Prokuratura Regionalna w Gdańsku

Wyrokiem z 5 lutego 2024 roku Sąd Apelacyjny w Gdańsku II Wydział Karny uchylił wyrok I instancji  i skierował sprawę do ponownego rozpoznania. Sąd podzielił zarzut podniesiony w apelacji prokuratora, a dotyczący odmowy uznania za znak państwowy orła białego.

 Okoliczności sprawy

Proces przed sądem dotyczy materiałów promujących trasę koncertową zespołu Behemoth, która odbywała się między 30 września a 10 października 2016 r. Grafika, która widniała na materiałach promujących, a także na samych plakatach, przedstawiała białego orła bez korony – zamiast niej z głowy wyrastały diabelskie rogi. W postać orła dodatkowo wpisane były  dwa węże oraz czaszki i odwrócony krzyż.

Prokuratura oskarżyła lidera grupy i jego dwóch współpracowników  o znieważanie godła polskiego oraz innego znaku państwowego w postaci Orła Białego.

Wyrok Sądu I instancji

W maju 2022 roku Sąd Okręgowy w Gdańsku, w kolejnym wyroku, uniewinnił oskarżonych, wskazując w uzasadnieniu, że wzór graficzny znajdujący się na plakacie nie jest wizerunkiem  godła polskiego. Sąd pierwszej instancji przyjął, że przedmiotem publicznego znieważenia opisanego w art. 137 kodeksu karnego musi być m.in. godło – nie zaś twór graficzny, projekt graficzny nawiązujący do orła.

Apelacja prokuratury

Od wyroku pierwszej instancji prokurator wniósł apelację. Zarzuty apelacji dotyczyły obrazy prawa procesowego jak i obrazy prawa materialnego. W ocenie prokuratora doszło do błędnej interpretacji art. 137 kodeksu karnego.

Wyrok Sądu Apelacyjnego

Sąd odwoławczy w wyroku z 5 lutego 2024 r podzielił zarzut podniesiony w apelacji prokuratora, dotyczący odmowy uznania za znak państwowy orła białego.

W ustnym uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał, że orzeł biały jako element godła państwowego stanowi inny znak państwowy w rozumieniu art. 137 § 1 kk. Tym samym, Sąd odwoławczy wskazał, że nie jest właściwa interpretacji Sądu Okręgowego, zgodnie z którą orzeł biały jest tylko nazwą godła Rzeczpospolitej Polskiej.

Uzasadniając wyrok wskazano także, że nie budziło wątpliwości Sądu Apelacyjnego, także w świetle opinii biegłego z zakresu heraldyki  i grafiki, że inspiracją do stworzenia plakatu był wizerunek orła białego. Mimo, że plakat nie zawiera wszystkich elementów wizerunku orła białego wskazanych w art. 2 ust. 1 ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczpospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych, to niewątpliwie nawiązuje do niego bezpośrednio. Sąd nie podzielił tym samym wniosku Sądu I instancji, że wprowadzenie modyfikacji w wizerunku orła białego przesądza o braku możliwości stwierdzenia czynu z art. 137 §1 kk.

Sąd Apelacyjny wskazał przy tym, że nie wyłącza odpowiedzialności karnej okoliczność, że działanie miało miejsce w ramach działalności artystycznej. Nie istnieje bowiem prymat wolności wypowiedzi czy wolności artystycznej nad ochroną prawa godła, barw i hymnu Rzeczpospolitej Polskiej, przewidzianą również w Konstytucji RP.

Sąd Apelacyjny  zatem, podzielając zarzut podniesiony w apelacji prokuratora, uchylił wyrok pierwszej instancji i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania.

 

rzecznik prasowy