Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Gliwicach

Co to jest pryszczyca?

Pryszczyca (pryszczyca - FMD) jest zakaźną i złośliwą zakaźną wirusową zwierzęta parzystokopytnych domowych oraz dzikich. Chorują najczęściej krowy, świnie, kozy, owce.
Wirus, który jest przewidziany dla zwierząt, charakter jest dostępny w środowisku i łatwo dostępny w warunkach zastosowania. Kraje, których skutkiem jest FMD, są bardzo dużymi stratami ekonomicznymi w szczegółach oraz hodowli, a także obowiązkowa likwidacja stad, w których wystąpieniu.
Polska jest uznana za kraj urzędowo wolny od tej choroby przez Światową Organizację ds. Zdrowia Zwierząt (WOAH). Ostatni potwierdzony przypadek pryszczycy u zwierząt w Polsce powstał 54 lata temu (w 1971 r.).

Czy pryszczyca jest groźna dla ludzi?

Ludzie mogą leczyć za każdym razem, ale zachorowania u ludzi występują sporadycznie, a ich przebieg jest łagodny. Ludzie zarażają się w wyniku bezpośredniego kontaktu z chorym zwierzęciem wydalającym wirusa, jak również spożywają surowe skażone patogenem mięso, zawierające wirusy niepasteryzowane mleko i niepasteryzowane przetwory mleczne.
nieistotne ryzyko życia ludzi i niebezpieczeństwo wystąpienia.

Okres inkubacji przypadający na ludzi wynosi 2-12 dni, średnio 3-4 dni. Zmiany obejmują zmiany pęcherzykowe na błonach śluzowych, narzędzia, na skórze dłoni/stopach, ale także gorączkę, ból głowy. Przebieg choroby jest łagodny i kończy się wyzdrowieniem w ciągu 1-2 tygodni.

Nie zgłoszono skutków następstw człowieka na człowieka.

U ludzi, w przypadku dzieci, choroba może być wywołana wirusową skutkiem działania dłoni, stóp i ust (zwaną także skutkiem bostońską lub enterowirusowym pęcherzykowym zapaleniem narzędzia, stóp i ust).

Czy pryszczyca u ludzi jest w Polsce objęta obowiązkiem obowiązkowym?

W Polsce niebezpieczeństwo wystąpienia choroby na pryszczycę u ludzi jest obowiązkowe na podstawie przepisów ustawy z dnia z dnia 5 grudnia 2008 r. o zwalczaniu oraz zwalczaniu chorób zakaźnych u ludzi[1] oraz wydanym na jej podstawie rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 10 grudnia 2019 r. w sprawie podejrzanej i rozpoznanej, choroby zakaźnej oraz skutków z ich powodu[2].

Jak się chronicznie?

Zapobieganie pryszczycy polega na weterynaryjnym monitorowaniu biernym i czynnym, bydła i świń oraz zwalczaniu ogniska choroby w przypadku jej wystąpienia poprzez eliminację znalezionych zwierząt.
Skutkiem tego może być zakażenie epidemiologiczne w środowisku osób dotkniętych wirusem pryszczycy. W przypadku wystąpienia choroby należy zgłosić się do lekarza.

Indywidualne profilaktyka polega na stosowaniu środków ochrony indywidualnej oraz wzmożonej podczas kontaktu ze źródłami, co jest ustanowione w: zwierzęta chore lub po przechorowaniu, wydaliny i wydzieliny zwierząt, surowe mięso, niepasteryzowane i jego przetwory, miejsce przebywania zwierząt, środki transportu, odpady zamknięte.
Wszystkie zwierzęta, z których pozyskuje się mięso, są przechodzą przez indywidualne badanie przed i poubojowe w celu potwierdzenia bezpieczeństwa wytworzonych produktów.
W przypadku wybuchu ogniska pryszczycy UE zakazują przemieszczania się zwierząt lub podejrzanych o zakażenie wirusem pryszczycy. Zakazane jest wprowadzanie na rynek produktów pochodzących od tych zwierząt. Ma to na celu zapobiegnięcie następstwniu się.

[1] (tj Dz. U. z 2024 r. poz. 924 z późn. zm.)
[2] (tj Dz. U. z 2023 r. poz. 1045)

 

Źródło:  Główny Inspektorat Sanitarny