Sygnalizacje świetlne na drogach krajowych Podkarpacia
29.04.2025
Każdy znak, czy to pionowy czy poziomy, jest nośnikiem konkretnej informacji dla użytkowników danej drogi, a jego wykorzystanie wynika wprost z projektu organizacji ruchu. Natomiast kluczową rolę w zarządzaniu ruchem odgrywają sygnalizacje świetlne. Ich głównym zadaniem jest regulowanie przepływu pojazdów i pieszych, co pomaga zapobiegać wypadkom i kolizjom. W naszym regionie na drogach krajowych mamy 30 sygnalizacji.
Sygnalizacja świetlna - funkcje i znaczenie
Głównym zadaniem sygnalizacji świetlnej jest kierowanie ruchem pojazdów i pieszych poprzez podawanie odpowiednich sygnałów informujących o prawie bądź zakazie do przejazdu lub przejścia. Sygnalizacja porządkuje ruch, zwiększa przepustowość poprzez grupowanie pojazdów, wpływa na zmniejszenie liczby wypadków, a także umożliwia wjazd pojazdom z kierunków podporządkowanych i przejście pieszym w poprzek dróg o dużym natężeniu ruchu.
Sygnalizacje świetlne są nieodłącznym elementem nowoczesnych systemów zarządzania ruchem, a ich rola w zapewnianiu bezpieczeństwa i efektywności na drogach jest nieoceniona. „Światła” kontrolują ruch, zapewniają bezpieczeństwo oraz określają priorytety dla pojazdów. Działanie sygnalizacji świetlnej znacznie zmniejsza liczbę wypadków drogowych, chroniąc życie i zdrowie uczestników ruchu. Pomagają w optymalizacji przepływu ruchu, co przekłada się na mniejsze zużycie paliwa i redukcję emisji spalin. Dzięki sygnalizacjom świetlnym kierowcy i piesi mogą poruszać się po drogach z większym poczuciem bezpieczeństwa i komfortu.
Rodzaje sygnalizatorów
Sygnalizację świetlną klasyfikuje się ze względu na cel jej stosowania, sposób realizacji i współdziałanie z innymi sygnalizacjami. W zależności od okresu eksploatacji sygnalizacja może być również trwała lub tymczasowa (rozwiązanie najczęściej stosowane przy robotach drogowych).
Pod względem celu stosowania, oprócz sterowania ruchem, sygnalizacja może być też wykorzystana do ostrzegania użytkowników drogi (żółtym, pulsującym sygnałem) czy zabezpieczania przejazdów kolejowych i tramwajowych oraz wyjazdów pojazdów uprzywilejowanych.
Pod względem sposobu realizacji programu i powtarzalności pracy, sygnalizacje dzielą się na: cykliczne (stałoczasowe i zmiennoczasowe), acykliczne oraz wzbudzane. Obecnie standardem w sterowaniu ruchem na skrzyżowaniach drogowych stała się sygnalizacja zmiennoczasowa, która optymalizuje program w zależności od warunków ruchu za pomocą detektorów optycznych lub indukcyjnych. Jej zastosowanie przynosi wymierne korzyści dla uczestników ruchu poprzez regulację ruchu adekwatną do aktualnego obciążenia.
Pod względem sposobu współdziałania z innymi sygnalizacjami wyróżniamy sygnalizacje: odosobnione (izolowane) działające niezależnie od innych sygnalizacji, sprzężone, które sterują sygnalizacją na sąsiednich skrzyżowaniach i przejściach z jednego sterownika oraz skoordynowane, gdzie programy wyświetlane przez sterowniki lokalne na skrzyżowaniach są synchronizowane przez sterownik nadrzędny według zadanego planu koordynacji.
Do podstawowych rodzajów sygnalizatorów dla kierujących pojazdami należą:
Sygnalizatory ogólne do kierowania ruchem S-1
Jest to podstawowa sygnalizacja świetlna (kolizyjna). Występuje w kształcie koła o trzech barwach składowych: czerwonej, żółtej i zielonej.
W przypadku sygnału zielonego ogólnego należy pamiętać, że dopuszczalny jest tutaj kolizyjny strumień pojazdów z wlotu przeciwległego oraz kolizyjny strumień pieszych na wlocie poprzecznym (w przypadku pojazdów opuszczających skrzyżowanie skręcających w lewo lub w prawo z pasa sterowanego sygnałem ogólnym).
Sygnalizatory z sygnałem dopuszczającym skręcanie w kierunku wskazanym
Nadawany przez sygnalizator S-2 sygnał czerwony wraz z sygnałem w kształcie zielonej strzałki oznacza, że dozwolone jest skręcanie w kierunku wskazanym strzałką w najbliższą jezdnię na skrzyżowaniu, pod pewnymi warunkami.
Kiedy na sygnalizatorze świetlnym pojawia się zielona strzałka, oznacza to, że możesz wykonać skręt w kierunku wskazanym przez strzałkę, ale musisz przestrzegać kilku ważnych zasad:
- Zatrzymanie się przed sygnalizatorem: nawet jeśli droga wydaje się pusta, masz obowiązek zatrzymać się przed sygnalizatorem. To pozwala upewnić się, że nie ma pieszych na przejściu ani innych pojazdów na drodze prostopadłej.
- Ustąpienie pierwszeństwa: po zatrzymaniu się musisz ustąpić pierwszeństwa pieszym oraz pojazdom, które mają zielone światło na drodze, na którą wjeżdżasz.
- Bezpieczne wykonanie manewru: dopiero po upewnieniu się, że droga jest wolna, możesz bezpiecznie wykonać skręt w kierunku wskazanym przez zieloną strzałkę.
Należy także pamiętać, że sygnał w kształcie zielonej strzałki, nadawany przez sygnalizator S-2, zezwalający na skręcanie w lewo, zezwala również na zawracanie z lewego skrajnego pasa ruchu, chyba że jest to zabronione znakiem B-23 (zakaz zawracania).
Niezatrzymanie się przed sygnalizatorem z zieloną strzałką może skutkować mandatem w wysokości 100 zł i 6 punktami karnymi. Jeśli dodatkowo nie ustąpisz pierwszeństwa pieszym, kara może wzrosnąć do 1500 zł i 15 punktów karnych.
Sygnalizatory kierunkowe S-3
Dotyczą pojazdów, które jadą w kierunku oznaczonym strzałką na sygnalizatorze.
W przypadku zielonego sygnału kierunkowego niedopuszczalny jest inny strumień kolizyjny. Kierujący ma gwarancję, że może przejechać bezkolizyjnie przez skrzyżowanie.
Dodatkowe oznakowanie
Czasem na skrzyżowaniach z sygnalizacją świetlną, przed przejściami dla pieszych, możemy zobaczyć sygnał w postaci sylwetki pieszego:
Jest to sygnał dla kierujących stosowany przed przejściami dla pieszych usytuowanymi tak, że są niewidoczne dla kierujących opuszczających skrzyżowanie. Nadawanie tego sygnału rozpoczyna się o 1 s wcześniej niż rozpoczęcie nadawania sygnału zielonego dla pieszych na danym przejściu przez jezdnię, natomiast zakończenie powinno uwzględniać czas ewakuacji pieszych po zaprzestaniu nadawania sygnału zielonego migającego.
Sygnalizacje świetlne w woj. podkarpackim
Na drogach krajowych w województwie podkarpackim funkcjonuje 30 sygnalizacji świetlnych. Na dwóch sygnalizacjach zamontowane są liczniki czasu (sygnalizacja stałoczasowa). Na pozostałych, system sterowania działa w oparciu o akomodacyjne programy sygnalizacji, dostosowujące długość wyświetlania sygnałów do aktualnie panujących warunków ruchowych w danej lokalizacji.
