Mniejszości Narodowe i Etniczne

W środę 1 czerwca 2022 r. odbyło się drugie w tym roku posiedzenie Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Posiedzeniu komisji – prowadzonemu w trybie on line – współprzewodniczyli: wiceminister Błażej Poboży, reprezentujący stronę rządową oraz pierwotnie Grzegorz Kuprianowicz, a następnie Bogdan Kasprowicz, reprezentujący stronę mniejszościową.

Po wysłuchaniu informacji Ministra Edukacji i Nauki na temat działań podejmowanych w zakresie oświaty mniejszościowej, w szczególności przepisów prawa dotyczących nauczania języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej, wszyscy, za wyjątkiem dwóch, obecni na posiedzeniu członkowie Komisji Wspólnej będący przedstawicielami mniejszości narodowych i etnicznych lub społeczności posługującej się językiem regionalnym wprost - poprzez oświadczenie o „zawieszeniu” członkostwa w Komisji Wspólnej lub w sposób dorozumiany poprzez opuszczenie posiedzenia – zrezygnowali z udziału w dalszych pracach Komisji. W ocenie wspomnianych członków Komisji Wspólnej obowiązujące przepisy dotyczące nauczania języka niemieckiego w sposób nieuzasadniony pogarszają zasady, na których prowadzone ma być nauczanie języka niemieckiego jako języka mniejszości narodowej w stosunku do przepisów, na podstawie których odbywać się ma nauczanie innych języków mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego.

Do „zawieszenia” doszło pomimo wielokrotnie podejmowanych przez Ministra Błażeja Pobożego prób przekonania przedstawicieli mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym do kontynuowania prac na forum Komisji Wspólnej, zarówno z powodów merytorycznych, jak i formalnych – z uwagi na fakt, że instytucji „zawieszenia” członkostwa w Komisji Wspólnej nie przewidują przepisy prawa regulującego funkcjonowanie tego ważnego organu opiniodawczo-doradczego Prezesa Rady Ministrów.

Ostatecznie, po podtrzymaniu woli „zawieszenia” członkostwa w Komisji Wspólnej przez zdecydowaną większość spośród biorących w posiedzeniu przedstawicieli mniejszości, Pan Grzegorz Kuprianowicz upoważnił Pana Bogdana Kasprowicza, do prowadzania w Jego imieniu dalszej części posiedzenia.

Po przerwie – przy udziale jedynie dwóch przedstawicieli mniejszości - Komisja Wspólna omówiła bieżące dokumenty i zagadnienia – w ocenie Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji - istotne z punktu widzenia mniejszości narodowych i etnicznych oraz społeczności posługującej się językiem regionalnym, między innymi projekty dwóch raportów: pierwszego, dotyczącego sytuacji mniejszości narodowych i etnicznych oraz użytkowników języka regionalnego, a także drugiego, dotyczącego realizacji postanowień Europejskiej Karty Języków Regionalnych lub Mniejszościowych. Przedstawiono również projekt zasad udzielania dotacji przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na realizację w 2023 r zadań publicznych z obszaru mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego.

Minister Błażej Poboży wyraził nadzieję, że zachowanie części członków Komisji Wspólnej – w dużej mierze – wysoce utrudniające możliwość wypełniania przez nią ustawowych zadań, z powodów formalnych nie uniemożliwi w 2023 r. finansowania lub dofinansowania z budżetu państwa zadań publicznych z obszaru mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego.

Zamykając posiedzenie Minister Błażej Poboży poinformował o ogłoszeniu przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji otwartego konkursu ofert na realizację w 2022 r. zadań publicznych z zakresu działań na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych oraz języka regionalnego pn. Propagowanie wiedzy o mniejszościach narodowych i etnicznych lub języku regionalnym.