Prokuratura Okręgowa
w Tarnowie

W dniu 21 września 2005 roku weszła w życie ustawa z dnia 7 lipca 2005 roku o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw (Dz. U. z 2005 roku, Nr 169, poz. 1415 z późn. zm.).

Na mocy tej ustawy ofiary przestępstw,  które doznały naruszeń narządu ciała lub rozstroju zdrowia określonych w art. 156§1 i art. 157§1 kodeksu karnego, a także osoby najbliższe ofiar, które na skutek tych przestępstw poniosły śmierć, mogą wystąpić z wnioskiem o przyznanie kompensaty (świadczenia pieniężnego) od Skarbu Państwa.

Świadczenie to przysługuje w kwocie nie przekraczającej 12.000 zł. pokrywającej wyłącznie:

• utracone zarobki lub inne środki utrzymania,
• koszty leczenia i rehabilitacji,
• koszty pogrzebu.

Przyznawane jest ono jedynie wówczas i tylko w takiej wysokości, w jakiej osoba uprawniona nie może uzyskać pokrycia wyżej wymienionych kosztów od sprawcy przestępstwa, z tytułu ubezpieczenia, ze środków pomocy społecznej bądź też innego źródła, niezależnie od tego, czy sprawca lub sprawcy przestępstwa zostali wykryci, oskarżeni lub skazani.

Kompensatę przyznaje się gdy:

1. wszczęto postępowanie karne,
2. odmówiono jego wszczęcia na podstawie:

• art. 17§1 pkt 4 kpk – wobec stwierdzenia, iż sprawca nie podlega karze,
• art. 17§1 pkt 5 – wobec faktu, iż oskarżony zmarł,
• art. 17§1 pkt 8 kpk – wobec stwierdzenia, że sprawca nie podlega orzecznictwu polskich sądów karnych,
• art. 17§1 pkt 10 kpk – wobec braku wymaganego zezwolenia na ściganie lub wniosku o ściganie pochodzącego od osoby uprawnionej,
• art. 17§1 pkt 11 kpk – wobec uznania, że zachodzi inna okoliczność wyłączająca ściganie.

Wniosek o kompensatę składa się do sądu rejonowego miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do kompensaty, a jeżeli nie można ustalić miejsca zamieszkania tej osoby do sądu rejonowego, w okręgu którego popełniono przestępstwo, w terminie 2 lat od dnia popełnienia przestępstwa pod rygorem wygaśnięcia prawa do żądania kompensaty.

Prokurator Okręgowy udostępnia wzór formularza wniosku o przyznanie kompensaty oraz udziela na żądanie osoby uprawnionej ogólnej pomocy i informacji co do sposobu wypełnienia wniosku.

Zainteresowane osoby powinny zgłaszać się w siedzibie Prokuratury Okręgowej w Tarnowie ul. J. Dąbrowskiego 27.

Przepisy ustawy o przyznaniu kompensaty mają zastosowanie do przestępstw popełnionych od dnia 1 lipca 2005 roku.

W wypadku natomiast, gdy przestępstwo na szkodę osoby mającej stałe miejsce zamieszkania w Polsce, popełnione zostało w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, Prokurator Okręgowy w Tarnowie udziela niezbędnych informacji w zakresie możliwości i warunków ubiegania się o świadczenie pieniężne w tych państwach oraz udostępnia odpowiedni wzór formularza wniosku, a także udziela na żądanie osoby ubiegającej się o kompensatę ogólnej pomocy i informacji co do sposobu wypełnienia wniosku.

Osoba, której przyznano kompensatę jest obowiązana zwrócić ją organowi orzekającemu, który wydał orzeczenie o przyznaniu kompensaty, jeżeli umorzono postępowanie karne z przyczyn przewidzianych w art. 17§1 pkt 1,2,3,7 i 9 kodeksu postępowania karnego, to jest:

• czynu niepopełniono albo brak jest danych dostatecznie uzasadniających podejrzenie jego popełnienia,
• czyn nie zawiera znamion czynu zabronionego albo ustawa stanowi, że sprawca nie popełnia przestępstwa,
• społeczna szkodliwość czynu jest znikoma,
• postępowanie karne co do tego samego czynu, tej samej osoby zostało prawomocnie zakończone albo wcześniej wszczęte toczy się,
• brak skargi uprawnionego oskarżyciela,
• bądź wydano wyrok uniewinniający z przyczyn przewidzianych w art. 17§1 pkt 1 i 2 kodeksu postępowania karnego. Jeżeli osoba uprawniona, której przyznano kompensatę nie zwróci jej w terminie 30 dni od otrzymania zawiadomienia o uprawomocnieniu się orzeczenia o umorzeniu postępowania lub wyroku uniewinniającego Skarbowi Państwa przysługuje w stosunku do niej roszczenie o zwrot kompensaty.

W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 21 września 2005 roku o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw na stronie internetowej Ministerstwa Sprawiedliwości pod adresem http://www.ms.gov.pl/prawa_ofiary/kompensata.php została zamieszona informacja o kompensacie wraz z formularzem wniosku o jej przyznanie. Formularz ten został również udostępniony na stronie Prokuratury Okręgowej w Tarnowie.

Ustawa z dnia 7 lipca 2005 roku o państwowej kompensacie przysługującej ofiarom niektórych przestępstw  (Dz. U. z 2005 roku, Nr 169, poz. 1415 z późn. zm.)

Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 7 września 2005 roku w sprawie wniosku o przyznanie kompensaty (Dz. U. z 2005 roku, Nr 177 poz. 1476)

Formularz wniosku o przyznanie kompensaty