trzech etapów kampanii, każdego roku przekazywanych zostaje prawie milion bezpłatnych wyprawek czytelniczych. Organizowane są również wydarzenia promujące i upowszechniające czytanie i wiedzę o literaturze dla dzieci.

 

Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa

Największym – z uwagi na skalę oddziaływania finansowego – programem wieloletnim Ministerstwa Kultury, Dziedzictwa Narodowego i Sportu, przygotowanym we współpracy z Ministerstwem Edukacji Narodowej jest Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021-2025, który stanowi kontynuację działań podjętych w ramach Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa na lata 2016-2020. Ma on na celu poprawę stanu czytelnictwa w Polsce poprzez wzmacnianie roli bibliotek publicznych, szkolnych i pedagogicznych jako lokalnych ośrodków życia społecznego stanowiących centrum dostępu do kultury i wiedzy.

W latach 2016-2020 w ramach środków przyznanych na realizacje NPRCz zakupiono łącznie ponad 17 mln nowości wydawniczych, które każdego roku trafiały do blisko 2500 bibliotek publicznych oraz prawie 8 mln książek do bibliotek szkolnych i pedagogicznych, które trafiły do ok. 15 tys. bibliotek. Ponadto przygotowano 1 207 e-booków w formatach MOBI, EPUB i PDF, 70 audiobooków lektur i klasyki literatury oraz 660 kolekcji tematycznych dostępnych dla wszystkich w szerokim nieograniczonym dostępie on-line.

Planowany budżet Programu na lata 2021-2025 wynosi blisko 1,1 mld zł, w tym 635 mln zł z budżetu państwa. Oznacza to wzrost zaangażowania środków z budżetu państwa o 180 mln zł względem edycji programu na lata 2016-2020. Przyjęcie uchwały planowane jest w II kwartale 2021 r.

 

Modernizacja bibliotek w ramach NPRCz i Krajowego Planu Odbudowy

Jednym z priorytetów Narodowego Programu Rozwoju Czytelnictwa jest wzmocnienie potencjału i roli bibliotek publicznych. W latach 2016-2020 w ramach programu zmodernizowano w różnym zakresie blisko 200 bibliotek w całym kraju. Dofinansowano m.in. zadania związane z remontem, przebudową, rozbudową i budową oraz wyposażeniem  budynków bibliotek.

Biblioteki zostaną objęte również Krajowym Planem Odbudowy. W KPO przewidziano ok. 300 mln zł (67 mln EUR) na kompleksową modernizację energetyczną budynków samorządowych bibliotek i domów kultury.