Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Łęcznej

Substancje psychoaktywne (potocznie  nazywane dopalaczami)  to produkty pochodzenia zarówno syntetycznego, jak i naturalnego, zawierające niezwykle groźne substancje dla zdrowia i życia osoby, która je zażyje. Sprzedawane np.  jako produkty kolekcjonerskie, nawozy do kwiatów czy sole do kąpieli „nie do spożycia przez ludzi”.

Postać fizyczna tych produktów  zbliżona jest wyglądem do narkotyków. „Dopalacze” występują w postaci białego proszku, kapsułek lub tabletek, suszu roślinnego (liście, nasiona, ekstrakt, skręty), suszu grzybów, mieszanek aromatycznych Mogą być przyjmowane doustnie, donosowo, w postaci wywaru lub do palenia.

Większość substancji wchodzących w skład dopalaczy jest słabo poznana, co utrudnia lub uniemożliwia przewidzenie efektu ich działania i prowadzi do obniżenia skuteczności działań ratujących zdrowie lub życie.

Dopalacze”, jak większość substancji psychoaktywnych, działają na ośrodkowy układ nerwowy i po ich zażyciu zmienia się nastrój i zachowanie człowieka.

Dopalacze na każdego mogą zadziałać inaczej. Nie ma jednego wzorca reakcji na przyjętą substancję – tolerowana przez organizm jednego człowieka, dla innego może być groźną w skutkach trucizną. W zależności od substancji mogą wystąpić między innymi następujące objawy: przypływ energii, podwyższenie nastroju, rozdrażnienie, huśtawka nastroju, pobudzenie psychoruchowe, napady agresji, stany depresyjne, halucynacje wzrokowo-słuchowe, silne bóle i zawroty głowy, problemy z koncentracją, udar mózgu, zaburzenia rytmu serca, kołatanie serca, niewydolność nerek, niewydolność wątroby, stany lękowe, problemy z oddychaniem, zaburzenia widzenia, utrata przytomności, śpiączka, a także brak apetytu, bezsenność, przekrwienie gałek ocznych, wymioty, biegunka. Powodowane przez dopalacze zmiany świadomości lub stany pobudzenia ograniczają zdolność oceny i kontroli sytuacji, co znacząco zwiększa ryzyko niebezpiecznego wypadku, odniesienia urazu, a także utraty przytomności. Używanie dopalaczy może także spowodować skutki śmiertelne.

Obecnie na mocy znowelizowanej ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii i ustawy o Państwowej Inspekcji Sanitarnej  dopalacze traktowane są jak narkotyki. Za posiadanie dopalaczy grozi kara do 3 lat pozbawienia wolności, a za wprowadzanie do obrotu/handel nawet do 12 lat