Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Świdwinie

 

26 października obchodzimy Światowy Dzień Donacji i Transplantacji.

Cel to promowanie wiedzy na temat potrzeby dawstwa krwi, narządów, szpiku i krwiotwórczych komórek macierzystych. To okazja, by każdy uświadomił sobie, że dar narządów każdego z nas może uratować życie nie tylko jednej osobie, ale wielu ludziom. Dzień ten jest też okazją do  podniesienia świadomości społecznej w zakresie  procedur związanych z przeszczepami i  przekazywaniem organów.

 

Kiedy pierwszy przeszczep?

Przypominamy, że pierwszy polski przeszczep został wykonany 26 stycznia 1966 r.

Było to pierwsze udane przeszczepienie nerki, które zostało przeprowadzone w I Klinice Chirurgicznej Akademii Medycznej w Warszawie. Pierwszy udany przeszczep szpiku,  odbył się w 28 listopada 1984 r. Natomiast pierwsza w Polsce udana transplantacja serca miała miejsce 5 listopada 1985 r., pod kierownictwem prof. Zbigniewa Religi.

Przeszczep narządu lub tkanek to często jedyna metoda ratująca życie pacjentów.           W Polsce od 1995 r. obowiązuje zasada domniemanej zgody na pobranie narządów, jednak okazuje się, że liczba przeszczepów jest nadal niepokojąco mała.

Ile osób czeka na przeszczep?

Każdego roku zwiększa się ilość osób ze schyłkową niewydolnością różnych organów, którym przeszczep może uratować życie. Dlatego tak ważne jest, by zachęcić jak najwięcej osób do wyrażania pozytywnej postawy wobec przekazywania swoich narządów nie tylko po śmierci, ale także za życia. Chodzi o zwrócenie uwagi na niezwykłą wartość przeszczepu i skłonienie ludzi do rozważenia możliwości oddania narządów w celu ratowania życia innych osób. Niezwykle ważną rolę odgrywa tu noszenie przy sobie oświadczenia woli, traktowanego jako informację o decyzji dotyczącej naszych narządów, na wypadek śmierci.

 

Jakie narządy można przeszczepiać

Jeden dawca może uratować nawet kilka osób, przekazując np.:

• serce
• płuca
• wątrobę
• nerki
• trzustkę

 

Jak zostać dawcą narządów

Jeśli jesteś osobą pełnoletnią, nie musisz nigdzie zgłaszać, że chcesz po śmierci przekazać swoje narządy oczekującym na przeszczep.

Przed pobraniem narządów od osoby małoletniej lekarze pytają o decyzję rodziców lub opiekunów prawnych. Mogą oni wyrazić sprzeciw za życia dziecka. Osoba małoletnia powyżej szesnastego roku życia może samodzielnie zgłosić sprzeciw.  

Mimo że nie trzeba deklarować zgody na transplantację po śmierci, wiele osób dodatkowo:

• rejestruje się w bazach dawców różnych organizacji pozarządowych
• nosi bransoletki bądź karty dawcy, potwierdzające ich zgodę.

 

Jeśli natomiast nie chcesz, by Twoje narządy były przeszczepiane innym, masz prawo do sprzeciwu. Wystarczy, że:

• zgłosisz sprzeciw w Centralnym Rejestrze Sprzeciwów
  • pobierz oświadczenie ze strony www.poltransplant.pl
  • w formie pisemnej prześlij je na adres Centrum Organizacyjno-Koordynacyjnego ds. Transplantacji - Poltransplant
• nosisz przy sobie własnoręcznie podpisane oświadczenie
• oświadczysz swoją wolę ustnie w obecności dwóch świadków; świadkowie muszą potwierdzić Twoją deklarację pisemnie

Podstawy prawne, określające procedurę zawarte zostały w Ustawie z dnia 1 lipca 2005 r. o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu komórek, tkanek i narządów (Dz.U. 2005 nr 169 poz. 1411).

Więcej informacji na temat procedury oraz ilości przeszczepów znaleźć można na stronie: pacjent.gov.pl oraz na poltransplant.org.pl.