Edukacja Ekologiczna

Zgodnie z treścią konwencji, obszarami wodno-błotnymi są m.in. bagna, torfowiska, zbiorniki wodne i wody morskie o głębokości nieprzekraczającej 6 metrów. Aktualnie, 172 państwa są jej sygnatariuszami i razem wyznaczyły ponad 2,4 tys. obszarów Ramsar czyli obszarów wodno-błotnych o znaczeniu międzynarodowym o powierzchni ponad 2,5 mln km kwadratowych. Polska przystąpiła do konwencji w 1978 roku, a jej realizację nadzoruje Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska. Nasze obszary Ramsar to parki narodowe, rezerwaty przyrody, stawy w Tatrzańskim Parku Narodowym i jego torfowiska, rozlewiska Biebrzy, torfowiska Doliny Izery, Stawy Przemkowskie i Ujście Wisły.

Polska realizuje program „Odtworzenie oraz zachowanie obszarów bagiennych, torfowisk i terenów podmokłych na obszarach Natura 2000 i Zielonej Infrastruktury”. Kompleksowy program zakłada, że po czterech latach od rozpoczęcia działań nastąpi poprawa stanu blisko 20 % powierzchni siedlisk bagien, torfowisk lub innych obszarów Natura 2000. Natomiast po dziewięciu latach odtworzenie ma objąć nawet do 35 % tych obszarów.

Środki na te działania pochodzą m.in. z Programu LIFE Unii Europejskiej (99 mln zł) oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (58 mln zł).

Program LIFE jest jedyną inicjatywą zarządzaną przez Komisję Europejską, skupioną wyłącznie na kwestiach ochrony środowiska, przyrody i klimatu oraz transformacji energetycznej. Dzięki temu programowi, Polska ma możliwość otrzymania wsparcia dla projektów z zakresu ochrony przyrody na obszarach Natura 2000 na badania i promowanie rozwiązań przyczyniających się do poprawy stanu środowiska oraz usuwania barier w drodze do czystej energii. Warto pamiętać, że nasze działania wpływają na mokradła, a ich zniszczenie oznacza utratę cennych zasobów naturalnych i stanowi zagrożenie dla wielu gatunków zwierząt i roślin. Dlatego też Światowy Dzień Mokradeł jest ważnym wydarzeniem, które ma zwrócić uwagę na to jak istotne jest nasze działanie w ochronie tych cennych ekosystemów.

Siedliska, takie jak torfowiska i mokradła, mają znaczenie w zachowaniu bilansu wodnego i stężenia dwutlenku węgla w atmosferze. Wrażliwe gatunki roślin i zwierząt, takie jak mchy torfowce, rosiczki, żurawina i niektóre owady, żyją wyłącznie w tych siedliskach. Według szacunków, ponad połowa gatunków i siedlisk przyrodniczych wymagających ochrony, znajduje się na mokradłach. Te naturalne gąbki, dzięki mchom, magazynują wodę, co jest kluczowe dla regulacji bilansu wodnego. Organiczne złoża torfu zawierają duże ilości węgla i azotu. Według naukowców, ok. 10% węgla pochodzącego z roślin jest trwale magazynowane w tych osadach. Kiedy torfowiska są osuszane, np. poprzez meliorację i wydobycie torfu, zmagazynowane tam olbrzymie ilości dwutlenku węgla, podtlenku azotu i metanu są uwalniane do atmosfery.

Najstarsze mokradła w Polsce znajdują się w Puszczy Białowieskiej i są uważane za jedne z najlepiej zachowanych na świecie. Na mokradłach Puszczy Białowieskiej występują liczne gatunki zwierząt takich  jak: żubry, bobry, w tym również gatunki zagrożone wyginięciem takie jak: wodniczki, bieliki i bociany czarne. Wodne tereny są też miejscem rozwoju i bytowania wielu rzadkich gatunków roślin i zwierząt, które nie są spotykane w innych częściach kraju.

Oto kilka wskazówek jak możemy na co dzień włączyć się w działania mające na celu ochronę mokradeł i zasobów wodnych:

1. Nie niszcz naturalnego ekosystemu - unikaj chodzenia po torfowiskach i staraj się nie niszczyć roślin tam rosnących.
2. Nie kupuj produktów pochodzących z mokradeł - unikaj kupowania torfu, roślin i innych produktów pochodzących z mokradeł, zwłaszcza jeśli ich pochodzenie nie jest znane.
3. Nie zanieczyszczaj środowiska – nie wyrzucaj śmieci i innych zanieczyszczeń do mokradeł i okolicznych wód.
4. Edukuj - dziel się wiedzą na temat ochrony mokradeł i namawiaj innych do działań na rzecz ich ochrony.