Oszustwa żywnościowe
Już od ponad 10 lat Główny Inspektorat Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych pełni funkcję krajowego Punktu Kontaktowego ds. Oszustw Żywnościowych (FFCP) i wchodzi w skład grupy roboczej Agri-Food Fraud Network (FFN).
Do zadań grupy należy między innymi wymiana informacji w systemie iRASFF czyli aplikacji internetowej za pośrednictwem której, wszystkie kraje członkowskie UE oraz Norwegia, Islandia, Szwajcaria i Lichtenstein mogą przekazywać powiadomienia dotyczące ryzyka związanego z żywnością, materiałami mającymi kontakt z żywnością i paszami. System iRASFF umożliwia właściwym organom wymianę informacji oraz podejmowanie skutecznych i proporcjonalnych działań w celu ścigania transgranicznych naruszeń unijnych przepisów dotyczących łańcucha rolno-spożywczego.
W 2024 r. w ramach Punktu Kontaktowego ds. oszustw żywnościowych procedowane były 322 sprawy. Ok. 38% wszystkich zgłoszeń stanowiły powiadomienia o fałszowaniu, czyli dotyczące podejrzenia stosowania przez podmioty nieuczciwych praktyk rynkowych.
Niezmiennie od kilku lat najwięcej informacji o stwierdzanych nieprawidłowościach Polsce przekazuje niemiecki punkt kontaktowy. W 2024 roku blisko 32% wszystkich zgłoszeń pochodziło z tego kraju. Wpływ na to może mieć fakt, że nasz kraj jest jednym z czołowych eksporterów żywności w Unii Europejskiej a Niemcy są głównym partnerem handlowym Polski. Natomiast zgłoszenia tworzone przez Polskę w 2024 roku były kierowane głównie do: Niemiec.
Co i gdzie nie pasuje?
Tak jak w ubiegłym roku najczęstszą kategorią zgłoszeń wpływających do FFCP były nieprawidłowości dotyczące przemieszczania żywych zwierząt, które stanowiły około 28% wszystkich spraw. Utrzymująca się wysoka liczba zgłoszeń dotyczących nieprawidłowości w tym zakresie, liczne przypadki fałszowania dokumentów i świadectw weterynaryjnych spowodowały, że pod koniec 2024 roku wyodrębniono w systemie iRASFF dwie nowe specjalistyczne sieci Animal Welfare oraz Pet Animals, które są dedykowane do walki z nielegalnym handlem zwierzętami domowymi.
Drugą najczęściej kwestionowaną kategorią produktów było mięso i produkty mięsne zarówno tzw. „czerwone” jak i drobiowe. Zgłoszenia najczęściej dotyczyły nieprawidłowości w oznakowaniu tych produktów np. przekroczenia stosunku wody do białka w drobiu, dodatku niedeklarowanego składnika np. innego rodzaju mięsa niż deklarowany na etykiecie, soi czy kwasu glutaminowego, jak również nieprawidłowości w oznakowaniu na przetłumaczonych etykietach.
Wymiana informacji za pomocą systemu iRASFF w zakresie stwierdzanych nieprawidłowości, czy też oszustw żywnościowych jest konieczna i niezbędna dla skuteczności działań podejmowanych przez organy kontrolne Państw Członkowskich UE Pozwala ona na wytypowanie obszarów wymagających wzmożonej kontroli i nadzoru przez kraje UE. Dzięki temu chroniony jest nadrzędny cel prawa żywnościowego tj. zapewnienie bezpieczeństwa konsumenta zarówno zdrowotnego jak i finansowego.
Więcej informacji / Źródło:
https://www.gov.pl/web/ijhars/biuletyn-wiedza-i-jakosc