Edukacja Ekologiczna

Według najnowszego raportu Instytutu Ochrony Środowiska – PIB, w 2024 roku w Polsce zebrano selektywnie ponad 2,8 mln ton bioodpadów komunalnych, z czego ponad 60% zostało poddane recyklingowi u źródła, m.in. poprzez kompostowanie w gospodarstwach domowych. To pokazuje, że coraz więcej osób dostrzega potencjał w resztkach kuchennych i ogrodowych.

Dlaczego warto kompostować?

Kompostowanie to:

• naturalny sposób na ograniczenie ilości odpadów,
• oszczędność pieniędzy – mniej worków na śmieci, mniej nawozów do kupienia,
• lepsza jakość gleby – kompost to doskonały nawóz,
• realny wkład w ochronę klimatu – mniej metanu ze składowisk.

Jaki kompostownik wybrać? To zależy od rodzaju odpadów, które powstają w Twoim domu!

Kompostowniki można rozróżnić ze względu na materiał wykonania, sposób działania na miejsce czy skalę użytkowania.

Przykłady kompostowników ogrodowych: 

• Kompostownik otwarty – z wyglądu przypomina skrzynię, wykonany jest np. z drewnianych ram;
• Kompostownik zamknięty (silosowy) – plastikowy lub drewniany pojemnik z wentylacją, który przyspiesza proces kompostowania i ogranicza zapachy;
• Kompostownik obrotowy – urządzenie złożone z zamkniętego, obrotowego bębna, który wypełnia się materiałami kompostowanymi. Dzięki obrotom zgromadzony w nim materiał ulega napowietrzeniu, co ma przyspieszyć kompostowanie;
• Kompostownik z podziałem na komory (modułowy) – składa się z kilku przylegających do siebie pojemników lub komór. Jego konstrukcja pozwala na jednoczesne prowadzenie różnych etapów kompostowania, takich jak: zbieranie, rozkład, dojrzewanie. Bardziej zorganizowany i efektywny system.

Rodzaje kompostowników balkonowych/domowych:

• Kompostowniki kuchenne – pojemniki przeznaczone głównie do przetwarzania resztek organicznych z kuchni, takich jak obierki warzyw i owoców. Kompostowniki tego typu są kompaktowe i szczelne, dzięki czemu można ich używać w mieszkaniach, bez obawy o nieprzyjemne zapachy.
• Wermikompostownik (z dżdżownicami) – niewielki pojemnik przeznaczony do przetwarzania bioodpadów z pomocą specjalnych gatunków dżdżownic, najczęściej kalifornijskich. Proces kompostowania odbywa się szybko i jest niemal bezwonny, a uzyskany kompost (tzw. Wermikompost) jest bardzo wartościowy pod względem odżywczym. Wermikompostowniki sprawdzają się zarówno w mieszkaniach, jak i na balkonach.

Sprawdź, jaki kompostownik sprawdzi się najlepiej w twoim przypadku

Zanim wybierzesz kompostownik, przyjrzyj się odpadom, które najczęściej wytwarzasz. Od ich rodzaju uzależnij metodę kompostowania. Dzięki temu będzie ona nie tylko skuteczniejsza, ale też bardziej wygodna i dostosowana do Twoich potrzeb.

 

Rodzaje odpadów	Najlepszy typ kompostowania	Dlaczego?
Głównie resztki kuchenne (obierki, fusy, skorupki)	Zamknięty kompostownik kuchenny	Bezzapachowy, idealny do mieszkań i małych przestrzeni
Dużo trawy, liści, gałęzi	Otwarty kompostownik ogrodowy	Zapewnia dobrą wentylację i szybki rozkład materiału roślinnego
Odpady kuchenne i ogrodowe	Segmentowy kompostownik ogrodowy	Ułatwia kontrolę nad procesem kompostowania i oddzielanie etapów rozkładu

Co można kompostować?

TAK:

• obierki warzyw i owoców, fusy z kawy i herbaty,
• zwiędłe kwiaty, liście, trawa, drobne gałęzie,
• skorupki jaj, kartony po jajkach, ręczniki papierowe (czyste), wykonane z czystej celulozy i pozbawione dodatkowych substancji chemicznych.

 NIE:

• mięso, nabiał, tłuszcze,
• odchody zwierząt domowych,
• popiół z węgla, plastik, szkło, metal.

Uwaga na rośliny inwazyjne gatunków obcego pochodzenia. Ze względu na znaczące zagrożenie ich rozprzestrzenienia się, nie rekomenduje się kompostowania biomasy tych roślin. Dotyczy to m.in. rdestowców.

Więcej na ten temat można przeczytać na stronach Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska.

Kompostownik, a ulga w opłacie za wywóz odpadów

Posiadanie kompostownika i kompostowanie w nim odpadów uprawnia do zniżki w opłacie za gospodarowanie odpadami komunalnymi (w określonych przypadkach). Warto sprawdzić lokalne przepisy w tym zakresie.