Wirusowe zapalenie wątroby typu A - jak się chronić?
29.10.2025
W okresie 1 stycznia - 15 października 2025 w województwie łódzkim odnotowano 34 potwierdzone przypadki WZW typu A, a w całym 2024 - 5 przypadków potwierdzonych tej choroby.
Czym jest WZW typu A?
Wirusowe zapalenie wątroby typu A (WZW typu A) to ostra choroba zakaźna wątroby wywołana przez wirus HAV (Hepatitis A Virus). Choroba przebiega z uszkodzeniem komórek wątrobowych i często objawia się żółtaczką. Zazwyczaj nie prowadzi do przewlekłego zapalenia wątroby, ale może powodować długotrwałe osłabienie organizmu.
Najczęściej nazywana jest „chorobą brudnych rąk”, ponieważ wirus przenosi się głównie drogą pokarmową – poprzez spożycie skażonej wody, żywności lub kontakt z zanieczyszczonymi rękami. Jednak istnieją też inne drogi zakażenia, o których warto wiedzieć.
Drogi zakażenia HAV
- Drogą pokarmową (fekalno-oralną) – przez zanieczyszczone jedzenie, wodę, naczynia lub ręce.
- Poprzez kontakt bezpośredni z osobą zakażoną – szczególnie przy wspólnym mieszkaniu, pielęgnacji lub w placówkach zamkniętych.
- Podczas kontaktów seksualnych
Objawy choroby
Objawy WZW typu A pojawiają się zwykle po 2–6 tygodniach od zakażenia i mogą obejmować:
- uczucie zmęczenia, brak apetytu,
- nudności, wymioty, bóle brzucha,
- gorączkę, bóle mięśni i stawów,
- żółtaczkę (zażółcenie skóry i białek oczu),
- ciemny mocz, jasny stolec.
U dzieci przebieg bywa łagodny lub bezobjawowy, ale dorośli często przechodzą chorobę ciężej.
Profilaktyka WZW typu A
Zakażeniu wirusem HAV można w pełni zapobiec. Najważniejsze są szczepienia ochronne, dbałość o higienę oraz bezpieczne zachowania seksualne.
1. Szczepienia ochronne
Szczepienie przeciw WZW typu A jest najskuteczniejszym sposobem zapobiegania chorobie.
- Podaje się dwie dawki szczepionki w odstępie 6–12 miesięcy.
- Odporność po szczepieniu utrzymuje się wiele lat, często do końca życia.
- Szczepienia zaleca się:
- osobom podróżującym do krajów o niskich standardach sanitarnych,
- pracownikom służby zdrowia i gastronomii,
- dzieciom, młodzieży, studentom,
- osobom aktywnym seksualnie, szczególnie MSM,
- osobom z chorobami wątroby lub zakażeniem HIV.
2. Higiena osobista i żywieniowa
- Myj ręce po skorzystaniu z toalety i przed przygotowaniem posiłków.
- Pij tylko wodę przegotowaną lub butelkowaną – szczególnie w krajach o niższym poziomie higieny.
- Dokładnie myj owoce i warzywa przed jedzeniem.
- Unikaj spożywania surowych owoców morza pochodzących z niepewnych źródeł.
Wirusowe zapalenie wątroby typu A to choroba, której można skutecznie zapobiegać dzięki szczepieniom, higienie i świadomym zachowaniom seksualnym.
Pamiętaj, że HAV nie wybiera – może dotyczyć każdego, kto nie przestrzega podstawowych zasad higieny lub bezpieczeństwa seksualnego.
Materiały
Broszura - Żółtaczka Pokarmowa WZW AŻółtaczka_Pokarmowa_WZW_A.jpg 2.73MB