Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Brzozowie

Prezydent podpisał ustawę z dnia z dnia 17 sierpnia 2023 r. o zmianie ustawy o zdrowiu publicznym oraz niektórych innych ustaw. Nowe przepisy mają na celu wprowadzenie całkowitego zakazu sprzedaży napojów z dodatkiem tauryny i kofeiny osobom poniżej 18 roku życia oraz zakazu sprzedaży takich napojów na terenie szkół i innych jednostek oświatowych o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2023 r. poz. 900) oraz w automatach. W rozumieniu ustawy za napój z dodatkiem kofeiny lub tauryny uważa się wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie. Za złamanie tego przepisu (sprzedaż osobie nieletniej) grozi grzywna do 2 tys. zł. Tej samej karze będzie podlegał kierownik zakładu handlowego lub gastronomicznego, który nie dopełnia obowiązku nadzoru i przez to dopuszcza do popełnienia tego wykroczenia. Co istotne, sąd będzie mógł orzec przepadek napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny, chociażby nie stanowiły one własności sprawcy. Ponadto producenci lub importerzy takich napojów będą mieli obowiązek oznaczenia opakowania jednostkowego wyrobu widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informacją o treści „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny”. Podmiot, który produkuje lub importuje napoje z dodatkiem kofeiny lub tauryny, w opakowaniach jednostkowych niespełniających wymogów określonych w ustawie będzie podlegał grzywnie do 200 000 zł albo karze ograniczenia wolności, albo obu tym karom łącznie. Jeżeli czyn został popełniony w zakresie działalności przedsiębiorcy, za sprawcę czynu zabronionego będzie uznawana osoba odpowiedzialna za produkcję lub import napojów z dodatkiem kofeiny lub tauryny.

Przepisy zostały stworzone z myślą o zdrowiu dzieci i młodzieży, które coraz chętniej sięgają po napoje energetyczne. Z raportu Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego - Państwowego Instytutu Badawczego wynika, że 2,1 proc. dzieci w Polsce w wieku 3-9 lat regularnie spożywa napoje energetyczne, natomiast w przypadku młodzieży (w wieku 10-17 lat) było to odpowiednio 35,7 proc. chłopców i 27,4 proc. dziewcząt.

Składniki zawarte w napojach energetycznych mogą mieć bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie dzieci. Za pobudzające działanie tych napojów odpowiedzialne są takie związki jak kofeina i tauryna. Zawarta w tych napojach kofeina nie powinna znajdować się w diecie dzieci, gdyż ma działanie psychoaktywne. Wzrost jej spożycia przez dzieci może powodować, zmiany nastroju, rozdrażnienie, niepokój, a spożycie dużych ilości (5 mg/kg masy ciała/dobę) powoduje wzrost ciśnienia tętniczego krwi. Ponadto kofeina negatywnie wpływa na gospodarkę wapniową, co może powodować zaburzenia w procesie tworzenia kości. Duże spożycie kofeiny może również wpływać na długość i jakość snu dzieci.

PPIS w Brzozowie prowadzi działania edukacyjne skierowane do wszystkich konsumentów, a w szczególności ludzi młodych uświadamiające zagrożenia związane z nadużywaniem substancji pobudzających zawartych w napojach energetycznych.