Instytut Rozwoju Języka Polskiego

Konferencję otworzyła dyrektor IRJP Urszula Starakiewicz-Krawczyk, witając uczestników oraz gości honorowych i podkreślając, że Ramy programowe są pierwszym kamieniem milowym w budowaniu spójnego systemu wsparcia edukacji polonijnej. Już na wstępie wybrzmiała myśl, że język polski za granicą nie jest jedynie przedmiotem nauczania, lecz ważnym elementem tożsamości, więzi kulturowej i dialogu międzypokoleniowego.

Szczególne znaczenie miała obecność Minister Edukacji Barbary Nowackiej, która w swoim wystąpieniu wyraźnie podkreśliła wagę edukacji polonijnej w priorytetach państwa. Zwróciła uwagę na ogromne zaangażowanie nauczycieli i rodziców, którzy – często kosztem czasu, energii i długich dojazdów – dbają o to, by dzieci i młodzież miały kontakt z językiem polskim. Jak zaznaczyła, jest to wyraz odpowiedzialności, patriotyzmu i troski o przyszłość kolejnych pokoleń .

Ministra odniosła się również do rosnącej pozycji Polski na świecie, podkreślając, że dobra znajomość języka polskiego może stać się realną szansą rozwojową dla młodych ludzi wychowanych poza krajem – zarówno w kontekście edukacyjnym, jak i zawodowym.

Cieszą mnie wszystkie inicjatywy wspierające Polonię. Ogromna w tym zasługa Instytutu Rozwoju Języka Polskiego, który nieustannie się rozwija, współpracuje i szuka sposobów, by dotrzeć do każdej nauczycielki i każdego nauczyciela oraz do każdej szkoły – tak, by nauczanie języka polskiego było jak najszersze – mówiła minister.

Głos zabrał także Władysław Teofil Bartoszewski, Sekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, wskazując na potrzebę koordynacji działań i dialogu między instytucjami publicznymi a środowiskami polonijnymi. Podkreślono, że tylko spójne i długofalowe podejście pozwoli skutecznie odpowiadać na realne potrzeby szkół i nauczycieli działających poza granicami Polski.

Centralnym punktem konferencji była prezentacja Ram programowych polonijnej edukacji językowo-kulturowej, których hasłem przewodnim jest „Język polski językiem osobistego wyboru”. Dokument ten porządkuje proces nauczania, wyznacza jasne cele dla poszczególnych etapów edukacyjnych oraz oferuje spójną koncepcję dydaktyczną, uwzględniającą zróżnicowany poziom uczniów i bogactwo odmian polszczyzny funkcjonującej poza krajem.

Ramy zostały przedstawione przez prof. dr hab. Przemysław Gębal oraz dyrektor IRJP. Podkreślano, że dokument nie narzuca jednego sztywnego modelu, lecz daje nauczycielom narzędzia do elastycznego planowania pracy – w zgodzie z lokalnymi uwarunkowaniami, potrzebami uczniów i realiami szkół polonijnych. Podczas wydarzenia Ministra Edukacji wręczyła dyplomy członkom Zespołu ds. Ram programowych, doceniając ich wkład w rozwój edukacji polonijnej.

Druga część konferencji upłynęła pod znakiem inspiracji, refleksji i konkretnych rozwiązań metodycznych. Sesję „O polszczyźnie, kreatywności i łączeniu światów” otworzył Maciej Makselon, pokazując, że o języku można mówić w sposób nowoczesny, przystępny i angażujący. Następnie dr hab. prof. UKEN Marzena Tytuła-Błasiak zaprezentowała kreatywne metody nauczania języka polskiego jako odziedziczonego, udowadniając, że dwujęzyczność jest ogromnym zasobem i realną „supermocą” dzieci i młodzieży . Dr Anna Rabczuk mówiła z kolei o języku jako przestrzeni łączącej różne doświadczenia, kultury i tożsamości .

W kolejnych wystąpieniach zaprezentowano materiały edukacyjne powstałe w ramach projektów dofinansowanych przez IRJP w 2025 roku – od przewodnika „Wybieramy Polski!”, przez nowe pakiety edukacyjne dla różnych grup wiekowych, po karty „Korzenie i skrzydła”, materiały z zakresu edukacji ekologicznej, zdrowotnej i obywatelskiej oraz cykl podcastów „Z polskim akcentem przy kawie”.

Na zakończenie konferencji Dyrektor IRJP zapowiedziała plany Instytutu na rok 2026, wskazując kierunki dalszego rozwoju, nowe programy wsparcia oraz kolejne działania skierowane do nauczycieli, szkół i środowisk polonijnych .

Uroczysta Gala Stypendiów IRJP 2025

Wieczorem odbyła się uroczysta Gala wręczenia Stypendiów Instytutu Rozwoju Języka Polskiego na rok 2025 – wydarzenie pełne wzruszeń, dumy i radości. Gala została zorganizowana w formule hybrydowej: część uczestników była z nami stacjonarnie, a pozostali łączyli się na żywo za pośrednictwem kanału YouTube IRJP . Dyplomy dla laureatów stypendiów motywacyjnych i uznaniowych, podpisane przez Ministrę Edukacji, wręczały dyrektor IRJP oraz Kinga Gajewska, posłanka na Sejm RP. Tegoroczna edycja programu stypendialnego po raz kolejny pokazała, jak różnorodne są działania polonijne – od inicjatyw młodych pasjonatów po wieloletnie projekty osób z ogromnym dorobkiem i doświadczeniem . Wieczór uświetnił występ kwartetu smyczkowego, który wykonał znane polskie utwory oraz tradycyjne kolędy, tworząc wyjątkową, świąteczną atmosferę .

Konferencja „Od ram do dialogu” oraz Gala Stypendiów IRJP 2025 pokazały, że edukacja językowa może być realnym mostem łączącym Polskę z Polonią – przestrzenią współpracy, dialogu i wspólnej odpowiedzialności za przyszłość języka polskiego na świecie. Dziękujemy wszystkim, którzy byli z nami – stacjonarnie i online – i zapraszamy do dalszego wspólnego działania.