Komisja Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej

Ze względu na zapowiedzianą przez prezydenta Stanów Zjednoczonych zmianę angielskiej nazwy Gulf of Mexico na Gulf of America do Komisji Standaryzacji Nazw Geograficznych poza Granicami Rzeczypospolitej Polskiej zaczęły napływać pytania, czy ta zmiana dotyczy także nazwy polskiej.

Należy na wstępie wyjaśnić, że 20 stycznia br. prezydent Stanów Zjednoczonych wydał rozporządzenie wykonawcze, w którym m.in. nakazał Sekretarzowi Spraw Wewnętrznych, aby w ciągu 30 dni podjął wszelkie odpowiednie działania w celu zmiany nazwy „Gulf of Mexico” na „Gulf of America”.  Instytucje administracji federalnej w lutym wprowadziły nową nazwę do rejestrów nazw geograficznych Stanów Zjednoczonych, świata i na mapy.

Zatoka Meksykańska jest obiektem transgranicznym, a zmiana nazwy stosowanej w Stanach Zjednoczonych nie ma wpływu na nazwy stosowane w innych państwach leżących nad tą zatoką (Meksyk, Kuba). Warto też zwrócić uwagę na stosowanie nazwy tej zatoki na arenie międzynarodowej. Akwen ten formalnie uznawany jest przez Międzynarodową Organizację Hydrograficzną (IHO) za morze i jego nazwa stosowana na arenie międzynarodowej (ang. Gulf of Mexico, fr. Golfe du Mexique) ustalona została przez tę organizację. Zmiana nazwy Zatoki Meksykańskiej w IHO wymagałaby zgody Meksyku i Kuby.

Nazwą zalecaną przez Komisję do stosowania w języku polskim pozostaje nadal Zatoka Meksykańska – zmiana nazwy obiektu transgranicznego w jednym z dwóch języków (angielski i hiszpański) nie powinna mieć wpływu na tradycyjną polską nazwę całej zatoki.

Warto zauważyć, że sytuacja, gdy akwen ma różne nazwy w państwach nad nim położonych nie jest czymś wyjątkowym. Przykładowo zatoka położona u wybrzeży Hiszpanii i Francji po francusku nazywa się Golfe de Gascogne (‘Zatoka Gaskońska’), a po hiszpańsku Golfo de Viscaya; w języku polskim używamy nazwy Zatoka Biskajska będącej adaptacją nazwy hiszpańskiej. Podobnie Zatoka Perska w państwach arabskich nad nią położonych nazywa się Al-Chalidż al-Arabi (‘Zatoka Arabska’), po polsku stosujemy nazwę będącą tłumaczeniem nazwy perskiej. Innym przykładem jest La Manche – dla cieśniny tej Komisja zaleca używanie nazwy francuskiej, a nie tłumaczenia nazwy angielskiej English Channel (‘Kanał Angielski’).

„Wersja zaktualizowana tekstu opublikowanego 25.01.2025”