Zwykły kaszel czy gruźlica? Sprawdź!
07.10.2025
Gruźlica jest bakteryjną chorobą zakaźną, wywoływaną przez prątki gruźlicy. Należy do grupy chorób społecznych związanych z warunkami życia (mieszkanie, odżywianie, wypoczynek) oraz pracy. Im są one gorsze, tym łatwiej o rozwój choroby. Jest przenoszona głównie drogą kropelkową. Najczęstszym źródłem zakażenia są osoby chore na gruźlicę, w fazie prątkowania. Bakterie po wniknięciu do organizmu zostają w większości wypadków wyeliminowane, jednakże część z nich może pozostać w stanie uśpienia w organizmie zakażonej osoby, nie powodując objawów chorobowych. Na skutek aktywacji bakterii poprzez spadek odporności w wyniku np. niedożywienia może dojść do rozprzestrzenienia się prątków gruźlicy w całym organizmie, a następnie rozwój choroby w zajętych narządach lub tkankach. Najczęstszą postacią choroby jest gruźlica płuc.
Objawy
W przypadku zachorowania na gruźlicę objawy mogą być bardzo zróżnicowane. Mogą one mieć charakter ogólny (np. gorączka, osłabienie organizmu, brak apetytu, utrata masy ciała) lub miejscowy, w zależności od atakowanego narządu. Najczęstszym objawem gruźlicy płuc jest długotrwale utrzymujący się kaszel, ponadto mogą wystąpić duszności, bóle w klatce piersiowej czy krwotoki płucne. Niecharakterystycznymi objawami gruźlicy pozapłucnej mogą natomiast być obrzęki, bolesność ruchowa, powiększenie obwodowych węzłów chłonnych, upośledzenie funkcjonowania zaatakowanych narządów.
Program profilaktyki gruźlicy
Dla osób szczególnie narażonych na zachorowanie na gruźlicę przygotowany został Program Profilaktyki Gruźlicy. Cel programu:
- zmniejszenie wskaźnika zachorowalności na gruźlicę
- objęcie wczesną opieką świadczeniobiorców chorych na gruźlicę
- zmniejszenie wskaźnika śmiertelności na gruźlicę
- podniesienie świadomości społecznej poprzez edukację zdrowotną
- zwiększenie dostępności do świadczeń pielęgniarki środowiskowej oraz poradni specjalistycznych – gruźlicy i chorób płuc.
Dowiedz się więcej o chorobie i Programie Profilaktyki Gruźlicy:
https://szczepienia.pzh.gov.pl/szczepionki/gruzlica/
https://pacjent.gov.pl/program-profilaktyczny/program-profilaktyki-gruzlicy