Analiza obciążenia uczniów szkół podstawowych tornistrami/plecakami oraz zapewnienia uczniom możliwości pozostawienia części podręczników i przyborów szkolnych w szkołach w roku szkolnym 2024/2025 (badanie wiosenne).

28.03.2025

Pomiarem objęto uczniów klas I-VIII w 2 placówkach (Szkoła Podstawowa Nr 3 w Międzyrzeczu oraz Szkoła Podstawowa w Trzebiszewie). Łącznie przebadano 370 uczniów. Do analizy przyjęto proporcję wagi ciała dziecka do wagi tornistra oraz wiek dziecka. Wyniki kwalifikowano w 2 kategoriach – norma niska z wagą tornistrów do 10% masy ciała ucznia i norma wysoka z wagą tornistrów do 15% masy ciała ucznia.

ZESTAWIENIE POMIARÓW

*Klasy*	*Ilość* *uczniów* *objętych* *pomiarem*	*Waga tornistrów* *do 10% masy* *ciała ucznia – norma niska*	*Waga tornistrów* *pomiędzy* *10% a 15%* *masy ciała ucznia –* *norma wysoka*	*Przekroczenia norm*	*Procent uczniów z przekroczeniem normy wysokiej*
I	54	9	33	12	22,2 %
II	58	19	30	9	15,5 %


III	54	23	22	9	16,6 %
IV	47	8	22	17	36,2 %
V	48	23	18	7	14,6%
VI	32	24	8	0	0 %
VII	43	30	13	0	0 %
VIII	34	29	5	0	0 %
Ogółem	370	165 – 44,60 %	151 – 40,81 %	54 – 14,59 %

We wszystkich objętych badaniem placówkach istnieje możliwość pozostawienia podręczników dla uczniów klas (indywidualne szafki bądź wyznaczone miejsca w klasach).

Z ustaleń pokontrolnych wynika, że dzieci rzadko korzystają z możliwości pozostawienia podręczników i innych przyborów szkolnych i noszą podręczniki oraz zeszyty do domów. Część uczniów wprost przyznała, że zabiera do domu zeszyty i podręczniki zgodnie z poleceniem rodziców. Ponadto przekroczeń wagi tornistrów należy dopatrywać się w przynoszeniu do szkoły książek i zeszytów z przedmiotów nie ujętych w planie lekcji, przynoszeniu do szkoły różnych przedmiotów niezwiązanych z procesem nauczania (pamiętniki, zabawki, klasery) czyli brakiem dostatecznego nadzoru rodziców nad zawartością tornistrów. Na wagę tornistrów ma również wpływ rodzaj i materiał z jakiego tornister jest wykonany (waga pustego tornistra wahała się od 0,80 kg do 1,5 kg), przynoszenie napoi w metalowych bidonach, termosach oraz rodzaj zeszytów (twarde okładki zwiększają wagę tornistra nawet o 0,5 kg).

Największą grupę z przeładowanymi plecakami stanowią czwartoklasiści. Jest to zapewne związane z przejściem z edukacji wczesnoszkolnej na szkolną, gdzie zwiększa się liczba przedmiotów, a co za tym idzie liczba podręczników i zeszytów. Natomiast waga masy ciała ucznia z czwartej klasy jest jeszcze stosunkowo niska.

Zaobserwowano również, że niska norma u części badanych dzieci związana jest z rozwijającą się u nich nadwagą i otyłością. Sposób obliczania poprawności wagi tornistra bezpośrednio związany jest z wagą ucznia i choć waga tornistra jest wysoka to przy wysokiej masie ciała ucznia (często zbyt wysokiej wskazującej na nadwagę) waga tornistra wydaje się być prawidłowa.

Zdjęcia (2)