Powiatowa Stacja Sanitarno-
Epidemiologiczna w Świdwinie

Corocznie 31 maja obchodzony jest Światowy Dzień bez Tytoniu. Początki jego obchodów sięgają roku1987, w bieżącym roku obchodom towarzyszy hasło :

„Potrzebujemy żywności, nie tytoniu”.

 

WHO o Światowym Dniu bez Tytoniu 2023

Tytoń to nie tylko zagrożenie dla zdrowia, ale także dla środowiska. Światowa Organizacja Zdrowia w 2023 roku hasłem „Uprawiajmy żywność, nie tytoń” („Grow food, not tobacco”) zwraca uwagę, że uprawa tytoniu szkodzi naszemu zdrowiu, zdrowiu rolników i zdrowiu planety. Przemysł tytoniowy przyczynia się do światowego kryzysu żywnościowego.

Kampania globalna w roku 2023 ma na celu podniesienie świadomości na temat alternatywnej produkcji roślinnej, możliwości marketingowych dla rolników oraz zachęcenie ich do prowadzenia zrównoważonych, pożywnych upraw. Kampania ma również na celu wskazanie  wysiłków przemysłu tytoniowego, aby ingerować w próby zastąpienia uprawy tytoniu zrównoważonymi uprawami. Uprawa i produkcja tytoniu pogłębia brak bezpieczeństwa żywnościowego. Narastający kryzys żywnościowy jest napędzany przez konflikty i wojny, wstrząsy klimatyczne, jak również gospodarcze i społeczne skutki pandemii COVID-19. Przyczyny strukturalne, takie jak wybór upraw, również mają wpływ na kryzys żywnościowy, a uważne spojrzenie na uprawę tytoniu ujawnia, w jaki sposób przyczynia się ona do zwiększonego braku bezpieczeństwa żywnościowego.

 

• Każdego roku na całym świecie pod uprawę tytoniu przeznacza się około 3,5 miliona hektarów ziemi. Uprawa tytoniu przyczynia się również do wylesiania 200 000 hektarów rocznie.
• Uprawa tytoniu wymaga intensywnych zasobów i intensywnego stosowania pestycydów i nawozów, które przyczyniają się do degradacji gleby.
• Tytoń zmniejsza żyzność gleby, grunty wykorzystywane pod uprawę tytoniu w szerszej perspektywie, w przypadku zmiany upraw na żywnościowe, dają uboższe plony.
• W porównaniu z innymi działaniami rolniczymi, takimi jak uprawa kukurydzy, a nawet wypas bydła, uprawa tytoniu ma znacznie bardziej destrukcyjny wpływ na ekosystemy, ponieważ pola uprawne tytoniu są bardziej podatne na pustynnienie.

 

Jakiekolwiek zyski z tytoniu jako uprawy dochodowej mogą nie zrekompensować szkód wyrządzonych zrównoważonej produkcji żywności w krajach o niskich i średnich dochodach. W tym kontekście istnieje pilna potrzeba podjęcia środków prawnych w celu ograniczenia uprawy tytoniu i pomocy rolnikom, w przestawieniu się na produkcję alternatywnych upraw żywności.

Wspieranie tworzenia alternatywnych źródeł utrzymania

Przemysł tytoniowy często reklamuje się jako orędownik środków do życia rolników tytoniowych. Jest to dalekie od prawdy. Intensywne stosowanie środków owadobójczych i toksycznych związków chemicznych podczas uprawy tytoniu przyczynia się do złego stanu zdrowia wielu rolników i ich rodzin. Co więcej, nieuczciwe ustalenia umowne, z firmami tytoniowymi, powodują zubożenie rolników, a praca dzieci, która często jest wpleciona w uprawę tytoniu, koliduje z prawem do edukacji i stanowi pogwałcenie praw człowieka.

Kampania WNTD 2023 wzywa rządy i decydentów do zaostrzenia przepisów, opracowania odpowiednich polityk i strategii oraz umożliwienia rolnikom uprawiającym tytoń zmiany warunków rynkowych na uprawę roślin spożywczych, które zapewnią im i ich rodzinom lepsze życie. Ramowa konwencja WHO o ograniczeniu użycia tytoniu oferuje szczegółowe zasady i opcje dotyczące promowania opłacalnych ekonomicznie alternatyw dla pracowników tytoniowych, hodowców i indywidualnych sprzedawców oraz zwiększania ochrony środowiska i zdrowia ludzi. Wdrażanie tych przepisów powinno zostać wzmocnione w poszczególnych krajach