Co to oznacza, że produkt jest ekologiczny
Produkty opisane terminami „ekologiczny” czy skrótami „bio”, „eko” i oznakowane specjalnym logo są wytwarzane w ramach systemu kontroli rolnictwa ekologicznego. Producenci tych produktów muszą spełniać szereg wymogów określonych w przepisach, a także są zobowiązani poddać się kontroli prowadzonej przez jednostki certyfikujące i uzyskać certyfikat potwierdzający zgodność z zasadami produkcji.
Zasady dotyczą wszystkich etapów od produkcji poprzez przygotowanie aż po dystrybucję tych produktów.
Do zadań organów IJHARS w zakresie rolnictwa ekologicznego należą przede wszystkim nadzór nad jednostkami certyfikującymi oraz nadzór nad produkcją ekologiczną.
Celem realizowanych zadań jest zapewnienie prawidłowego funkcjonowania systemu kontroli w Polsce, zapewniającego zasady uczciwej konkurencji dla producentów ekologicznych i ochronę konsumentów. Należy zauważyć, że nieuprawnione stosowanie terminów typu „bio”, „eko” na produktach, które nie zostały wytworzone zgodnie z ekologiczną metodą produkcji wprowadza konsumentów w błąd i stanowi nieuczciwą konkurencję dla producentów, którzy poddają się kontroli i certyfikacji oraz za którą ponoszą koszty.
Dlatego jednym z wielu zadań organów IJHARS jest kontrola artykułów rolno-spożywczych na rynku detalicznym, której elementy są także ukierunkowane na weryfikację oznakowania odnoszącego się do ekologicznej metody produkcji.
Produkty sprzedawane w sklepach, oznakowane jako ekologiczne posiadają certyfikat poświadczający zgodność wytworzenia ich z przepisami. Na opakowaniu produktu oprócz terminów „ekologiczny”, „bio”, „eko” znajduje się logo „euroliścia”, kod jednostki certyfikującej oraz nazwa producenta. Aktualny certyfikat producenta wydany przez jednostkę jest dostępny dla każdego zainteresowanego, w wersji elektronicznej w systemie TRACES.
Aktualne certyfikaty są dostępne cały czas w unijnym systemie TRACES i można łatwo je sprawdzić nawet podczas zakupów (np. na telefonie) pod adresem: https://webgate.ec.europa.eu/tracesnt/directory/publication/organic-operator/index (kliknięcie w odnośnik spowoduje przeniesienie na inną stronę).
Podczas kontroli planowych IJHARS obejmujących weryfikację oznakowania odnoszącego się do ekologicznej metody produkcji odsetek nieprawidłowości nie jest duży. Jednak wyniki kontroli doraźnych w tym zakresie charakteryzują się znacznie większym odsetkiem nieprawidłowości.
Wynika to z faktu, że są te kontrole zlecane z powodu już istniejącego podejrzenia niezgodności z przepisami prawa (np. informacji zamieszczonych w Internecie, sygnału od konsumenta, itp.).
Jest to oznaką coraz większej świadomości producentów żywności (w przeszłości nieuprawnione stosowanie terminów „ekologiczny”, „bio”, „eko” często wynikało z braku wiedzy, że takie praktyki są niedozwolone), funkcjonowania systemu kontroli – producenci produktów ekologicznych podlegają kontroli jednostki certyfikującej oraz stale zwiększającej się świadomości konsumentów.
Wszystkie te elementy przyczyniającą się do eliminowania błędnych lub nieuczciwych praktyk rynkowych.