Wścieklizna - nadal groźna bo śmiertelna choroba zwierząt i ludzi!
02.06.2025
Co to jest wścieklizna? To jedna z najgroźniejszych chorób odzwierzęcych (zoonoza). Wywoływana przez wirus wścieklizny (Lyssawirus), który atakuje ośrodkowy układ nerwowy u ssaków.
Wścieklizna jest chorobą śmiertelną – brak swoistego leczenia!
W Polsce rezerwuarem wścieklizny są lisy, nietoperze, psy, wilki, kojoty, psy dingo, ale także wiewiórki, sarny, koty.
Aktualna sytuacja w Polsce i na świecie
W 2025 r. odnotowano już 5 nowych ognisk wścieklizny u zwierząt:
3 w województwie lubelskim, 1 w województwie podkarpackim, 1 w województwie wielkopolskim.
Każdego roku na świecie z powodu wścieklizny umiera blisko 60 tys. osób (głównie dzieci).
W Polsce ostatni śmiertelny przypadek tej choroby u człowieka odnotowano w 2002 r.
Jak można się zarazić?
Wirus wścieklizny znajduje się w ślinie chorego zwierzęcia. Do organizmu człowieka wnika poprzez rany zadane przez chore zwierzę - ugryzienie, zadrapanie, otarcie lub zanieczyszczenie błon śluzowych tj. spojówki.
Objawy
Okres inkubacji trwać może 3-8 tygodni (lub dłużej), a po nim pojawiają się niespecyficzne objawy, tj. bóle głowy, gorączka, nudności, niepokój, podniecenie, obrzmienie skóry wokół miejsca ugryzienia. Następnie pojawiają się porażenia mięśni i śpiączka. Charakterystycznym objawem wścieklizny u człowieka jest wodowstręt i światłowstręt.
Jak postępować w przypadku ugryzienia przez dzikie zwierzę?
Ważne jest aby jak najszybciej dokładnie przemyć wodą i mydłem ranę lub powierzchnię narażoną na kontakt ze zwierzęciem.
Następnie niezwłocznie zgłosić się do lekarza, celem podjęcia decyzji o wdrożeniu szczepień poekspozycyjnych!!! Nie każdy przypadek pogryzienia człowieka zakończy się szczepieniem. Podejrzane zwierzę będzie obserwowane przez lekarza weterynarii a padłe badane w kierunku wścieklizny, w celu wykluczenia zakażenia wirusem. W przypadku kontaktu ze zwierzęciem nieznanym, bezpańskim lub dzikim szczepienie osoby pogryzionej jest jedynym sposobem zapobiegania wystąpienia zachorowania na wściekliznę. Pokąsanie przez zwierzę jest także potencjalną ekspozycją na tężec dlatego rutynowo jest wskazaniem do szczepienia przeciw tężcowi
Gdzie można się zaszczepić p/wściekliźnie?
DOROŚLI:
- PORADNIA CHORÓB ZAKAŹNYCH, Kłodzko ul. Wojska Polskiego 16, tel. 74 867 23 44
- PORADNIA CHORÓB ZAKAŹNYCH Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. J. Gromkowskiego - Wrocław ul. Koszarowa 5, tel. 71 326 13 25
DZIECI:
- Klinika Pediatrii i Chorób Infekcyjnych - Wrocław ul. Chałubińskiego 2-2a, tel. 71 7703151
Obecnie szczepienia przeciw wściekliźnie u ludzi nie są bolesne.
Jak się uchronić przed wścieklizną?
- Unikaj kontaktu ze zwierzętami dzikimi lub bezpańskimi zwierzętami domowymi.
- Nie głaskaj, nie zabieraj do domu, unikaj kontaktu z nieznanymi zwierzętami, zwłaszcza dzikimi, także padłymi.
- Szczep swoje zwierzęta: obowiązkowemu ochronnemu szczepieniu przeciwko wściekliźnie podlegają psy powyżej 3. miesiąca życia a zalecane są również u kotów, zwłaszcza na obszarach występowania wścieklizny u zwierząt dzikich.
- Podróżując warto rozważyć szczepienia profilaktyczne pamiętając, że wścieklizna występuje na wszystkich kontynentach.
Każdy przypadek pogryzienia człowieka przez zwierzę, które może przenosić wściekliznę, należy traktować jak podejrzenie zarażenia i przeprowadzić profilaktykę poekspozycyjną. Podejrzenie narażenia człowieka na wściekliznę podlega obowiązkowemu zgłoszeniu przez lekarza do Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej.