Życie w ulu
Pszczoły odgrywają kluczową rolę w ekosystemie. Ich ochrona poprzez świadome i odpowiedzialne stosowanie środków ochrony roślin jest niezbędna dla zachowania bioróżnorodności. Warto bliżej przyjrzeć się funkcjonowaniu tych niezwykłych owadów, aby lepiej zrozumieć ich znaczenie i podejmować działania na rzecz ich ochrony.
Ul jako dom dla pszczół stanowi doskonały przykład harmonii i współpracy. To środowisko, które tętni życiem i cechuje się niezwykle sprawną organizacją. Wewnątrz tego małego społeczeństwa, liczącego od około 40 do 60 tysięcy pszczół (liczebność zależna od pór roku), można wyróżnić kilka rodzajów pszczół, z których każda odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu całej społeczności. Pszczoły tworzą strukturę zwaną rodziną pszczelą, w której wyróżniamy trzy główne grupy: pszczoły robotnice, trutnie oraz królową pszczelą, znaną również jako matka pszczela.
Królowa pszczół jest najważniejsza w ulu, może złożyć nawet 1500 jaj dziennie. Aby to zrobić, musi zostać zapłodniona – bierze w tym udział wiele trutni, a kopuluje tylko raz w życiu podczas lotu godowego, 5-8 dnia po wyjściu z poczwarki. Rozpoznaje się ją po większym, spiczastym odwłoku i braku narządów do zbierania pyłku. Posiada żądło wysuwne i może żądlić wielokrotnie, w przeciwieństwie do robotnic, które giną po użądleniu. Matka rozwija się w mateczniku, żyje średnio od 3 do 5 lat, choć w nowoczesnych pasiekach wymienia się ją częściej.
Trutnie pojawiają się w rodzinie pszczelej wiosną, zazwyczaj w liczbie kilku tysięcy. Nie pełnią żadnej roli społecznej ani nie zbierają pyłku. Ich jedynym zadaniem jest unasiennienie królowej podczas lotu godowego. Trutnie, które biorą udział w tym procesie, giną po nim, a reszta pozostaje w gnieździe do wczesnej jesieni. Pszczoły robotnice wypędzają je z ula, po czym trutnie giną z powodu chłodu. Żyją średnio 50 dni.
Pszczoły robotnice zamieszkują na stałe w ulu razem z matką pszczelą. Ich liczba zmienia się w zależności od pory roku. Latem żyją około 38 dni, natomiast zimą mogą przetrwać nawet do 6 miesięcy. Do ich głównych obowiązków należą:
• czyszczenie komórek, w których matka składa jaja,
• wytwarzanie wosku i budowa plastrów,
• opieka nad larwami,
• pełnienie funkcji strażniczek,
• wentylowanie ula,
• odbieranie nektaru od pszczół zbieraczek,
• zbieranie pokarmu i wody.
Rodzina pszczela to zorganizowana i skoordynowana społeczność, której życie koncentruje się wokół pozyskiwania miodu i robienia zapasów na zimę.
Wojewódzki Inspektorat Ochrony Roślin i Nasiennictwa w Bydgoszczy przypomina, że nieprawidłowe wykonywanie aplikacji środków ochrony roślin, szczególnie insektycydów, stanowi poważne zagrożenie dla pszczół i innych owadów pożytecznych. Aby zminimalizować ryzyko szkód dla owadów zapylających, konieczne jest przestrzeganie zaleceń zawartych w etykietach środków ochrony roślin.
Świadome rolnictwo to nie tylko dbałość o wysokie plony, ale także troska o zachowanie równowagi ekologicznej i ochronę zapylaczy. Chroniąc pszczoły i inne owady pożyteczne, przyczyniamy się do zrównoważonego rozwoju rolnictwa, które jest przyjazne zarówno dla ludzi, jak i dla środowiska.