Prokuratura Regionalna w Gdańsku

Gracjan Sz., lat 60 i Grzegorz B., lat 46, zostali oskarżeni przez Prokuratora Prokuratury Regionalnej w Gdańsku o oszustwa, udzielanie lichwiarskich pożyczek i wyzyskanie przymusowego położenia kontrahentów, co poskutkowało doprowadzeniem trzynastu pokrzywdzonych do utraty prawa własności lub prawa najmu komunalnego do dziewięciu mieszkań w Gdańsku, Gdyni i Pruszczu Gdańskim. Łączna wartość rynkowa przejętych przez oskarżonych mieszkań wyniosła 1.716.589,00 zł. W datach popełnienia przestępstw, była to rzeczywista wartość mieszkań odpowiadających standardowi lokali posiadanych przez pokrzywdzonych.

Prokurator oskarżył Gracjana Sz. o wyłudzenie dziewięciu mieszkań, a Grzegorza B., o współudział w wyłudzeniu jednego mieszkania. Śledztwo prowadzili funkcjonariusze Komendy Wojewódzkiej Policji w Gdańsku, pod nadzorem prokuratora Prokuratury Regionalnej w Gdańsku.

Oskarżeni proponowali pokrzywdzonym gotówkę na spłatę zadłużenia – w granicach 15-20 % rynkowej wartości mieszkania i oferowali najem tańszych lokali w innych lokalizacjach. Zabezpieczeniem przedkładanych ofert było udzielenie oskarżonemu Gracjanowi Sz. pełnomocnictw do nabycia lokali komunalnych i do ich zbycia w imieniu pokrzywdzonych, a w wypadku mieszkań własnościowych, pełnomocnictwa do zbycia lokali w imieniu pokrzywdzonych. W niektórych wypadkach, już po utracie praw do lokali, pokrzywdzeni dowiadywali się, że wskazane im lokale zamienne z uwagi na stan techniczny nie nadają się do zamieszkania lub wymagają znacznych nakładów finansowych.

Oskarżeni wyzyskiwali przymusowe położenie ekonomiczne pokrzywdzonych. Wobec niektórych z nich prowadzono komornicze postępowania egzekucyjne, mieli zaległości czynszowe w administracji budynków komunalnych, w spółdzielniach i we wspólnotach mieszkaniowych. Oskarżeni wykorzystywali również sytuację życiową pokrzywdzonych, wynikającą między innymi ze złego stanu zdrowia, z podeszłego wieku, z podwyższonej podatności na sugestię, z uzależnienia od alkoholu i z kłopotów z pamięcią.

Opinie psychologiczne wykazały ponadto, że pokrzywdzeni mieli problemy ze zrozumieniem tekstów prawnych, zarówno pisanych jak i wypowiedzi ustnych, a także nie posiadali zdolności do należytego pojmowania skutków prawnych i ekonomicznych realizowanych działań i składanych oświadczeń. Przykładowo Gracjan Sz. zawarł z jednym z pokrzywdzonych umowę przedwstępną, której wykonanie zabezpieczył karą umowną w wysokości 100 tys. zł, gwarantowaną wekslem wystawionym przez pokrzywdzonego. Gdy ostatecznie pokrzywdzony nie zawarł przyrzeczonej umowy sprzedaży mieszkania, oskarżony wszczął postępowanie egzekucyjne o zapłatę kary umownej wraz z odsetkami (100 tys. zł kary umownej + 7.693,15 zł odsetek). Wobec niewypłacalności pokrzywdzonego komornik przeprowadził egzekucję z nieruchomości. Oskarżony w 2014 r. nabył własność tego lokalu, o wartości 128.400,00 zł, za drugą cenę wywoławczą, to jest za 85.600,00 zł. W ten sposób pokrzywdzony utracił własność mieszkania, a mimo tego jego dług wynikający z kary umownej, nadal nie został zaspokojony.

Mieszkania wyłudzone na szkodę pokrzywdzonych w krótkim czasie były zbywane nabywcom, którzy kupowali je w dobrej wierze po cenie rynkowej, a pokrzywdzeni byli narażeni na kolejne problemy. Przykładowo oskarżony Gracjan Sz., działający na podstawie udzielonego mu pełnomocnictwa wykupił od Urzędu Miasta w Gdyni, za cenę 36.319,60 zł, lokal komunalny na rzecz pokrzywdzonego i w krótkim czasie w imieniu pokrzywdzonego zbył to mieszkanie po cenie rynkowej. Pokrzywdzonemu przekazał 33 tys. zł i zapewnił mieszkanie, z którego ten szybko został wyeksmitowany z powodu trwającego już wcześniej postępowania egzekucyjnego o opróżnienie tego lokalu. Z uwagi na zbycie mieszkania przed upływem pięciu lat od wykupienia go z zasobów miasta, pokrzywdzony został wezwany przez Urząd Miasta w Gdyni do zwrotu udzielonej mu bonifikaty, w kwocie 145.606,96 zł. W ten sposób w 2014 r. pokrzywdzony za 33 tys. zł utracił mieszkanie o wartości 181.598,00 zł i został obciążony koniecznością zwrotu bonifikaty.

To już dziewiąty akt oskarżenia, skierowany 5 czerwca 2025 r. do Sądu Okręgowego w Gdańsku, w szeroko zakrojonym śledztwie Prokuratury Regionalnej w Gdańsku dotyczącym malwersacji w obrocie nieruchomościami, głównie komunalnymi. Dotychczas, w ośmiu aktach oskarżenia Prokurator Prokuratury Regionalnej w Gdańsku oskarżył 52 osoby (niektóre kilkukrotnie), w tym ośmioro trójmiejskich notariuszy.

Śledztwo główne nadal jest w toku. Zarzuty popełnienia oszustw, wykorzystania przymusowego położenia kontrahentów i bezprawnego pozbawienia prawa własności nieruchomości ogłoszono łącznie 33 podejrzanym, w tym 5 notariuszom.

Za czyny zarzucane Gracjanowi Sz. i Grzegorzowi B. grozi kara pozbawienia wolności w wymiarze od roku do lat 10, kara grzywny oraz obowiązek finansowego naprawienia szkód wyrządzonych pokrzywdzonym.

prok. Mariusz Marciniak – Rzecznik Prasowy Prokuratury Regionalnej w Gdańsku
rzecznik.prasowy.rpgda@prokuratura.gov.pl 
Zachęcam do sprawdzania informacji publikowanych na stronie Prokuratury Regionalnej w Gdańsku:
https://www.gov.pl/web/pr-gdansk 
oraz w serwisie X:
https://x.com/Prok_Regio_GDA