Instytut Rozwoju Języka Polskiego

Od września do grudnia 2025 roku odbyło się osiem Polonijnych Debat Młodych, zorganizowanych w takich krajach jak: Australia, Hiszpania, Włochy, Stany Zjednoczone, Niemcy, Wielka Brytania, Irlandia oraz Łotwa. Ostatnia w tym roku debata odbyła się 15 grudnia w Rydze, kończąc cykl wydarzeń zaplanowanych na 2025 rok. W przypadku USA i Wielkiej Brytanii była to już druga edycja debat, gdyż kraje te były prekursorami projektu w roku ubiegłym. Projekt nie tylko rozwija kompetencje językowe i retoryczne młodych ludzi, lecz także buduje przestrzeń do integracji, dialogu i wzmacniania więzi z językiem oraz kulturą polską.

Debaty 2025 – miejsca i tematy:

• Melbourne, Australia – 30 września

Parlament Wiktoriański

Temat debaty: „Zmuszanie dzieci emigrantów do nauki języka polskiego przynosi więcej szkody niż pożytku”. Zwyciężyła drużyna opozycji, czyli przeciwników tezy.

• Barcelona, Hiszpania – 12 października

Pałac Muzyki Katalońskiej

Temat debaty: „Czy młodzi ludzie na emigracji powinni czuć obowiązek walki za Ojczyznę w dobie globalnych wyzwań?”. Debata zakończyła się remisem. Wydarzenie poprowadził Jarosław Gromadziński, emerytowany generał broni Wojska Polskiego.

• Bolonia, Włochy – 18 października

Biblioteca Salaborsa

Temat debaty: „Polacy mieszkający na stałe za granicą powinni mieć prawo głosu w wyborach w Polsce”. Zwyciężyła drużyna propozycji, popierająca tezę.

• Nowy Jork, USA – 5 listopada

Fundacja Kościuszkowska

Temat debaty: „Media społecznościowe – wróg czy sprzymierzeniec zdrowia psychicznego młodzieży?”. Wygrała drużyna propozycji, wskazująca na przewagę pozytywnych aspektów mediów społecznościowych.

• Offenburg, Niemcy – 8 listopada

Hochschule Offenburg

Temat debaty: „Media społecznościowe są dla młodych ludzi bardziej źródłem presji niż inspiracji”. Zwyciężyła drużyna propozycji, przekonująco argumentując o presji wywieranej na młodzież.

• Dublin, Irlandia – 22 listopada

Trinity College

Temat debaty: „Media społecznościowe przynoszą więcej szkód niż korzyści dla zdrowia psychicznego młodzieży”. Zwyciężyła drużyna opozycji, przeciwna tezie.

• Londyn, Wielka Brytania– 22 listopada

University College London 

Temat debaty: „Czy w dobie cyfryzacji gry komputerowe wywierają bardziej pozytywny czy negatywny wpływ na zdrowie fizyczne i psychiczne młodzieży?”. Zwyciężyła drużyna opozycji, która przekonująco wykazała przewagę negatywnych skutków nad potencjalnymi korzyściami płynącymi z gier komputerowych.  

• Ryga, Łotwa – 15 grudnia

Dom Bractwa Czarnogłowych

Temat debaty: „Tożsamość narodowa a tożsamość państwowa – konkurencja czy komplementarność? Przypadek Polaków na Łotwie i Litwie”. Zwyciężyła drużyna opozycji, przeciwna tezie.

 

Od września do grudnia 2025 roku Polonijne Debaty Młodych odbyły się w Australii, Hiszpanii, Włoszech, Stanach Zjednoczonych, Niemczech, Irlandii oraz Wielkiej Brytanii. W przypadku USA i Wielkiej Brytanii była to już druga edycja debat, co potwierdza trwałość i rosnącą popularność projektu zapoczątkowanego w roku ubiegłym.

Z satysfakcją obserwujemy dynamiczny wzrost zainteresowania zarówno organizacją debat, jak i udziałem w nich młodzieży polonijnej. Wydarzeniom towarzyszyły silne emocje i ogromne zaangażowanie uczestników, ich rodzin oraz nauczycieli – nierzadko pojawiały się także łzy wzruszenia. Nauczyciele odgrywali kluczową rolę w przygotowaniach młodzieży, prowadząc około czterotygodniowe warsztaty z zakresu retoryki, argumentacji i wystąpień publicznych.

W 2025 roku przy organizacji wybranych debat wsparcia udzieliły dwie wyspecjalizowane organizacje: Fundacja Polska Debatuje oraz Fundacja Projekty Edukacyjne. Analiza tematów debat pokazuje, że największym zainteresowaniem cieszyły się zagadnienia z obszaru edukacji obywatelskiej i zdrowotnej, w szczególności rola mediów społecznościowych w życiu młodych ludzi – temat niezwykle aktualny i uniwersalny.

Wysoki poziom merytoryczny uczestników przełożył się na jakość debat. Jedno spotkanie zakończyło się remisem, w trzech zwyciężyli przeciwnicy tezy, a w trzech – jej zwolennicy. Pokazuje to, że nawet tezy pozornie oczywiste mogą zostać skutecznie zakwestionowane przy dobrej argumentacji.

Na rangę wydarzeń wpływał również profesjonalizm organizatorów, który znalazł odzwierciedlenie w doborze prestiżowych lokalizacji oraz obecności znamienitych gości. Wśród nich znaleźli się przedstawiciele dyplomacji, środowisk polonijnych i lokalnych władz, m.in. Natalie Suleyman w Melbourne, przedstawiciele Sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą w Irlandii oraz Carmel O’Sullivan, dziekan Trinity College w Dublinie.

Debaty pozwoliły wyłonić uczestników, których już dziś można nazwać przyszłymi ambasadorami Polski – wyróżniali się oni doskonałą znajomością języka polskiego, dojrzałą postawą i zaangażowaniem. Liderkami drużyn z Niemiec i Hiszpanii okazały się tegoroczne stypendystki IRJP, które będą reprezentować środowisko stypendystów podczas Gali na Konferencji w Warszawie.

Polonijne Debaty Młodych stały się przestrzenią nauki dialogu, argumentowania i wzajemnego słuchania. Projekt pełni również istotną funkcję integracyjną – młodzież z różnych miast i krajów nawiązuje relacje, które często przeradzają się w długofalową współpracę.