Dla pracodawcy

Wymagania ogólne dla zakładów

Obowiązek posiadania aktualnych orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy na określonym stanowisku, które są wydane przez uprawnionego lekarza wykonującego badania profilaktyczne pracowników
Stosowanie się do zaleceń lekarza sprawującego opiekę profilaktyczną nad pracownikami
Prowadzenie rejestru chorób zawodowych oraz zgłoszeń podejrzenia choroby zawodowej
Opracowanie i zapewnienie ocen i dokumentacji ryzyka zawodowego oraz informacji
o sposobie informowania pracowników o ryzyku zawodowym
Utrzymanie właściwego stanu sanitarnego pomieszczeń i urządzeń pracy oraz usuwanie na bieżąco ze stanowisk pracy odpadów produkcyjnych
Zapewnienie i dostępność dla pracowników instrukcji bhp
Zapewnienie środków ochrony indywidualnej, odzieży, obuwia roboczego oraz środków higieny osobistej przewidzianych na danym stanowisku pracy.
Zapewnienie znaków nakazujących stosowanie odpowiednich środków ochrony indywidualnej
Zapewnienie i utrzymanie we właściwym stanie sanitarnym i technicznym pomieszczeń i urządzeń higienicznosanitarnych, odpowiednich do liczby zatrudnionych pracowników oraz prowadzonej działalności.
Zapewnienie pracownikom odpowiednich posiłków i napojów.
Zapewnienie systemu pierwszej pomocy w razie wypadku oraz środków do udzielania pierwszej pomocy.

Czynniki szkodliwe występujące w środowisku pracy

Wykonywanie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia występujących
w środowisku pracy przez uprawnione laboratoria.
Prowadzenie Rejestru czynników szkodliwych dla zdrowia w pełnym zakresie ich występowania.
Prowadzenie Kart badan i pomiarów, w których na bieżąco są wpisywane wyniki badan
i pomiarów czynników szkodliwych
Podejmowane działania zapobiegawczych w związku ze stwierdzonymi przekroczeniami normatywów higienicznych
Informowanie pracowników o wynikach badań i pomiarów czynników szkodliwych oraz udostępnianie wyników pracownikom.

Szkodliwe czynniki biologiczne

Ocena ryzyka zawodowego w zakresie występowania w środowisku pracy szkodliwych czynników biologicznych, zawierająca:

- Rejestr prac narażających pracowników na działanie szkodliwych czynników biologicznych zaklasyfikowanych do 3 lub 4 grupy zagrożenia, (jeżeli dotyczy)

- Rejestr pracowników narażonych na działanie szkodliwych czynników biologicznych zaklasyfikowanych do 3 lub 4 grupy zagrożenia, (jeżeli dotyczy)

Środki ochrony zbiorowej,
Środków ochrony indywidualnej i ich przechowywanie w wyraźnie oznakowanym miejscu,
Zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków spożywania posiłków i napojów
w wydzielonych pomieszczeniach,
Zapewnienie pracownikom właściwych pomieszczeń, urządzeń higieniczno-sanitarnych, środków higieny osobistej, środków do odkażania skóry lub błon śluzowych (w przypadku konieczności ich stosowania),
Zapewnienie pracownikom odpowiednich środków hermetyczności w celu zapobiegania
i redukcji przypadkowego przeniesienia lub uwolnienia szkodliwego czynnika biologicznego oraz innych znaków ostrzegawczych,
Stosowanie znaku ostrzegającego przed zagrożeniem biologicznym,
Plan postępowania na wypadek awarii z udziałem szkodliwego czynnika biologicznego zakwalifikowanego do grupy 3 lub 4 zagrożenia, (jeśli dotyczy),
Badania na obecność szkodliwego czynnika biologicznego (tam gdzie jest to konieczne
i technicznie wykonalne),
Warunki bezpiecznego zbierania, przechowywania oraz usuwania odpadów przez pracowników
z zastosowaniem bezpiecznych i oznakowanych pojemników,
Procedury bezpiecznego postępowania ze szkodliwymi czynnikami biologicznymi, dotyczące:

-pobierania, transportu oraz przetwarzania próbek i materiałów pochodzenia ludzkiego lub zwierzęcego,

-dezynfekcji,

- bezpiecznego usuwania i postępowania ze skażonymi odpadami,

- instrukcje postępowania w razie awarii lub wypadku związanych z uwolnieniem się szkodliwego czynnika biologicznego,

-postępowania w razie narażenia na szkodliwy czynnik biologiczny zakwalifikowany do grupy 3 lub 4 zagrożenia (jeżeli występują),

Warunki odkażania, czyszczenia, w razie konieczności niszczenia odzieży, środków ochrony indywidualnej i wyposażenia, które uległy skażeniu szkodliwym czynnikiem biologicznym,
Szkolenia dla pracowników mających kontakt ze szkodliwym czynnikiem biologicznym,
Poinformowanie właściwego inspektora sanitarnego o użyciu szkodliwego czynnika biologicznego do celów naukowo-badawczych, diagnostycznych lub przemysłowych
Zaproponowanie uodpornienia przy użyciu dostępnych szczepionek (w przypadku pracowników wykonujących prace związane z narażeniem na szkodliwy czynnik biologiczny zakwalifikowany do grupy 3 lub 4 zagrożenia),
Przypadki powierzania prac związanych z narażeniem na kontakt z czynnikami biologicznymi grupy 3 lub 4 pracownikom nieuodpornionym przy użyciu dostępnych szczepionek

Substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym w środowisku pracy

Prowadzenie Rejestru prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania
w kontakcie z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Prowadzenie Rejestru pracowników narażonych na działanie substancji chemicznych, ich mieszanin, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Przekazywanie właściwemu PWIS i PIP informacji o substancjach chemicznych, ich mieszaninach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, corocznie do 15 stycznia roku po okresie sprawozdawczym,
Wykonywanie badań i pomiarów czynnika o działaniu rakotwórczym lub mutagennym, zgodnie z częstotliwością określoną w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 2 lutego 2011 r. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U. 2011 r. nr 33 poz. 166 z późn. zm.) oraz Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 22 lipca 2024 r. zmieniające rozporządzenie ww. w sprawie badań i pomiarów czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy (Dz. U z 2024 r. poz. 1110),
Właściwe oznakowanie stanowisk pracy, opakowań, zbiorników i instalacji zawierającej substancję chemiczną, mieszaninę lub czynnik o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Przeprowadzanie okresowych szkoleń pracowników,
Stosowanie odpowiednich środków zabezpieczających pracowników przed nadmiernym narażeniem na działanie czynników rakotwórczych,
Informowanie (na bieżąco) pracowników i ich przedstawicieli o narażeniu na substancje chemiczne, ich mieszaniny, czynniki lub procesy technologiczne o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Obowiązek posiadania aktualnych orzeczeń lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań zdrowotnych do wykonywania pracy, wydanych przez uprawnionych lekarzy w zakresie medycyny pracy,
Ograniczenie do niezbędnego minimum liczby pracowników mających kontakt z substancjami chemicznymi, ich mieszaninami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Zaopatrzenie pracowników w wymagane środki ochrony indywidualnej,
Wprowadzenie zakazu spożywania posiłków i napojów w miejscach kontaktu z czynnikami rakotwórczymi,
Wprowadzenie zakazu palenia tytoniu w miejscach kontaktu z czynnikami rakotwórczymi,
Określenie zasad postępowania w razie powstania nieprzewidzianych sytuacji powodujących zagrożenie dla pracowników (instrukcje stanowiskowe bhp).

Narażenie przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest

Zatwierdzenie programu gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, informacja o sposobie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi
Plan usuwania wyrobów zawierających azbest obejmujący identyfikację azbestu oraz zakres niezbędnych zabezpieczeń pracowników oraz środowiska przed narażeniem na szkodliwość emisji azbestu
Przeszkolenie pracowników oraz osób kierujące pracami lub nadzorujących powyższe prace w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przestrzegania procedur dotyczących bezpiecznego postępowania przy zabezpieczaniu i usuwaniu wyrobów zawierających azbest
Warunki bezpiecznego usuwania wyrobów zawierających azbest z miejsca ich występowania m.in. odizolowanie obszaru prac poprzez zastosowanie osłon zabezpieczających przenikanie azbestu do środowiska,
Umieszczenie w strefie prac w widocznym miejscu tablic informacyjnych: „Uwaga! Zagrożenie azbestem”,
Zastosowanie odpowiednich środków technicznych ograniczających do minimum emisję azbestu do środowiska,
Oznakowanie pomieszczeń, w których prowadzona jest działalność w kontakcie z wyrobami zawierającymi azbest,
Instrukcja bezpiecznego postępowania i ochrony przed narażeniem na pył azbestowy,
Opakowane i oznakowane odpadów zawierających azbest,
Wyniki pomiarów stężenia pyłu azbestu w środowisku pracy,
Ocena ryzyka zawodowego,
Środki ochrony indywidualnej oraz odzież i obuwie robocze,
Przechowywanie i sposób oczyszczania odzieży i obuwia roboczego oraz środków ochrony indywidualnej po zakończeniu pracy w warunkach narażenia na działanie azbestu,
Przestrzeganie zakazu spożywania posiłków, picia napojów, palenia tytoniu, przechowywania rzeczy osobistych oraz przebywania bez uzasadnionej potrzeby w miejscach wykonywania prac, w których występuje narażenie na działanie pyłu azbestu,
Rejestr prac, których wykonywanie powoduje konieczność pozostawania w kontakcie z substancjami chemicznymi, preparatami, czynnikami lub procesami technologicznymi o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Rejestr pracowników narażonych na działanie substancji chemicznych, preparatów, czynników lub procesów technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym,
Przekazanie corocznie właściwemu PWIS i PIP informacji o substancjach chemicznych, preparatach, czynnikach lub procesach technologicznych o działaniu rakotwórczym lub mutagennym - według obowiązującego wzoru,
Obowiązek posiadania aktualnych orzeczeń lekarskich stwierdzających brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku,
Zlecenie na wniosek lekarza sprawującego profilaktyczną opiekę zdrowotną nad narażonymi pracownikami dodatkowych badań stanu zdrowia innych pracowników narażonych w podobny sposób, w przypadku rozpoznania lub podejrzenia u pracownika zmian w stanie zdrowia, o których można przypuszczać, że powstały w wyniku narażenia zawodowego na działanie azbestu.