Prokuratura Okręgowa w Sosnowcu

Informacje wstępne. 
     W październiku 2025 roku prokurator 2 Wydziału do Spraw Przestępczości Gospodarczej Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu skierował do Sądu Okręgowego w Sosnowcu akt oskarżenia przeciwko 21 podejrzanym, którzy w okresie od 11 stycznia 2021 roku do 31 sierpnia 2021 roku uczestniczyli w przestępczym procederze wyłudzania publicznych dotacji, który polegał na składaniu w imieniu szeregu podmiotów gospodarczych nierzetelnych oświadczeń we wnioskach dotyczących uzyskania wsparcia finansowego w postaci pieniędzy wypłacanych przez Wojewódzkie Urzędy Pracy na podstawie ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych.

Mechanizm działania sprawców.
     W okresie pandemii koronawirusa Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach udzielał przedsiębiorcom dofinansowania do wypłat wynagrodzeń dla pracowników na podstawie tzw. tarczy antykryzysowej, czyli pakietu rozwiązań ekonomicznych mających chronić obywateli przed kryzysem wywołanym pandemią koronawirusa. W przypadku ubiegania się o wskazane wsparcie finansowe wymagane było wcześniejsze zatrudnienie pracownika przez okres trzech miesięcy, poprzedzający dzień złożenia wniosku. Pracownik musiał być przy tym zatrudniony przez beneficjenta wniosku na podstawie umowy o pracę lub umów cywilnoprawnych, od których istniał obowiązek odprowadzania przez pracodawców składek na ubezpieczenia społeczne.
     W 2021 roku wnioski o wskazane dofinansowanie mogły być składane jedynie drogą elektroniczną, a przedsiębiorca musiał mieć założone indywidualne konto, które podlegało weryfikacji podpisem kwalifikowanym lub poprzez profil zaufany. W przypadku wskazanej formy pomocy finansowej, przedsiębiorcy sami składali wykaz zatrudnionych pracowników wraz z ich danymi.
     Po weryfikacji i pozytywnym rozpatrzeniu wniosku Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach wypłacał środki pieniężne na wskazane przez wnioskodawcę konto bankowe.
     Na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego ustalono, że w okresie od 11 stycznia 2021 roku do 31 sierpnia 2021 roku na terenie województwa śląskiego działała zorganizowana grupa przestępcza dokonująca wyłudzania ww. wsparcia finansowego przyznawanego przedsiębiorcom w ramach tzw. tarczy antycovidowej (antykryzysowej). Czwórka podejrzanych, wchodzących bezpośrednio w skład zorganizowanej grupy przestępczej, pośredniczyła w przedkładaniu przez inne, ustalone osoby elektronicznych wniosków w przedmiocie uzyskania wskazanego powyżej wsparcia finansowego. W składanych w imieniu poszczególnych przedsiębiorców wnioskach podawano nierzetelne dane dotyczące prowadzonej przez nich działalności gospodarczej, w tym w zakresie liczby zatrudnianych pracowników lub wysokości ich wynagrodzenia, co miało bezpośrednie znaczenie dla finalnego uzyskania dotacji i określenia jej wysokości. Członkowie grupy powoływali się przy tym na wpływy w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Katowicach i nakłaniali znane im osoby, prowadzące działalność gospodarczą, do składania nierzetelnych wniosków o uzyskanie dofinansowanie dla swoich firm.
     W przypadku wypłaty wsparcia finansowego, zgodnie z poczynionymi wcześniej ustaleniami, jego część była przekazywana przez ostatecznego beneficjenta dotacji poszczególnym członkom grupy przestępczej, którzy nakłonił przedsiębiorcę do wystąpienia z takim wnioskiem. 
     Oprócz Wojewódzkiego Urzędu Pracy w Katowicach, nierzetelne wnioski były również kierowane do Wojewódzkich Urzędów Pracy w Warszawie i Poznaniu.
Zgodnie z ustaleniami śledztwa łączna kwota wyłudzonych środków finansowych to prawie 3.500.000,00 złotych.

Przebieg postępowania.
     Postępowanie było prowadzone przez funkcjonariuszy Zarządu w Katowicach Centralnego Biura Śledczego Policji pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu Wydziału 2 do Spraw Przestępczości Gospodarczej. Śledztwo w przedmiotowej sprawie zainicjowano w oparciu o ustalenia własne śledczych oraz informacje i dokumenty przekazane przez Wojewódzki Urząd Pracy w Katowicach. 
     W ramach postępowania zgromadzono obszerny materiał dowodowy, w tym zabezpieczono dokumentację finansową związaną ze złożonymi wnioskami o przyznanie dotacji, dokumentację skarbową, dane bankowe, a w szczególności historie transakcji bankowych, a także dane z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, które dotyczyły finalnych beneficjentów dotacji. W sprawie przesłuchano także szereg świadków i podejrzanych oraz przeprowadzono liczne przeszukania w celu ujawnienia dokumentacji mającej znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy. 
     Przed skierowaniem do Sądu opisanego powyżej aktu oskarżenia ze sprawy do odrębnego postępowania systematycznie wyłączano materiały dotyczące 30 innych podejrzanych, wobec których skierowano 4 akty oskarżenia (11 podejrzanych) oraz 7 wniosków o dobrowolne poddanie się karze (19 podejrzanych). 

Zarzuty i środki zapobiegawcze. 
     W toku śledztwa wobec części z podejrzanych wydano postanowienia o zabezpieczeniu majątkowym, a także zastosowano środki zapobiegawcze w postaci poręczeń majątkowych oraz dozoru Policji, który łączono z zakazem opuszczania kraju i zatrzymaniem lub zakazem wydania paszportu.
     Podejrzanym przedstawiono zarzuty dotyczące kierowania i udziału w zorganizowanej grupie przestępczej, płatnej protekcji, oszustw finansowych, składania fałszywych oświadczeń, a także prania pieniędzy, przyjmując, iż część z podejrzanych uczyniła sobie z popełniania przestępstw stałe źródło dochodu. Łącznie zarzuty przeciwko 21 podejrzanym dotyczyły 79 czynów zabronionych.

Zagrożenie karą.  
    Maksymalna kara, która grozi podejrzanym za zarzucone im przestępstwa, to kara łączna do 20 lat pozbawienia wolności. 

Jakub Seweryn
Zespół prasowy Prokuratury Okręgowej w Sosnowcu