Sposób załatwiania spraw w zakresie chorób zawodowych
Podstawy prawne
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1367, zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1287)
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 1 sierpnia 2002 r. w sprawie sposobu dokumentowania chorób zawodowych i skutków tych chorób (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1379, zm. Dz. U. z 2021 r. poz. 1288)
• Ustawa z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t. j. Dz. U. z 2021 poz. 1162)
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 735 )
Podejrzenie choroby zawodowej
Art. 2351 Kodeks Pracy Za chorobę zawodową uważa się chorobę, wymienioną w wykazie chorób zawodowych [załącznik do Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (t. j. Dz. U. z 2013 r. poz. 1367, zm. Dz.U. z 2021 r. poz. 1287)], jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie lub z wysokim prawdopodobieństwem, że została ona spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanych „narażeniem zawodowym”.
Zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej
W każdym przypadku podejrzenia choroby zawodowej:
1) lekarz,
2) lekarz dentysta, który podczas wykonywania zawodu powziął takie podejrzenie u pacjenta
– kieruje na badania w celu wydania orzeczenia o rozpoznaniu choroby zawodowej albo o braku podstaw do jej rozpoznania.
Zgłoszenia podejrzenia choroby zawodowej może również dokonać pracownik lub były pracownik, który podejrzewa, że występujące u niego objawy mogą wskazywać na taką chorobę, przy czym pracownik aktualnie zatrudniony zgłasza podejrzenie za pośrednictwem lekarza sprawującego nad nim profilaktyczną opiekę zdrowotną.
Podejrzenie choroby zawodowej zgłasza się na druku „zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej”
1) właściwemu państwowemu powiatowemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu granicznemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu państwowemu wojewódzkiemu inspektorowi sanitarnemu, właściwemu komendantowi wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej albo właściwemu wojskowemu inspektorowi sanitarnemu wojskowego ośrodka medycyny prewencyjnej, zwanym dalej „właściwym państwowym inspektorem sanitarnym”,
2) właściwemu okręgowemu inspektorowi pracy
– których właściwość ustala się według miejsca, w którym praca jest lub była wykonywana przez pracownika, gdy dokumentacja dotycząca narażenia zawodowego jest gromadzona w tym miejscu, a w przypadku braku takiej możliwości – według miejsca, na terenie którego było ostatnie narażenie zawodowe.”
Tryb postępowania
Właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej, wszczyna postępowanie:
- przeprowadza ocenę narażenia zawodowego oraz sporządza kartę oceny narażenia zawodowego, którą wraz ze skierowaniem na badania przekazuje do jednostki orzeczniczej I stopnia;
- w przypadku, gdy zgłoszenie podejrzenia choroby zawodowej jest w sposób oczywisty bezzasadne, właściwy państwowy inspektor sanitarny, który otrzymał zgłoszenie, wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania;
- wydaje decyzję administracyjną, na podstawie orzeczenia lekarskiego o rozpoznaniu choroby zawodowej lub o braku podstaw do jej rozpoznania, które wydaje lekarz właściwy do orzekania w zakresie chorób zawodowych zatrudniony w jednostce orzeczniczej I-go stopnia lub w przypadku odwołania od orzeczenia przez lekarza zatrudnionego w jednostce orzeczniczej II-go stopnia;
- przesyła decyzję -
- zainteresowanemu pracownikowi, byłemu pracownikowi albo osobie uprawnionej – na jej
wniosek;
- pracodawcy lub pracodawcom zatrudniającym pracownika w warunkach, które mogły spowodować skutki zdrowotne uzasadniające postępowanie w sprawie rozpoznania i stwierdzenia choroby zawodowej;
- jednostce orzeczniczej zatrudniającej lekarza, który wydał orzeczenie lekarskie;
- właściwemu inspektorowi pracy.
Od decyzji właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego przysługuje odwołanie do właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego. Odwołanie składa się za pośrednictwem właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia jej otrzymania.
Na decyzję państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego przysługuje skarga złożona za pośrednictwem państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.
Na wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego przysługuje stronom skarga kasacyjna do Naczelnego Sądu Administracyjnego, złożona w terminie 30 dni od daty otrzymania wyroku.
Pracodawca po zakończeniu postępowania mającego na celu ustalenie uszczerbku na zdrowiu lub niezdolności do pracy w związku ze stwierdzoną chorobą zawodową pracownika przesyła do Instytutu Medycyny Pracy im. prof. dr med. Jerzego Nofera w Łodzi oraz do właściwego państwowego powiatowego inspektora sanitarnego zawiadomienie o skutkach choroby zawodowej.