Światowy Dzień AIDS 2025
01.12.2025
Światowy Dzień AIDS 2025 obchodzony jest pod hasłem „Pokonywanie barier i zmiana podejścia w odpowiedzi na HIV i AIDS”. To rocznica ustanowiona przez Światową Organizację Zdrowia (WHO) w 1988 roku, mająca na celu upamiętnienie osób żyjących z HIV oraz propagowanie wiedzy na temat profilaktyki, leczenia i wsparcia. Mimo postępów w zwalczaniu epidemii HIV/AIDS nadal istnieją znaczące wyzwania, które wymagają nowego, odważniejszego podejścia i solidarności społecznej.
Tegoroczne hasło koncentruje się na konieczności przełamywania barier utrudniających efektywną walkę z HIV/AIDS oraz zmianie metod odpowiadania na tę epidemię. UNAIDS podkreśla, że mimo postępu, nadal istnieją przeszkody takie jak dyskryminacja, brak dostępu do leczenia czy niewystarczające zaangażowanie polityczne. Wyzwaniem jest także odpowiedź na ciągłe zakłócenia w świadczeniu usług zdrowotnych, które epidemia COVID-19 jeszcze pogłębiła. Aby osiągnąć cel zakończenia epidemii AIDS do 2030 roku, potrzebne jest współdziałanie na poziomie globalnym i lokalnym, przy jednoczesnym poszanowaniu praw człowieka.
Na koniec 2024 roku na świecie żyło około 40,8 miliona osób zakażonych HIV. W tym samym roku z powodu AIDS zmarło 630 tysięcy ludzi. W Polsce od początku epidemii do końca 2024 roku zanotowano 35 175 zakażeń HIV oraz 4 377 przypadków AIDS, z czego 1 518 osób zmarło. Notuje się średnio ponad 5 nowych diagnoz HIV dziennie. W zdecydowanej większości zakażenia następują poprzez kontakty seksualne. Epidemia nadal wpływa na miliony, stąd ogromne znaczenie ma profilaktyka, wczesne testowanie oraz dostęp do terapii antyretrowirusowej.
Wyzwania i działania na przyszłość
Pomimo licznych działań edukacyjnych i medycznych, HIV pozostaje poważnym problemem zdrowia publicznego. Globalne cięcia w finansowaniu programów zwalczania HIV zagrażają dalszym postępom. Do 2030 roku kluczowe będą silne przywództwo polityczne, zintegrowane podejście międzysektorowe i skuteczne strategie uwzględniające lokalne uwarunkowania. Ważne jest także eliminowanie stygmatyzacji i dyskryminacji osób zakażonych jako element poprawy dostępu do diagnostyki i leczenia.
Symboliczna czerwona kokardka przypinana w Światowy Dzień AIDS jest wyrazem wsparcia dla osób żyjących z HIV oraz pamięci o tych, którzy zmarli na AIDS. Edukacja społeczeństwa pozostaje podstawą walki z chorobą — zwiększanie świadomości, promowanie testowania i odpowiedzialności seksualnej to działania, które pomagają ograniczyć liczbę nowych zakażeń. Kampanie na świecie i w Polsce akcentują, że HIV można skutecznie kontrolować, jeśli dostęp do leczenia i wsparcia będzie powszechny.
Te aspekty pokazują, jak ważne jest podejście holistyczne w walce z HIV/AIDS, łączące medycynę, politykę, edukację i współpracę społeczną, aby rzeczywiście pokonać bariery i zmienić sposób odpowiedzi na tę epidemię.