Regionalna Dyrekcja
Ochrony Środowiska w Lublinie

Informacje ogólne
Tytuł projektu: „Wdrażanie działań z zakresu ochrony czynnej na obszarach Natura 2000”
Działanie: Program Fundusze Europejskie na Infrastrukturę, Klimat działanie FENX.01.05
Ochrona przyrody i rozwój zielonej infrastruktury.
Umowa o dofinansowanie Nr FENX.01.05-IW.01-0113/24 z dnia 16 kwietnia 2025 r.
Całkowita wartość projektu: 94 760 000,00 zł.
Kwota dofinansowania z Unii Europejskiej: 80 546 000,00 zł.
Czas realizacji: 1 sierpnia 2024 r. do 30 września 2029 r.
Projekt realizowany jest przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska we współpracy z 13 Regionalnymi Dyrekcjami Ochrony Środowiska, tj.:
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Białymstoku,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Bydgoszczy,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Gdańsku,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Kielcach,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Krakowie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Lublinie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Łodzi,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Olsztynie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Poznaniu,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Rzeszowie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Szczecinie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska w Warszawie,
•    Regionalną Dyrekcją Ochrony Środowiska we Wrocławiu.

Cel projektu: Celem projektu jest podjęcie działań na rzecz zapewnienia kompleksowej ochrony siedlisk przyrodniczych i gatunków będących przedmiotami ochrony w obszarach Natura 2000. Działaniami w ramach projektu zostaną objęte obszary Natura 2000, dla których konieczne do przeprowadzenia działania wynikają z zatwierdzonych dokumentów planistycznych (tj. planów zadań ochronnych lub planów ochrony) stanowiących podstawę zarządzania tymi obszarami. Cel ten będzie osiągany poprzez cele operacyjne dotyczące poprawy stanu siedlisk otwartych zagrożonych w wyniku sukcesji ekologicznej, restytucji gatunku żmijowca czerwonego, utrzymanie stabilności populacji susła perełkowanego, zwiększenie efektywności rozrodczej populacji żółwia błotnego, zabezpieczenie największych w woj. kolonii lęgowych nietoperzy, poprawę stanu zachowania muraw kserotermicznych oraz gatunków chronionych takich jak lipiennik loesela, obuwik pospolity, a także  wsparcie działaniami ochronnymi siedlisk przyrodniczych.
Wśród głównych typów działań w projekcie wymienić należy w szczególności:
1. usuwanie drzew i krzewów, usuwanie nalotów i podrostów oraz koszenie, z ewentualnym usunięciem biomasy,
2. zwalczanie gatunków inwazyjnych i ekspansywnych, w tym gatunków obcych,
3. redukcję drapieżników, działania na rzecz ochrony żółwi, nietoperzy, zasilanie populacji gatunków roślin.

Cele szczegółowe
1)    Poprawa w skali całego kraju stanu ochrony siedlisk i gatunków,
2)    Zachowanie siedlisk przyrodniczych i siedlisk gatunków stanowiących przedmioty ochrony w obszarach Natura 2000 objętych projektem,
3)    Poprawa warunków bytowania zwierząt zamieszkujących poszczególne siedliska oraz zwiększenie areału siedlisk gatunków rzadkich i zagrożonych wyginięciem,
4)    Ograniczenie liczebności gatunków inwazyjnych i ekspansywnych, w tym gatunków obcych,
5)    Przywrócenie właściwego stanu danych płatów siedlisk bądź zahamowanie negatywnego trendu zmian.

Planowane efekty i rezultaty projektu
W ramach projektu „Wdrażanie działań z zakresu ochrony czynnej na obszarach Natura 2000” przewidziano osiągnięcie następujących efektów (wskaźników):
1.    Powierzchnia obszarów Natura2000 objętych środkami ochrony i odtworzenia – 1710,68 ha,
2.    Powierzchnia siedlisk wspieranych w celu uzyskania lepszego statusu ochrony – 1710,68 ha,
3.    Liczba wspartych form ochrony przyrody – 2,
4.    Liczba gatunków zagrożonych, dla których wykona się działania ochrony czynnej – 90,
5.    Liczba inwazyjnych gatunków obcych, wobec których zostaną podjęte działania ograniczające ich negatywny wpływ – 4.

Grupy docelowe
Właściciele i zarządcy terenów objętych działaniami projektowymi – w ramach projektu prowadzone będą spotkania z właścicielami lub zarządcami poszczególnych gruntów (lub gruntów sąsiadujących), na których mają być przeprowadzone działania ochrony czynnej, w celu poinformowania o zakresie planowanych prac oraz o planowanym terminie ich wykonania. Na spotkaniach przedstawione zostaną przede wszystkim cele zaplanowanych działań i informacje o efektach ekologicznych planowanych do osiągnięcia i ich istocie dla obszaru oraz ochrony cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków. Dodatkowo przedstawiona zostanie informacja o możliwościach indywidualnego wsparcia takich działań, np. przy wykorzystaniu płatności rolnośrodowiskowych na typach gruntów kwalifikujących się do uzyskania takiego wsparcia. Zgodnie z dotychczasowymi doświadczeniami należy mieć na uwadze, iż proces informowania oraz angażowania interesariuszy na każdym etapie już od samego początku, jest bardzo istotnym elementem realizacji działań z zakresu ochrony przyrody, gdyż brak odpowiedniego przygotowania oraz omówienia wszelkich wątpliwości i obaw może nawet uniemożliwić realizację zaplanowanych prac.
Ogół społeczeństwa – projekt wpłynie na ochronę szczególnie cennych przyrodniczo siedlisk i gatunków dla przyszłych pokoleń, przez co jako grupę docelową projektu należy także wskazać ogół społeczeństwa. Ochrona obszarów Natura 2000 będzie właściwa, gdy opierać się będzie na aktualnej i rzetelnej wiedzy. Działania z zakresu ochrony czynnej przyczynią się do zachowania bądź odtworzenia walorów przyrodniczych terenów, na których będą one realizowane.
#FunduszeUE #FunduszeEuropejskie