IRJP w Niemczech: Darmstadt i Wiesbaden - współpraca na rzecz polonijnej edukacji
18.09.2025
Instytut Rozwoju Języka Polskiego odbył wizytę w Niemczech, odwiedzając Darmstadt i Wiesbaden. Rozmowy z partnerami akademickimi, instytucjami i szkołami polonijnymi dotyczyły wyzwań w nauczaniu języka polskiego za granicą oraz kierunków dalszej współpracy.
Podczas wizyty zespoł IRJP odwiedził trzy ważne ośrodki: Centrum Językowe Uniwersytetu Technicznego w Darmstadt, Niemiecki Instytut Spraw Polskich oraz Sobotnią Szkołę Społeczną Pollingua w Wiesbaden. Była to okazja do zapoznania się z praktyką nauczania języka polskiego jako obcego i dziedziczonego w Niemczech, a także do rozmów o możliwościach współpracy i dalszego rozwoju wsparcia dla polonijnej edukacji językowo-kulturowej.
W Darmstadt zespół IRJP spotkał się z dyrektorem Centrum Językowego oraz kierowniczką Centrum Języków Dziedziczonych. Instytucja ta odpowiada za nauczanie języków obcych dla studentów i kadry akademickiej, rocznie obejmując swoją ofertą ponad sześć tysięcy osób. Oprócz kursów w 22 językach, szczególną uwagę poświęca językom dziedziczonym – takim jak polski, rosyjski, kurdyjski czy turecki. W tym zakresie oferuje certyfikację UNIcert®, organizuje konferencje i warsztaty, a także prowadzi działalność wydawniczą. Rozmowy dotyczyły m.in. możliwości włączenia TU Darmstadt w proces certyfikacji języka polskiego i stworzenia akredytowanego punktu szkoleniowego, a także potencjału organizacji warsztatów dydaktycznych dla nauczycieli polonijnych.
Kolejnym punktem wizyty był Niemiecki Instytut Spraw Polskich, którego siedziba znajduje się w Darmstadt, a oddział w Berlinie. Instytut ten, finansowany z budżetu federalnego oraz landowego, od lat promuje polską literaturę i kulturę. Szczególnie interesującą inicjatywą, o której rozmawiano podczas spotkania, był projekt PolenMobil – mobilny program edukacyjny przybliżający niemieckim uczniom wiedzę o Polsce.
Jednym z najważniejszych elementów wizyty było spotkanie z grupą multiplikatorek nauczania języka polskiego. Wzięły w nim udział nauczycielki, lektorki akademickie oraz przedstawicielki administracji oświatowej z kilku landów. Dyskusja dotyczyła bieżących trendów w nauczaniu polskiego w Niemczech, a także wyzwań związanych z uznawalnością kwalifikacji nauczycieli, różnicami w systemach edukacyjnych poszczególnych landów i potrzebą dopasowania treści nauczania do specyfiki języka polskiego jako dziedziczonego. Podkreślano również rosnącą rolę nowoczesnych narzędzi dydaktycznych, w tym technologii cyfrowych.
Ważnym punktem programu była także prezentacja działalności Instytutu oraz konsultacje Ram programowych polonijnej edukacji językowo-kulturowej. Dokument ten został przyjęty z dużym uznaniem. Zgłoszono także postulat rozszerzenia ich o edukację przedszkolną i element kulturowy, obejmujący m.in. kanon lektur.
Wizytę zakończyło spotkanie w Sobotniej Szkole Społecznej Pollingua w Wiesbaden. Uczestnicy mogli obserwować zajęcia i porozmawiać z dyrekcją oraz nauczycielami. Szkoła, prowadzona w modelu społecznym, oferuje naukę języka polskiego dzieciom w różnym wieku.
Wizyta w Niemczech pozwoliła nie tylko na zebranie cennych doświadczeń i opinii środowiska polonijnego, ale także na zarysowanie potencjalnych kierunków współpracy. Szczególnie wartościowym partnerem jawi się TU Darmstadt, z którym IRJP planuje uruchomić pilotażowe działania szkoleniowe i certyfikacyjne. Ustalono również konieczność dalszej komunikacji z nauczycielami i rodzicami w Niemczech, tak aby w pełni wykorzystać możliwości wsparcia oferowane przez Instytut.
IRJP będzie kontynuował dialog ze środowiskiem polonijnym, aby wspólnie rozwijać spójny i nowoczesny system edukacji polskojęzycznej za granicą.